Rusya’nın, Ukrayna’nın Karadeniz’deki limanlarından tahıl ihracatına izin veren Tahıl Koridoru Anlaşması’nı hafta sonu askıya almasının ardından BM, Türkiye yetkilileri ve BM ekiplerinin tahıl taşıyan gemilerin denetimini yeniden başlattığını açıkladı.
BM, Pazartesi günü Ukrayna ve Türkiye ile 16 gemi için hareket planı üzerine anlaşmaya varıldığını söyledi. Ukrayna limanlarından çıkan ve İstanbul yakınlarında demirleyen 40 geminin gün içinde denetlenmiş olacağı belirtildi.
BM, Moskova’nın da bilgilendirildiğini kaydetti
BBC’ye konuşan BM Sözcüsü Stephane Dujarric, Rusya’nın anlaşmadan çekilmesinin, “başladığı kadar hızlı sona erebileceğini” söyledi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya’nın anlaşmadan çekilmesine ilişkin, “Rusya kendisi için aynı kolaylıkların gösterilmemesi sebebiyle bu konuda mütereddit davsansa da biz insanlığa hizmet için gayret göstermeye devam edeceğiz” dedi.
Rusya, Cumartesi günü Kırım’ın Sivastopol kentindeki Karadeniz filosu karargahına düzenlenen saldırı sonrasında “sivil gemilerin güvenliğini garanti edemeyeceği” gerekçesiyle anlaşmadan “belirsiz bir süre” çekildiğini açıklamıştı.
Kremlin, insansız hava aracı ve insansız donanma araçlarıyla düzenlenen ve en az bir geminin hasar aldığı belirtilen saldırılar için Ukrayna’yı suçlamış, Ukrayna ise açıklama yapmamıştı.
Rusya’nın hedef alınan gemilerin tahıl anlaşmasında rol oynadıklarını belirterek anlaşmadan çekildiğini duyurmasının ardından Ukrayna’nın Karadeniz üzerinden tahıl ihracatı durmuştu.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Rusya’nın anlaşmadan çekilmesini “oldukça öngörülebilir” bir adım olarak değerlendirdi ve “Rusya Afrika, Orta Doğu ve Güney Asya’da kıtlık yaratmaya çalışıyor” dedi.
Bu gelişmelerin ardından dünya tahıl fiyatlarında yüzde 6’ya varan artış kaydedildi.
Küresel gıda krizini tetiklemesi endişesiyle BM, NATO, AB ve ABD Rusya’nın anlaşmadan çekilme kararını geri almasını istedi.
MSB: Denetlemeler devam edecek
Milli Savunma Bakanlığı, Rusya’nın bu konuda BM ve Türkiye’ye bildirimde bulunduğunu kaydetti.
Ukrayna’yı terk etmiş ve denetim için İstanbul’da bulunan tahıl yüklü gemilerin denetlenmesinin Pazar ve Pazartesi günü devam edeceği belirtildi.
Bakanlık, Rus yetkililerin İstanbul’daki koordinasyon merkezinde görevine devam ettiğini de ekledi.
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar’ın, anlaşmazlığın çözülmesi için taraflarla görüşme halinde olduğu belirtildi.
Türkiye ve BM’nin girişimiyle sağlanan anlaşma, Ukrayna ve Rusya’nın tahıl ve diğer gıda ürünlerini dünya pazarlarına ihraç etmesini sağlıyor.
Bu planı yürütmek ve gözlemlemek üzere Temmuz ayında İstanbul’da Müşterek Koordinasyon Merkezi kuruldu. Türkiye’nin başkanlık ettiği merkezde Rusya, Ukrayna ve Birleşmiş Milletler’in temsilcileri yer alıyor.
İmzalanan anlaşmalar, Ukrayna ve Rusya’ya 24 Şubat’ta başlayan savaş nedeniyle ihraç edemedikleri tahıl ürünleri, gübre ve diğer gıda ürünlerini ihtiyaç halindeki alıcılara satmalarının önünü açıyor ve küresel bir gıda krizine karşı önlem olarak görülüyor. BBC TÜRKÇE
