‘Şer ekseni barış simsarı oldu’

İngiltere Başbakanı Tony Blair’in dün dış politikada önceliklerini sıraladığı ve Orta Doğu sorununun çözümüne, İran ve Suriye’nin çözüm arayışlarına dahil olması fikrine vurgu yaptığı yıllık olağan konuşması İngiltere basınında tartışma yarattı. 


The Independent Suriye lideri Beşar Esad ve İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad’ın birer fotoğrafını yayımladığı kapağında, “İşte Orta Doğu’daki yeni dostlarımız: 2002’nin şer ekseni mensupları 2006’da barış simsarı oldu” diye yazdı.


The Independent, “Savunmacı ve umutsuzluk kokan bir konuşma” diye nitelediği Blair’in sözlerini Orta Doğu’da gücün nerede odaklandığının geç de olsa kabul edilişi biçiminde yorumladı.


Blair’in açıklamalarını “mantığa meydan okuyan, çaresizlik ürünü formüller” diyerek eleştiren The Daily Telegraph ise, zaten Başkan Bush’un Blair’in açıklamalarından farklı bir söylemde olduğuna vurgu yaptı…


Gazete, “Blair ve Baker önerisi, pozitif bir alternatif stratejiden çok barış için taleplere boyun eğmeye yönelik bir teskin girişimi gibi görünüyor” diye yazdı.


Ciddi ekonomi gazetesi The Financial Times, Başbakan Blair’in İran konusunda sert tavrını muhafaza ettiği görüşünü savunarak “Blair aslında Temmuz’da Los Angeles’ta da aynı görüşleri ifade etmişti” diye yazdı. Gazetenin yorumu şöyle:


“Ancak Blair’in bu savı şimdi tekrar dile getirmesi daha önemli çünkü Bush yönetimi şu anda bir zamanlar şer ekseni diye ifade ettiği iki ülkeyle temasa geçip geçmemeyi düşünüyor.”


ÖNERİ ÇÖZÜM GETİRİR Mİ?


The Independent’ın diplomasi editörü Anne Penketh de, “İran ve Suriye neden bu aşamada Amerika ve İngiltere’ye yardım etsin?” sorusunu yine kendisi, “Çünkü çıkarları bunu gerektiriyor ve bu bölgedeki nüfuzlarını da sürdürmelerini sağlayacak” diye yanıtladı.


The Guardian’da Simon Tisdall da bir görüşme zemini olabileceği kanısında. Yazar, “İki ülke de güvenli, birleşik bir Irak istiyor. İkiside teoride bir Filistin devleti kurulmasından, kendilerine uygulanan yaptırımların kalkmasından, bölgesel dış yatırımın artmasından memnun olur. Ama bunun için Bush ve Blair’in samimiyetsiz sözlerini, Farsların da gururu bir kenara bırakması gerekiyor” yorumunu yaptı.


LİDERLER ARASINDA ÇATLAK


The Times ise, Blair’in konuşmasını Bush ile arasında ilk kez çatlak oluştuğu şeklinde yorumladı. Gazete, Blair’in konuşmasında ilk kez İran’a karşı askeri seçeneğin kullanılması ihtimalini açıkça reddettiğini belirterek şu değerlendirmeyi yaptı:


“Başbakanlık Blair’in şapkasını eline alıp Şam ve Tahran’dan yardım istemeye gideceği iddialarını reddetti ve iki ülkeye verilen mesajın stratejik bir seçim yapmaları gerektiği olduğunu vurguladı. Şam Blair’e kulak verebilir, ama İran’da işler daha güç olacak.”


Gazetede yazan Richard Beeston, Blair’in geçenlerde bir elçisini gizlice temaslarda bulunmak üzere Şam’a gönderdiğini belirterek, “Bush ve Blair Şam’a ve Tahran’a cömert önerilerle yaklaşmaya hazır olmalılar… İran ve Suriye’deki yeni dostlarından onları Irak’tan kurtarmalarını istemenin bedeli, ucuz olmayacak” diye yazdı.


The Financial Times’ta yazan Quentin Peel de bu önerilerin nasıl hayata geçirileceği sorusuna şu yorumu getirdi:


“Mesele sadece böylesi bir adımın Washington’da yaratacağı utanç değil, Buna İsrail şiddetle karşı çıkacak, Amerika’nın bölgedeki en yakın Arap müttefikleri huzursuzluk duyacaktır. Washington, Saddam Hüseyin’in devrilmesi konusunda en baştan beri Tahran ve Şam’ın desteğini alabilirdi. Ama şimdi durum kötüye gitti ve iki ülke, Bush’u bu bataklıktan kurtarır görünmek konusunda daha temkinli davranacaklardır.”

796440cookie-check‘Şer ekseni barış simsarı oldu’

CEVAP VER

Please enter your comment!
Please enter your name here

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.