Protestocuların istifa çağrılarını reddeden CY Leung, görevini bırakmanın ‘geriye doğru atılan bir adım’ olacağını söyledi.
CY Leung, “Genel seçim hakkı uygulaması kazanılmadan önce yapılacak personel değişikliği, Hong Kong’un liderini Seçim Komitesi modeliyle seçmeye devam etmesine yol açar” diye konuştu.
Hong Kong lideri, öğrenciler ve Merkezi İşgal Et eylemcilerinden oluşan protestoculara ‘evlerine dönmeleri’ çağrısı yaptı.
Leung şöyle devam etti:
“Merkezi İşgal Et kurucuları, hareketin kontrolden çıkması durumunda durdurma çağrısı yapacaklarını tekrar tekrar söylemişlerdi. Şimdi topluma verdikleri sözü tutmalarını ve bu gösterileri derhal sona erdirmelerini istiyorum.”
Hong Kong’da demokrasi yanlısı protestocular, Leung’a ‘istifa’ çağrısında bulunmuştu.
On binlerce gösterici, Pazartesi gecesi sokakları kapatıp şarkı söyledi ve demokrasi yanlısı sloganlar attı.
Göstericiler, Pekin’in Hong Kong’da 2017’de yapılacak başkanlık seçiminde aday tercihlerine müdahale etmemesini ve seçimlere kısıtlama getirmemesini istiyor. Pekin ise bu talepleri reddediyor.
Salı günü sokaklar nispeten daha sakin olsa da, kalabalığın Çin Ulusal Günü öncesi artması bekleniyor.
Geçen haftası sonu polis, göstericilere göz yaşartıcı gaz ve biber gazıyla müdahale etti. Polisin sokaklardan çekilmesiyle sokaklar da sakinleşti.
Çin, Hong Kong yönetimine seslenip, ‘yasadışı’ olarak tanımladığı gösterileri kontrol altına alması çağrısı yaptı.
Protestolarla ilgili haberler Çin’de sansüre uğruyor.
Beyaz Saray sözcüsü, Hong Konglu yetkililere “itidal”, protestoculara ise “görüşlerini barışçıl şekilde ifade etmeleri” çağrısında bulundu.
Protestocular, öğrenciler ve aylarca Hong Kong’un finans merkezinde oturma eylemi düzenleyen Merkezi İşgal Et (Occupy Central) grubunun destekçilerinden oluşuyor.
Hafta sonu polisin göstericilere sert müdahalesi halkın tepkisini çekti ve sokaklara dökülenlerin sayısı da arttı.
‘Tarih kınayacak’
Merkezi İşgal Et grubu açıklamasında, seçim reformlarıyla ilgili görüşmeleri erteleyeceğini söyleyen hükümeti ‘geciktirme taktiği izlemekle’ suçladı.
Pekin geçen ay yaptığı açıklamada, Hong Kong halkının yeni liderlerini kendilerinin seçebileceğini fakat iki veya üç adayın Pekin yanlısı bir komite tarafından onaylanması gerektiğini söylemişti.
Hong Kong’da seçimle ilgili Pazartesi yeni görüşmelerin yapılması bekleniyordu, fakat üst düzey bir yetkili görüşmelerin ‘daha uygun bir zamana’ ertelendiğini söyledi.
Merkezi İşgal Et grubu açıklamasında, “Hükümet, halkın seçim hakkı arzusunun zamanla yok olmasını umuyor” dedi ve Leung’a istifa çağrısında bulundu.
Grup, “Leung’un, Hong Kong’daki demokratik gelişmelerin tarihi tarafından kınanacağını” söyledi.
Okulların kapatıldığı Hong Kong’da ulaşım da sekteye uğradı. Bazı bankalar da işlemlerini askıya aldı.
Çarşamba gününe denk gelen Çin Ulusal Günü’nden kalabalığın artması bekleniyor.
Fakat gösterileri herkes desteklemiyor. Bazıları, gösterilerin Hong Kong ve Pekin arasındaki ilişkilere ve finans merkezi olan Hong Kong’un ekonomisine zarar vereceği endişesi taşıyor.
Çin medyası ise gösterilerden ‘radikal muhalif güçleri’ sorumlu tutuyor.
Uzmanlara göre, Pekin’deki Komünist Parti liderleri, demokrasi yanlısı gösterilerin Çin’in farklı bölgelerine de sıçramasından kaygılanıyor.
Hong Kong’da gerilimin tırmanışı:
■1987: Çin ve Birleşik Krallık hükümetleri 1997’de Hong Kong’da yönetimin el değiştireceği 1997 tarihinden itibaren ‘güçlü, özerk bir yapı’ oluşturulması konusunda uzlaşıya vardı. Hong Kong bu anlaşmayla sadece savunma ve dışişleri politikalarında Pekin’e bağlandı.
■2004: Çin, 1987 anlaşmasının kendisine Hong Kong’daki seçim sistemini değiştirme hakkı tanıdığını iddia etti.
■2008: Çin 2017’den itibaren Hong Kong’da doğrudan seçimlere izin verilebileceğini söyledi.
■Haziran-Temmuz 2014: Demokrasi yanlıları resmi olmayan bir ‘reform referandumu’ ve büyük bir sokak gösterisi düzenledi. Çin yanlıları ise yanıt olarak kendi mitinglerini yaptı.
■Ağustos 2014: Çin 2017’de ‘serbest’ seçimlerin düzenleneceğini açıkladı ancak sadece Pekin tarafından onaylanmış adayların seçimlere katılabileceğini söyledi. Hong Kong sokaklarında protestolar başladı.
■22 Eylül 2014: Hong Kong’taki öğrenciler bir hafta boyunca okula gitmeyeceklerini ve sistemi boykot ettiklerini duyurdu.
GAZLAR İNGİLTERE’DEN
Times gazetesi de göstericilerin sayısının yaklaşık 80 bin olduğunu belirtip güvenlik güçlerinin protestoculara göz yaşartıcı gaz, biber gazı ve coplu müdahalesi için “Hong Kong, 1997’de Çin idaresine girdiğinden bu yana görülen en sert polis müdahalesi” ifadesini kullanıyor.
Gazete ayrıca, Hong Kong’da polisin en son, 2005 yılında Güney Koreli çiftçilerin Dünya Ticaret Örgütü’ne karşı düzenlediği protestolarda göz yaşartıcı gaz kullandığına da dikkat çekiyor.
Haberde, Hong Kong ve Çinli yetkililerin gösterilerin ‘ekonomik istikrarına zarar verebileceği’ yönündeki uyarılarını da aktarıyor.
Times ayrıca, Hong Kong’da kullanılan göz yaşartıcı gazın İngiltere yapımı olduğunu yazıyor.
