AYM, su kaynağına arıtımsız kanalizasyon suyu dökülmesinin “özel hayata ve aile hayatına saygı hakkının ihlali” olduğuna yönünde karar aldı. Kararın emsal niteliğinde olduğu belirtiliyor.
Kars’taki bir başvuruyu değerlendiren Anayasa Mahkemesi (AYM) su kaynağının kirletilmesinin “hak ihlali” olduğuna karar verdi.
Hürriyet’ten Oya Armutçu’nun haberine göre, Porsuklu Köyü’nde yaşayan 3 vatandaş, köyün tek içme su kaynağı olan Susuz Çayı’na arıtım yapılmaksızın kanalizasyon suyu döküldüğü gerekçesiyle AYM’ye başvurdu.
Başvuryu kabul eden AYM, suyun kirletilmesini anayasadaki “özel hayata ve aile hayatına saygı hakkının ihlali” olduğuna karar verdi.
Yüksek Mahkeme, Erzurum 1. İdare Mahkemesi’nce yeniden yargılama yapılarak davacı köylülere manevi tazminat ödenmesini de istedi. Bu tip çevre davaları açısından AYM Genel Kurulu kararı örnek içtihat niteliği taşıyor.
Dünkü Resmi Gazete’de yayımlanan AYM kararında, akarsuyun temizlenmesi için geleceğe dönük tedbirlerin uygulanacak ve arıtma tesisi kurulacak olmasının somut başvuruda mevcut durum itibarıyla davacıların mağdur sıfatını ve manevi zararlarının telafisinin gerekliliğini ortadan kaldırmadığı vurgulandı.
AYM kararında, Kars Valiliği ve mahkemelerin Susuz Belediyesi’nce, çaya arıtma yapılmaksızın kanalizasyon bağlanmasından kaynaklı çevresel tehlikelerin tespit edildiğine dikkat çekildi. AYM kararında özetle şöyle denildi:
ÖZEL HAYATA VE AİLE HAYATINA SAYGI
“Somut olayda Anayasa’nın 20. maddesinde güvence altına alınan özel hayata ve aile hayatına saygı hakkı çerçevesinde kişilerin sağlığını olumsuz olarak etkileme tehlikesi oluşturacak şekilde kanalizasyon suyunun arıtılmadan akarsuya salınmaması yükümlülüğünün bulunduğu açıktır. Bunun nasıl yapılacağı ve hangi tedbirlerin alınacağı hususu kamu otoritelerinin takdirinde olmakla birlikte hakkın ihlaline yol açılmaması için tedbirlerin süratle, makul ve uygun bir yöntemle uygulanması da zorunludur.
ARITMA TESİSİ YAPILMADI
Atık su arıtma tesisi yapılması için verilen on yıllık süre dolmuştur. 2014’te sonuçlanan davada derece mahkemelerince şikayet edilen çevre kirliliğinin önlenmesini sağlayacak arıtma tesisinin yapılmadığı tespit edilmiş olup idarece 2017’de düzenlenen Çevre Durum Raporu’na göre aradan geçen süreye rağmen bu tesisin faaliyete geçirilmediği anlaşılmaktadır.”
