Artan ekonomik krize ve AB ile yaşanan gerginliğe bir çare bulamayan Danimarka’da 15 Eylül’de erken seçime gidiliyor. Sağcı, liberal hükümetin Başbakanı Lars Lökke Rasmussen, “Yeni yasama döneminde, bütçe ve büyüme hedeflerini gerçekleştirebilmek için, sayısal çoğunluğa sahip güçlü bir hükümete gereksinmemiz var” dedi. Aynı topluluk içinde yer almalarına karşın temmuzdan beri komşuları İsveç ve Almanya’ya gümrük ve pasaport kontrolü uyguluyor. Rasmussen, seçim kampanyasını sürdürürken ülkede sayıları 70 bini bulan Türkleri de unutmadı. Odense bölgesinde bir Türk ailesini ziyaret etti. 3 haftalık bir süreye sıkıştırılan seçim kampanyası, heyecansız ve sönük geçiyor. Kamuoyu yoklamalarında, Sosyal Demokrat Parti ve Sosyalist Halk Partisi’nden oluşan muhalefetteki “Kırmızı blok” yüzde 51.7 oyla önde görünüyor. İktidardaki Liberal Parti ve Muhafazakâr Parti’nin “Mavi Bloku”nun oylarının ise yüzde 48.3’te kalması bekleniyor. Anket sonuçlarının seçime de yansıması halinde Sosyal Demokrat Parti’nin Başkanı Helle Törning Schmidt, Danimarka’nın ilk kadın başbakanı olacak. İktidar ve muhalefet liderleri çıktıkları ilk televizyon programında beklenen coşkuyu yaratmadı. Liderler “kozlarını paylaşmak” yerine, benzer görüşleri dile getirmekle yetindiler. Düş kırıklığına uğradıklarını anlatan göçmen kökenli seçmenler şunları
söylediler: “Her iki lider de bize ‘cambazı göstermekte’ yarıştılar. Danimarka’nın küresel paylaşımda yüklendiği rolü sürdüreceklerini söylediler. Yabancılar ve emeklilerle ilgili olumlu bir şey söylemediler, yabancı düşmanlığında yarıştılar. Kime oy vereceğimizi bilemiyoruz.”
Partiler, seçim kampanyalarını sürdürürken Information gazetesinin savları ortalığı karıştırdı. Gazeteye göre, erken seçim kararı alınmadan önce iktidar ve muhalefet, yeni yasama döneminde çıkarılacak yasalar üzerinde anlaştılar. Seçimlerden sonra Meclis gündemine gelecek ve 800 milyon Kronluk tasarruf içeren yasa paketinin çıkarılması için işbirliği yapacaklar. Anlaşma sağlandığı öne sürülen bazı yasa maddelerine göre, göçmenlerin Danimarka’da emekli olmalarına yeni kısıtlamalar getirilecek, emeklilik için Danimarka’da kalma süresi 40 yıldan 47 yıla çıkarılacak. Yabancıların, ilaç ve tedavi yardımı almaları zorlaştırılacak. Erken emekli olanlar, Danimarka ve AB dışındaki bir ülkede yaşıyorlarsa maaş alamayacak. Seçimlerde, Türk kökenli adaylar da milletvekili olabilmek için yarışacak. Halen belediye meclisi üyesi olan Bünyamin Şimşek ile Fatma Yeliz Öktem Liberal Venstre Partisi’nin Arhus listesinden aday olacaklar. Aynı bölgeden
halen milletvekili olan Hüseyin Araç, Avrupa Parlamentosu’na aday olacağı için bu seçimlere katılmayacak. Yıldız Akdoğan ile İkram Sarwar, Sosyal Demokrat Parti’nin Kopenhag listesinden aday. Sosyalist Halk Partisi’nden Özlem Çekiç de aynı bölgeden aday gösterildi. Bilal İnekçi ile Serdar Benli de Sosyalist Halk Partisi’nin Yshöj ve Gladsaxe bölgelerinden seçime girecekler.
Öte yandan, Danimarka’daki bazı radikal İslamcı gruplar, göçmen kökenli adayları seçim yarışından çekilmeleri için tehdit ediyor. Türk kökenli milletvekili adayları Çekiç ve Akdoğan’ı seçime girmemeleri için telefonla tehdit eden radikal İslamcılar, bu adayların seçim afişlerinin üzerine de “Demokrasi bir riyakârlıktır; riyakârlığın cezası cehennemdir. Kanunları yapmak Allah’a mahsustur” şeklinde sloganlar yazdılar. Kopenhag’da başlatılan engelleme çabaları, Tingnjerg, Brönshöj, Nörrebro ve Bellahöj bölgelerinde de sürdürüldü. Adaylardan Kamal Qureshi, eylemlerden radikal İslamcı Hizb ut-Tahrir örgütünü sorumlu tuttu.
Örgüt, suçlamaları kabul etmedi. Suriye kökenli milletvekili adayı Naser Khader, radikal İslamcı örgütlerden aldığı tehditler üzerine Danimarka Güvenlik Polisi tarafından koruma altına alındı.
________________________
* Bu yazı Cumhuriyet Gazetesinin Pazar Yazıları sayfasında da yayımlandı
