Cengiz Holding bünyesinde bulunan Eti Bakır A.Ş, Bursa Uludağ’da, kentin su ihtiyacını karşılayan Nilüfer Barajı’nın hemen üzerinde yer alan Ketenli Yaylası’nda ‘volfram’ madeni aramak ve çıkartmak için Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’ndan ruhsat aldı. Bölgedeki sivil toplum örgütleri volfram madeni çalışmasının içme suyu rezervleriyle tarım alanlarına zarar vereceğini açıklarken, CHP Bursa Milletvekili Ceyhun İrgil, konuyu TBMM gündemine taşıyarak, Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki’ye, “Tehlikenin farkında mısınız?” diye sordu.
BUSKİ VE DSİ OLUMSUZ GÖRÜŞ VERDİ, STK’LAR TEPKİLİ
Cengiz Holding bünyesindeki Eti Bakır A.Ş adına Bursa Valiliği’ne başvurarak Ketenli Yaylası’nda 100 hektarlık alanın madencilik faaliyeti için tahsis edilmesini isteyen Mitto Madencilik firmasına verilen yanıtta, yörenin doğal sit alanı kapsamında olduğu belirtilerek, ilgili kurumlardan izin alınması talep edildi. Maden firmasının Ketenli Yaylası’yla ilgili tahsis talebine, Bursa Su ve Kanalizasyon İdaresi (BUSKİ) ile DSİ, kentin içme suyu ihtiyacını karşılayan rezervlerin bulunduğu havzada yapılmak istenen madencilik girişimine ‘olumsuz’ görüş bildirdi. Konunun gündeme gelmesiyle birlikte bölgedeki sivil toplum örgütleri de hazırladıkları raporla madencilik girişiminin olumsuz etkilerini kamuoyu ile paylaştılar.
‘AĞIR METALLER SULARI VE TARIM ARAZİLERİNİ KİRLETECEK’
Güney Marmara Doğal ve Kültürel Çevreyi Koruma Derneği (GÜMÇED), konuyla ilgili raporunda, bölgedeki asidik kayaçlardan oluşan jeolojik yapıda volfram madeni üretimi sırasında oluşacak ağır metallerin, yağış, rüzgâr ve benzeri doğal etkilerle daha aşağıdaki yerleşimlere taşınacağını, bunun da tarım topraklarını asitlendirerek verimsizleştireceği uyarısında bulundu. Maden için açılacak tünellerden süzülecek suların, yeraltı sularını kirleterek içme suyu rezervi olan Nilüfer ve Doğancı barajlarının göl sahalarına ulaşacağına dikkat çekilen GÜMÇED’in raporunda, “Bursa’nın içme suyunu karşılayan bu iki büyük baraj sularının kirlenmesi sonucu, bu suyu kullanan Bursa halkının sağlığı olumsuz etkilenir. Çünkü ruhsat alanı barajların besleme havzasında. Bugünün ihtiyaçları karşılanırken, gelecek kuşakların büyük maliyetler ödemelerinin önüne geçilmesi için sorumluluklarımızın bilincinde olmalıyız.”
İRGİL’DEN ÇEVRE BAKANINA: ‘BU TEHLİKELERİN FARKINDA MISINIZ?’
Kentte tartışmalara neden olan ve endişeyle karşılanan madencilik girişimini TBMM’nin gündemine taşıyan CHP Bursa Milletvekili Ceyhun İrgil, doğal sit alanı içerisinde kalan bölgede açılacak volfram madeni ve taş ocağının, su kaynaklarını kirleterek kentin içme suyuna karışacağına dikkat çekerek, Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki’ye “Bu tehlikelerin farkında mısınız?” diye sordu.
Enerji Bakanlığı’nın ruhsat verdiği firmaya, DSİ ve BUSKİ’nin olumsuz görüş bildirdiğine işaret eden İrgil, Orman Bölge Müdürlüğü’nün ise maden sahasının girişine 400 metrelik tünel açılması için gereken onayı verdiğini belirterek, Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki’den özetle şu sorulara yanıt vermesini istedi:
‘MADEN FİRMASI ÇED BAŞVURUSU YAPTI MI?’
“Firma, projeyle ilgili ÇED raporu için başvuru yapmış mıdır? BUSKİ ve DSİ’nin olumsuz görüş raporunu değerlendirecek misiniz? Havzada oluşacak tehlikeler konusunda bakanlığınız bir araştırma yapmış mıdır? Bölge insanın uzun vadeli kayıpları hakkında elinizdeki veriler nedir? Söz konusu proje sonrasında, eklenecek diğer projeler de dikkate alındığında bölgede yaşanması ihtimal olan ekolojik kayıplar nedir? Dinamit patlatmalarının yer altı sularına vereceği zararlar konusunda bir önlem alınmış mıdır? Bölgedeki endemik bitki örtüsünün korunması için herhangi bir somut çalışma yapılmış mıdır? Yapılmışsa bu çalışmanın içeriği nedir? Ruhsat verilen taş ve maden ocakları kaç dekar yeşil alanı kapsamaktadır? Bursa ilimizdeki maden ocaklarının iyileştirme çalışmaları nasıl yapılmaktadır? Şu ana kadar yapılan iyileştirme çalışması var mıdır? Varsa hangi bölgede ve nasıl bir iyileştirme çalışması yapılmıştır?”
ENERJİ BAKANI ALBAYRAK’A ARAZİNİN BÜYÜKLÜĞÜNÜ SORDU
Öte yandan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak’a maden ocağının son durumunu ve kullanacağı arazinin büyüklüğünü soran İrgil, ayrıca Bakan’dan 14 yıldır Bursa’da açılan maden ve taş ocaklarını, bunların Bursa ekonomisine girdisini açıklamasını istedi. Ketenli Yaylası’nın karşı karşıya kaldığı tehlikeler hakkında Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu’na sorular yönelten İrgil, “Anadolu’nun tüm akarsuları üzerinde kaynağından denize kadar HES ve maden ocakları planlayıp, doğa alanlarına ve biyolojik çeşitliliğe etkilerine ilişkin bilimsel yaklaşımınız nedir?” diye sordu.
BİR YANDA SU BİR YANDA MADEN VE YAŞAMI HİÇE SAYAN KARARLAR
Bursa’nın önemli doğa alanlarından biri olan 1440 rakımlı Ketenli Yaylası, karaçam ve meşe ormanlarının yanı sıra zengin bitki örtüsüyle ünlü. Türkiye’nin volfram madeni yataklarının önemli bir kısmı da bu bölgede bulunuyor. ‘Tungsten’ olarak da adlandırılan volfram madeni, endüstri ve askeri gereçlerin yanı sıra, ampul, floresan ve cam üretiminde kullanılıyor. Canlı yaşamı için vazgeçilmez olan su kaynaklarıyla, endüstriyel üretimin ham maddesi olan maden kaynaklarının aynı yerde bulunması, ülkenin pek çok yerinde, yaşamı hiçe sayan kararların alınmasına neden oluyor.
FOTOĞRAF: ERDOĞAN, YILDIRIM VE CENGİZ
