FARUK ESKİOĞLU / AÇIK GAZETE ÖZEL HABER – Birleşik Krallık’ın 31 Aralık’ta fiilen AB’den ayrılmasıyla Türkiye ve AB arasındaki bir anlaşma olan “Ankara Anlaşması”na (ECAA) ilişkin yükümlülükleri de ortadan kalkıyor. Türkiye’nin Londra Başkonsolosu Brexit sonrası Ankara Anlaşması”nın yerine geçecek bir anlaşma için çalışmlar yapıldığını belirtmesine karşın anlaşmanın sonlanmasına 4 ay kala bu konuda henüz bir açıklama yapılmadı. (1)
Geçen 26 Mart’ta yitirdiğimiz Ankara Anlaşması konusunda uzman avukat Muhammet Çankıran, Brexit sonrası anlaşmanın kaderiyle ilgili “Birleşik Krallık, AB’den çıktığında ancak bu anlaşma duracak ve yeni başvuru kabul etmeyecekler artık. Bunu da büyük olasılıkla AB vatandaşlarının göçü ile ilgili yapılan anlaşmaya ekleyecekler” demişti.
BÜYÜKELÇİ VE BAŞKONSOLOS’UN SÖZÜ
Türkiye’nin Londra Büyükelçisi Ümit Yalçın, AA’ya verdiği demeçte Brexit sonrası geçiş döneminin bitmesiyle İngiltere’nin Ankara Anlaşması’na ilişkin yükümlülüğünün son ereceğini ancak Türk vatandaşlarının hak kaybına uğramaması için çalıştıklarını söylemişti.
İngiltere’nin 31 Aralık 2020’de sona erecek geçiş döneminin ardından yeni bir göç sistemini yürürlüğe sokmayı planladığını belirten Yalçın, bu yeni sistemin “yetenekli ve nitelikli göçü teşvik etmeyi” hedeflediğinin anlaşıldığını dile getirerek “Vatandaşlarımız da yeni kurallar kapsamında buraya gelmek için başvuru yapabilecekler” diye konuşmuştu. (2)
Türkiye’nin Londra Başkonsolosu Çınar Ergin de bir toplum gazetesinin Ankara Anlaşması” ile ilgili “Türkiye Devleti’nin bu anlaşmanın yerini dolduracak başka bir anlaşma girişimleri var mı?” sorusunu şöyle yanıtlamıştı:
“İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden çıkmasıyla İngiltere’yi anlaşmanın tarafı olmaktan çıkacak ve bu anlaşma vasıtasıyla İngiltere’de yaşama ve çalışma hakkı kazanan vatandaşlarımız olumsuz etkilenecek. Bu durumda vatandaşlarımız arasında gelecek açısından kaygılar doğurdu. İngiliz yetkililerle düzenli temas halindeyiz. Ankara Anlaşması’nın ortadan kalkması sonucu doğacak boşluğu doldurmak için bir kuruluş oluşturuldu. Hak mahrumiyetleri ve mağduriyetlerin engellenmesi için çalışmalarımız devam ediyor. Burada asıl önemli olan Ankara Anlaşması’nın askıya alınmasından sonra doğacak boşluğu doldurmak için iki ülke arasında görüş birliğinin olmasıdır. Bu istek en üst makamlar tarafından da dile getirilmiştir. Yeni dönem anlaşmalar ve yasal sürecin nasıl hayata geçeceği konusunda çalışmalar devam ediyor.”
Büyükelçi’nin demecinden de anlaşılabileceği gibi Türkiye Cumhuriyeti, stratejik ortağı Birleşik Krallık ile vatandaşları için bir kazanım olan Ankara Anlaşması’nın yerine bir başka anlaşmayı gerçekleştiremedi.
ANKARA ANLAŞMASI’NIN YERİNE PUANLI SİSTEM
Birleşik Krallık’ın AB’den çıkmasıyla birlik içi ve dışından ülkeye gelecek göçmenler puanlı göçmenlik yasasına göre vize alabilecek. Ülkeye beyin göçünü sağlayacak yeni tasarı; göçmen adaylarının İngilizce bilirliği, eğitim düzeyi (profesyonellik-kariyer) ve ülkedeki işgücü açığı gibi kavramlardan yüzde 70 ve üzeri puan toplanılmasını şart koşacak.
ANKARA ANLAŞMASI?
Ankara Anlaşması, Türkiye ile o zamanki adıyla Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) üyesi ülkeler arasında ticaretin geliştirilmesi ve iş hacmini artırmak amacıyla 12 Eylül 1963’te imzalandı. Garip ama gerçek, Türkiye Cumhuriyeti’nin unuttuğu bu anlaşma 2000’de Londra’da açılan bir davayla 2002’den itibaren uygulama alanı buldu. İçişleri Bakanlığı verilerine göre 2002-2015 arasında 4 bin 820 başvurunun 4 bin 240’ı kabul edildi. Başvuru sayısı 2015’de 3 bin 135, 2016’da 3 bin 560, 2017’de 5 bşn 205 ve 2018’de 7 bin 605 olarak açıklandı. (3)
Ankara Anlaşması, AB ile işbirliği anlaşması imzalamış olan ülkelerin vatandaşlarına, Birleşik Krallık tarafından verilen bir iş kurma izni vizesi sayılıyor. Romanya ve Bulgaristan’ın da aralarında olduğu bazı diğer ülkelerin Avrupa Birliği’ne katılması sonrası bu vize türünden yararlanan yalnızca Türk vatandaşları kaldı.
Ankara Antlaşması AB üyesi bütün ülkeleri bağlayan bir anlaşma olmasına karşın Birleşik Krallık’ta bu kadar cazip olmasının nedeni ise Birleşik Krallık’ın göçmenlşk yasasına uygun olarak ülkede 5 yıl (2018’e kadar 4 yıldı) çalışanlara sürekli oturum hakkı tanıyor olmasıydı.
_______________
İLGİLİ KÖŞE: Faruk Eskioğlu / Ankara Anlaşması’na “good bye” derken
https://acikgazete.com/ankara-anlasmasina-good-bye-derken/
