ABD’nin 18 yıl önce başlattığı Afganistan savaşında yaşadığı hezimetin gizli belgeleri ortaya çıktı. Yetkililerin “kazanılamayacak savaşın” verilerini en iyi resmi çizmek için yıllardır çarpıttığı belirtildi. Taliban ve El-Kaide’ye karşı yürütülen savaş ABD’ye yaklaşık 1 trilyon dolara mal oldu.
Amerikan medyasına sızdırılan gizli belgeler, ABD’nin üst düzey yetkililerinin Afganistan’aki savaş hakkındaki gerçekleri gizledikleri, farklı bir tablo çizerek ülkedeki 18 yıllık savaşın artık kazanılamayacağı gerçeğini çarpıttıkları ortaya çıktı.
Vietnam Savaşı’nın da başarısız olduğuna ilişkin gizli belgeleri yayımlayan ilk medya kuruluşlarından olan Washington Post, bu sefer de ABD’nin 2002’den bu yana işgal ettiği Afganistan’a ilişkin gizli belgeleri ele geçirdi.
ABD yönetiminin Katar’da Taliban ile masaya oturduğu dönemde ortaya çıkan gizli belgeler, ABD’nin Afganistan’da da başarısız olduğunu ortaya koydu.
Ele geçirilen 2 bin sayfalık belge, Afganistan’daki savaşta doğrudan rol oynamış, yetkili, general ve diplomatların görüşlerinden oluşuyor.
Görüşlerine başvurulanlardan 400’den fazlası Afganistan’da işlerin yolunda gitmediğini ve ABD’nin ülkede bir bataklığa saplandığını ifade etti.
Belgelerde, Eski Başkanlar George W. Bush ve Barack Obama döneminde Beyaz Saray’da Afganistan masasının başındaki Korgeneral Douglas Lute, “Afganistan’ı temel olarak anlamaktan uzaktık. Ne yaptığımızı bilmiyorduk. Nasıl bir yükün altına girdiğimizin farkında değildik” ifadesini kullandı.
Görüşlerine yer verilen yetkililerin büyük bölümü, ABD’nin halen Afganistan’da yürüttüğü stratejinin yanlış olduğunu, yetkililerin bunu bildiğini ancak kamuoyuna açıklamadığına dikkati çekti.
Belgelerde başkan seviyesinden orta düzey yetkililere kadar kamuoyuna yapılan tüm açıklamalarda, sahadaki verilerin çarpıtıldığı ortaya çıktı.
Afganistan’da terörle mücadele konusunda Amerikan askerlerine 2013-2014 döneminde üst düzey danışmanlık yapan eski Albay Bob Crowley, “En iyi resmi ortaya koymak için tüm veriler değiştirildi. Örneğin anketler tamamen güvenilmezdi ancak yaptığımız her şeyin doğru olduğunu belirtecek şekilde düzenleniyordu” değerlendirmesinde bulundu.
Pentagon kamuoyunu yanıltma iddialarını ise reddederek amaçlarının savaş stratejisini düzenlemek olduğunu ifade etti. Savunma Bakanlığı Sözcüsü Thomas Campbell, “Bakanlığın Kongre’yi ya da kamuoyunu yanıltmak gibi bir niyeti yoktur. Afganistan’ın bir daha ülkemize yapılacak saldırılar için güvenli bir liman olarak kullanılmamasını sağlamak için orada kalmaya devam ediyoruz” dedi
SAVAŞIN MALİYETİ TAM OLARAK BİLİNMİYOR
Belgelere yansıyan diğer bir nokta ise savaşın maliyetlerine ilişkin. Yetkililerin belgede sıklıkla dile getirdiği ancak kamuoyuna tam olarak yansımayan diğer bir gerçek ise savaşın maliyetinin tam olarak hesaplanmadığı.
Savaşa resmi rakamlara göre 934 ile 978 milyar dolar harcandığı ifade edildi ancak buna Merkezi Haberalma Teşkilatı (CIA) operasyonları ve Savaş Malülleri Yönetiminin harcamaları gibi yan harcamaların dahil olmadığı belirtildi.
Pentagon verilerine göre, 2001’den bu yana 775 bin Amerikan askeri Afganistan’da görev yaptı. Bunlardan 2 bin 300’ü öldü, 20 bin 589’u yaralandı. Resmi rakamlara göre 43 bin 74 sivil ve 64 bin 124 Afgan güvenlik görevlisi de hayatını kaybetti.
