Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı’ndaki Şehitler Abidesi, Anzak Koyu, Tek Çam Anıtı (Lone Pine), 57. Alay Anıtı ve Conk Bayırı’nda 24-25 Nisanda düzenlenecek anma törenleri öncesinde yarımadaya gelen iki ülkenin vatandaşları, atalarının, “Mert” olarak nitelendirdikleri Türk askerleriyle tanıştıkları toprakları gezerken duygulu anlar yaşıyorlar.
Avustralyalı ve Yeni Zelandalılar, tarihi yarımadada kanlı savaşların yaşandığı çıkarma alanlarını ve siperleri profesyonel rehberler eşliğinde gezip, Çanakkale Savaşları tarihini de öğreniyorlar.
Anzakların en yoğun ilgi gösterdiği yerler arasında ise Tek Çam, Yeni Zelanda Anıtı ve Anzak Koyu bulunuyor.
Turistler, fotoğraf makinesi ve kameralarla, savaşların yaşandığı yerlerde atalarının mezarlarını görüntüleyip, ülkelerindeki yakınlarına anı olarak götürüyor.
ATATÜRK’ÜN SÖZÜ ANZAKLARI DUYGULANDIRIYOR
Gelibolu Yarımadası’ndaki savaştan 19 yıl sonra, Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün, Türkiye’ye işgal için gönderilip, can vererek bedenleri bu topraklarda kalan askerler için söylediği, “Bu memleketin toprakları üstünde kanlarını döken kahramanlar! Burada bir dost vatanın topraklarındasınız. Huzur ve sükun içinde uyuyunuz. Sizler, Mehmetçiklerle yan yana koyun koyunasınız. Uzak diyarlardan evlatlarını harbe gönderen analar! Göz yaşlarınızı dindiriniz. Evlatlarınız, bizim bağrımızdadır. Huzur içindedirler ve huzur içinde rahat rahat uyuyacaklardır. Onlar bu toprakta canlarını verdikten sonra artık bizim evlatlarımız olmuşlardır” sözleri Avustralyalı ve Yeni Zelandalıların torunlarını duygulandırıyor.
ÇANAKKALE’NİN ANZAKLAR İÇİN ÖNEMİ
Birinci Dünya Savaşı’nda, İngilizlere destek vermek amacıyla oluşturulan birliklere Anzak (Anzac) adı verilmişti. Anzac, Avustralya ve Yeni Zelanda Kolordusu anlamına gelen (Avustralia and New Zeland Army Corps) kelimelerinin baş harflerinden meydana gelen bir kısaltma.
Anzaklar, Birinci Dünya Savaşı’nın en önemli cephelerinden ve Türk kahramanlığının anıtlaşmış örneklerinden biri olan Çanakkale’de ilk savaş deneyimini yaşadı. 18 Mart 1915-9 Ocak 1916 tarihleri arasında cereyan eden Çanakkale Savaşları’nda, İtilaf Devletleri, Osmanlı İmparatorluğu’nu saf dışı bırakmak, Rusya’ya yardımda bulunmak ve Balkan ülkelerini kendi taraflarında savaşa sokmak amacını güdüyordu. Zamanının en modern silahlarıyla donatılmış ve dünyanın dört bir tarafından gelen askerlerden oluşan birleşik bir filo, Türk boğazlarını önce deniz yoluyla geçmeye çalıştı.
Deniz yoluyla amacına ulaşamayacağını anlayan bu güçler, 25 Nisan 1915 tarihinde Gelibolu Yarımadası’na bir kara harekatı başlattılar. Anzakların da katıldıkları bu savaşlarda, yüzbinlerce genç yaşamını yitirdi. Ağır bir yenilgiye uğratılan yabancı askerler Gelibolu Yarımadası’ndan geri çekilmek zorunda bırakıldı.
Tarihteki diğer savaşlardan farklı olarak Çanakkale Savaşları, savaşan taraflar arasında zaman içinde sağlam ve kalıcı bir dostluk kurulmasına yol açtı. Binlerce gencini kaybeden Avustralya ve Yeni Zelanda açısından da başarısızlıkla sonuçlanan Gelibolu çıkartmasının başladığı 25 Nisan, Avustralyalılar ve Yeni Zelandalılar tarafından “Ulusal Anzak Günü” ilan edildi. Çanakkale Savaşları Avustralya ve Yeni Zelanda’nın milli kimliklerinin oluşmasında önemli bir rol oynadı. Bu nedenle Çanakkale Savaşları, Türk tarihinde olduğu kadar, Avustralya ve Yeni Zelanda halklarının tarihlerinde de bir dönüm noktası oluşturdu. Her yıl 25 Nisanda Gelibolu Yarımadası’nın Anzak Koyu’nda Çanakkale Savaşlarını anma törenleri düzenleniyor.
