İsrail askerlerinin dün Gazze’de en az 58 Filistinliyi öldürmesinin ardından, Filistin topraklarında İsrail’e karşı yeni protestolar ve olası şiddet olayları bekleniyor.
Bugün, Filistinliler’in Nakba-Felaket adını verdiği günün 70’inci yıldönümü. Nakba gününde İsrail’in 1948’de kurulmasından sonra yüzbinlerce Filistinli’nin bölgeden sürülmesi anılıyor.
Gerilimin dün öldürülen Filistinliler’in cenazelerinin düzenleneceği Gazze’de özellikle yüksek olması bekleniyor.
Filistinli yetkililere göre dün, Gazze Şeridi’nde 2014’teki savaştan bu yana yaşanan en kanlı olmuş ve İsrail Ordusu en az 58 Filintinliyi öldürmüş, 2700 kişi de yaralanmıştı.
İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, İsrail Ordusu’nun İsrail’i yok etmek istediğini söylediği Hamas’a karşı kendisini savunduğunu iddia etti.
Filistin Lideri Mahmud Abbas ise yaşananları “katliam” diye tanımlarken, BM’den yapılan açıklamada “korkunç insan hakları ihlallerinde” bulunulduğunu söyledi.
İsrail Ordusu’nun saldırısı dünyada kınamalar ve itidal çağrılarıyla karşılanırken, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İsrail’i ‘soykırım yapmakla’ suçladı. Türkiye’de üç günlük ulusal yas ilan edildi.
İsrail Ordusu’nun Gazze’deki saldırısı, ABD’nin İsrail’deki Büyükelçiliği’ni Kudüs’e taşıdığı gün yaşandı.
ABD’nin Büyükelçiliği’ni Kudüs’ten Tel Aviv’e taşıma kararı, Doğu Kudüs’ü gelecekteki Filistin devletinin başkenti olarak gören Filistinlileri kızdırmıştı.
Filistinliler ABD’nin kararını, Kudüs’ü “ebedi ve bölünmez” başkenti olarak kabul eden İsrail’in kentin tümünü ele geçirmesine destek olarak görüyor.
Gazze’de neler oldu?
Filistinliler, Hamas’ın “Büyük Geri Dönüş Yürüşü” adı altına organize ettiği altı haftalık protesto eyleminde İsrail-Gazze sınırında toplanmıştı.
Ancak dün yapılan ve bugün de devam etmesi beklenen eylemler, Filistinliler’in “Nakba-Felaket” günü adını verdiği, İsrail’in 1948’deki kuruluşunun yıldönümünde zirve yaptı.
İsrail’in kuruluşu ve ardından yaşanan savaş, yüzbinlerce Filintinli’nin evlerinden olmasına yol açmıştı.
Dünkü eylemler aynı zamanda ABD’nin Kudüs’e taşıdığı Büyükelçiliği’nin açılış töreniyle de aynı gün yaşandı.
Filistinliler taş ve molotof kokteylleri atarken, İsrail Ordusu göz yaşartıcı gaz ve keskin nişancıların ateşiyle karşılık verdi. Filistinli yetkililer İsrail Ordusu’nun saldırısı sonucu en az 58 kişinin öldüğünü, 2700 kişinin yaralandığını açıkladı.
İsrail Ordusu’nu savunan Netanyahu “Her ülkenin sınırlarını savunma hakkı vardır. Hamas İsrail’i yok etme niyetini açıklamış ve bu amaca ulaşmak için sınıra binlerce kişiyi yollamış bir terör örgütüdür. Egemenliğimizi ve vatandaşlarımızı savunmak için kararlılıkla hareket etmeye devam edeceğiz” dedi.
Üç günlük ulusal yas ilan eden Filistin Lideri Mahmud Abbas ise “Bugün bir kez daha halkımıza yönelik katliamlar devam etti” diye konuştu.
Uluslararası tepkiler ne oldu?
Beyaz Saray Sözcüsü Raj Shah: “Bu trajik ölümlerin sorumlusu tamamen Hamastır. Hamas bilerek bu tepkiyi provoke etmiştir” dedi.
Kuveyt, BM Güvenlik Konseyi’nde şiddet olaylarının bağımsız bir şekilde araştırılmasını isteyen ve duyulan “öfke ve acıyı” ifade eden bir açıklama yapılmasını istedi, ancak bu hamle ABD tarafından engellendi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan İsrail için “terör devleti” tanımını yaptı. İsrail’i Filistin halkına “soykırım yapmakla” suçlayan Erdoğan, İslam İşbirliği Teşkilatı’nı olağanüstü toplanmaya çağırdı. Türkiye’de üç günlük yas ilan edilirken, Cuma günü İstanbul- Yenikapı’da Filistin’e destek eylemi çağrısı yapıldı. Ankara aynı zamanda, ABD ve İsrail’deki büyükelçilerini görüşmeler için geri çağırdı.
AB Dış Politika Temsilcisi Federica Mogherini ve İngiltere itidal çağrısı yaptı.
Almanya İsrail’in kendisini savunma hakkı olduğunu, ancak bunu orantalı bir şekilde yapması gerektiğini söyledi.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron İsrail Ordusu’nun Filistinli protestoculara saldırısını kınadı.
En sert açıklamalardan biri BM İnsan Hakları Yetkilisi Zeid Ra’ad el Hüseyin’dengeldi. Hüseyin, “İsrail ateşiyle onlarca kişinin şoke edici ölümünü ve yüzlerce kişinin yaralanmasını” kınadı.
Güney Afrika İsrail Büyükelçisini geri çağırdı.
