Assos antik kenti limanında yürütülen kaya ıslahı projesinin doğal peyzajı ve tarihi yok ettiğine dikkat çekilen basın açıklamasında, inşaatın durdurulması için ilgili kurumlara yapılan başvurular ve Ayvacık Cumhuriyet Başsavcılığı’na yapılan suç duyurusuna rağmen kırıcılar ve kepçelerin çalışmaya devam ettiği kaydedildi.
2600 YILLIK ASSOS’TA DOĞAL VE KÜLTÜREL MİRAS YOK EDİLİYOR
Sivil toplum örgütleri adına Avukat Burcu Özaydın ve Cem Tüzün tarafından yapılan basın açıklamasında 2600 yıllık geçmişe sahip olan Assos antik kenti limanının yamaçlarındaki doğal ve tarihi alanın yok edildiğine dikkat çekilerek, “Bölgeyi uygarlık tarihi ve dolayısıyla turistik açıdan da değerli kılan özelliklerin başında bir falezin (yalıyarın) var oluşu gelmektedir. Yarın üzerinde konumlanan bir kent ve aynı yarın altındaki antik liman ve bu ikisi arasındaki dik uçurum hayranlık ve ilgi uyandırmaktadır. Binlerce yıldır çeşitli uygarlıklar bu doğal oluşum içinde yaşam formları, kültür üretmişlerdir. Bugün yüzleştiğimiz bu katliam düzeyindeki hafriyat ise, yüzbinlerce, belki milyonlarca yılda oluşan doğal oluşumu ve 2600 yıldır onunla barışık yaşayabilen uygarlık tarihini ve birikimini yok etmektedir. İğneyle kuyu kazılması gereken, gözümüz gibi bakmamız gereken bir yere görgüsüzce, saygısızca, hoyratça ya da kim bilir hangi gözü doymaz, rantçı, talancı bir zihniyetle dozerler soktunuz, patlayıcılarla tahrip ediyorsunuz” ifadelerine yer verildi.
‘BURASI KİMSENİN BABASININ ÇİFTLİĞİ DEĞİL, ORTAK MİRAS’
Can güvenliği gerekçesi ile yapılmak zorunda olan ‘Kaya Islahı’ projesinin bilimsel yollarla ve dokuya zarar vermeden, bölge köylüleri ve turizm emekçileri mağdur edilmeden de yapılabileceği görüşüne yer verilen açıklamada, şöyle denildi: “Yamaçtaki riskli kayalar çelik perdelerle engellenebilirdi. Oysa şimdi antik limanda adeta taş ocağı görünümü var. Yapılan geniş teraslamaların amacının, güvenlik tedbirinden çok, otopark ve yeni ticari alan yaratmak olduğu anlaşılıyor. Bu durumdan kimlerin yarar sağlayacağını çok merak ediyoruz. Soruyoruz: Bu proje hazırlanırken ve bir katliama dönüştürülerek gerçekleştirilirken Ayvacık Kaymakamlığı, Çanakkale Valiliği, Çanakkale Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu, Çanakkale Tabiat Varlıklarını Koruma 1. Şube Müdürlüğü, Çanakkale Müze Müdürlüğü, Assos Kazı Başkanlığı neredeydi? Bu insan müdahalesinin milyonlarca yıllık doğal oluşum ve binlerce yıllık kültürel birikimi tahrip ettikten sonra ortaya çıkaracağı sonucun görsel, estetik tasarımını kim yaptı? Hangi akademik, mesleki ortamlarda tartışıldı? Bu işin müellifi kim? Burası kimsenin babasının çiftliği değil! Tüm insanlığın, uygar dünyanın kültürel ve doğal mirasıdır. Unutmayın, aklınızdan çıkarmayın!
‘YASALARA AYKIRI YAPILAN BU KÖTÜLÜĞÜ ASLA UNUTMAYACAĞIZ’
Ülkemizin imzacısı olduğu birçok uluslararası sözleşmelere ve koruma kararlarına aykırı olarak yapılan bu kötülüğü asla unutmayacağız! Ayvacık Cumhuriyet Başsavcılığı’nı bu katliamı en kısa zamanda durdurmak ve sorumluları hakkında gerekli soruşturmayı başlatmak ve cezalandırmak üzere göreve çağırıyoruz. Assos Antik Limanı acilen rehabilite edilmeli, yöre halkının ve turizmden geçinen emekçilerin mağduriyetleri acilen giderilmelidir.”
‘ANTİK DÖNEME AİT DUVARLAR YOK EDİLDİ’ İDDİASI
Basın açıklamasının ardından Prof. Dr. Doğan Perinçek tarafından bölgeyle ilgili bilgiler aktarıldı. Bölgede yapılan tahribat öncesinde alanda yaptığı tespitlere göre antik dönem duvarların olduğunu dile getiren Prof. Dr. Perinçek, şu anda kazılan alanda söz konusu duvarların yok edilmiş olduğunu dile getirdi.
ASSOS’TA NELER OLMUŞTU
UNESCO Dünya Kültür Mirası Geçici Listesinde yer alan ve 1. Derecede arkeolojik ve doğal sit alanı olan Assos antik kenti limanında geçtiğimiz yıllarda birkaç kez yamaçtan kaya düşmesi üzerine çalışma başlatılmıştı. Kasım 2020’de Çanakkale Valiliği’nin talimatı ile Çanakkale İl Afet Müdürlüğü (AFAD, yamaçtan taş düşmesini engellemek için bir proje hazırlatmaya karar vermiş, ardından bir rapor ve proje ihale dosyasını hazırlamak üzere Dynamics Engineering isimli şirkete ihaleyi vermişti. Söz konusu rapor ve şartname doğrultusunda Ayvacık Kaymakamlığı Köylere Hizmet Götürme Birliği de Mart 2021’de “Ayvacık İlçesi Assos Kaya Islahı İnşaatı” işini ihale etmiş, ihaleyi alan Niday İnşaat Ltd. Şirketi de Nisan ayında işe başlamıştı.
PROJE HAKKINDA SAVCILIĞA SUÇ DUYURUSUNDA BULUNULDU
Çalışmalar kapsamında Çanakkale Valiliği tarafından afet bölgesi ilan edilen proje alanı 500 gün süreyle ziyarete ve turistik faaliyetlere kapatıldı. Antik limanın yamacında geniş bir alanda yürütülen proje çalışmaları sırasında ortaya çıkan tahribat görüntüleri kamuoyunda tepkiyle karşılanmış, Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği, Assos Dostları ve Kazdağları Ekoloji Platformu 24 Eylül’de inşaatın acilen durdurulması ve sorumlular hakkında işlem yapılması için Ayvacık Kaymakamlığı’na başvurmuş, ayrıca Ayvacık Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda da bulunulmuştu. Çanakkale Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu’na da başvurarak inşaatın acilen durdurulmasını isteyen sivil toplum örgütleri, çalışmaların halen sürdürülmesine tepkili.