2004 yılındaki büyük genişleme dalgasının bu son halkasının ardından AB’nin uzunca bir süre yeni üye katılımına kapalı olması bekleniyor. Romanya ve Bulgaristan açısından ise, sıkıntılar birliğe üyeliklerinin ardından da sona ermiş değil.
Bükreş ve Sofya’da AB’ne tam üyelik havai fişekler ve açık hava konserleriyle kutlanacak. Ama, Brüksel’de benzer bir kutlama havası yok. Çoğu kişi Bulgaristan ve Romanya’nın katılımını, Polonya ve diğer dokuz ülkenin AB üyeliğine kabul edildiği 2004 yılındaki büyük genişleme dalgasının bir parçası olarak görüyor.
Avrupa Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso, iki yeni üyeye hoş geldiniz derken, birliğini bu son katılımlarla daha da güçleneceğini söyledi.
“Bulgaristan ve Romanya’nın üyeliğiyle birlikte bizlere 30 milyon kişi de katılmış olacak. Böylece nüfusumuz yaklaşık 500 milyonu bulacak” diyen Barroso, sözlerini “Halihazırda dünyadaki en büyük ticari ortak olan AB yatırımcılarına ve vatandaşlarına büyük fırsatlar yaratmaktadır” diye sürdürdü.
Ama Bulgaristan ve Romanya vatandaşları, ilk başlarda bu büyük fırsatların pek çoğundan yararlanamayacak.
Öncelikle bu iki ülkenin vatandaşlarının, önümüzdeki birkaç yıl içinde çoğu Batı Avrupa ülkesinde çalışma hakları olmayacak. Yani serbest dolaşım bu iki ülke vatandaşları için belli sürelerle sınırlandırılıyor.
Bu iki ülkeden bazı gıdaların ihracatı da, güvenlik ve sağlık kaygıları nedeniyle yasaklanacak.
Tam üye olmalarından sonra da yolsuzlukla mücadele konusunda Avrupa Komisyonu bu iki ülkeyi gözetim altında tutacak. Yolsuzlukla mücadelede tatmin edici adım atmamaları durumunda her iki ülke de, birliğin; geri kalmış tarım sektörünü kalkındırmaları, ulaşım sistemlerini ve çevre politikalarını desteklemek için vaat ettiği 50 milyar Euro’luk fonda kesinti riskiyle karşı karşıya.
Yine de, eski Komünist bloğun en yoksul iki ülkesi olan Bulgaristan ve Romanya AB kapılarını kapatmadan eşikten adımlarını atmayı başarıyorlar.
Türkiye, Hırvatistan ve birliğe üye olmak isteyen Balkanların diğer ülkeleri, hem daha çok çalışmaları hem de askıdaki Avrupa Anayasası’nın bir biçimde canlandırılmasını beklemeleri konusunda uyarılmış durumda.
Siyasetçilere göre, genişleme süreci istikrar ve refahı kıtanın geneline yayarak AB tarihinin en başarılı politikası oldu. Ama en azından şimdilik, seçmenlerinin yarıdan fazlası genişlemenin fazla ileri gittiği düşüncesinde.
AB, 1 Ocak’tan itibaren, Avrupa para birimi Euro’ya katılacak olan yeni üyesini de karşılamaya hazırlanıyor.
2004 yılında birliğe katılan 10 üyeden Slovenya, Euro’yu para birimi olarak kullanacak ilk ülke oluyor.
Avrupa’da tek para birimi uygulamasına 1 Ocak 1999 yılında 11 üyenin katılımıyla başlanmıştı. Avrupa Komisyonu’nun geçen ay yayınladığı bir araştırma, enflasyonu arttırdığı kaygılarına karşın Euro’nun uygulandığı ülkelerde halkın genel olarak tek para biriminden memnun olduğunu ortaya koydu. (BBC)
