Arif BEKTAŞ / EVRENSEL LONDRA – İngiltere’de enflasyon ve hayat pahalılığı nedeniyle insanca yaşayacak çalışma koşulları ve ücretler için birleşen ve grevler örgütleyen işçiler son aylarda birçok kazanım elde etti.
İngiltere uzun zamandır işçi grevleriyle sarsılıyor. Grevlerin bir kısmı devam eder ve yeni grevler ilan edilirken bir kısmı da önemli kazanımlarla sonuçlandı. Son olarak West Midlands kentindeki 170 metro işçisi, ekim ayının ortasında başladıkları grevi kazanımla tamamladı.
UNITE sendikası üyesi olan işçiler, ücretlerine yüzde 20.1 oranında zam aldılar. İş koşullarının daha da kötüleşmesi için işverenin dayatmaları da geri çektirildi. Ayrıca işten çıkarma gibi patronun keyfi uygulamaları da son bulacak.
Nisan 2023’ten itibaren geçerli olacak olan 20.1’lik zam, 12 ay geçerli olacak ve sendika yeni bir zam için 12 ay sonra tekrar işverenle masaya oturacak. Öte yandan 170 işçi, haziran 2022 ile nisan 2023 arasındaki süre için de yüzde 15 ücret zammı da kazandılar. UNITE sendikası yaptığı açıklamada, gerçek enflasyonun 14.2 olduğu (resmi açıklama 11.1) ve artık bunun üzerinde zam talep edeceğini duyurdu.
OTOBÜS FİRMASINDA İŞÇİLER BİRLEŞTİ VE KAZANDI
Bir başka kazanım da Hull kentinden geldi. Stagecoach otobüs firmasında çalışan 250 işçi ve şoför aylardır sürdürdükleri grevden geri adım atmadılar. İşverenin çeşitli oyunlarına rağmen birliklerini bozmayan işçiler, sendikanın da desteğiyle grevlerini zaferle sonuçlandırdılar. Dün yapılan anlaşmada işçiler, ücretlerine yüzde 20 oranında zam elde ettiler.
İşçilerin kararlı tutumu karşısında pes etmek zorunda kalan ve her yıl yüz milyonlarca sterlin para kazanan Stagecoach, işçilerin iş güvenliği ve iş koşullarına ilişkin taleplerini de kabul etmek zorunda kaldı.
BİR İLK: HAVA KOŞULLARI SÖZLEŞMEYE GİRDİ
Hull’daki otobüs işçilerinin kazanımında İngiltere tarihinde bir ilk de yaşandı. Geçtiğimiz yaz, İngiltere, 41 derece ile tarihin en sıcak yazını yaşadı. Öte yandan kış aylarında Hull’daki hava sıcaklığı yer yer eksi 15 dereceye kadar düşüyor. Bu hava koşulları da göz önünde bulundurularak, işçilerin aşırı sıcak ve aşırı soğuklarda çalışmaması hakkı da garantiye alındı. Kesin bir derece belirtilmezken, meteorolojinin “kırmızı alarm” olarak tanımladığı hava koşullarında işçiler çalışmak zorunda kalmayacak. Bu koşullar, bazen aşırı nem ve polen yoğunluğuna, bazen aşırı buzlanma ve yakıcı sıcaklığa göre değişebiliyor.
UNITE sendikasının yaptığı açıklamaya göre şoför grevlerinin sayısı üç yılda yüzde 827 oranında arttı. 2019 yılında 11 otobüs ve ulaşım aracı şoförü grevi yaşanmıştı. 2022’de ise 102 ayrı şirkette grevler gerçekleşti ve gerçekleşmeye devam ediyor.
BAKANLIK ÇALIŞANLARININ ZAFERİ: GREVİN ADI BİLE YETTİ
Ticaret, Enerji ve Sanayi Bakanlığının mutfağında çalışan işçiler, greve çıkmadan taleplerini kabul ettirdi. PCS sendikasına üye işçiler, yaptıkları oylamada grevden yana oy kullanmıştı. Yıl sonuna doğru greve çıkmayı planlayan işçilerin örgütlü tutumu bakanlığa geri adım attırdı. Sadece yüzde 4 oranında zam dayatan bakanlık, işçilerin talep ettiği yüzde 12 oranındaki zammı kabul etmek zorunda kaldı. PCS Genel Sekreteri Mark Serwotka, “Umarım bu bir başlangıç olur. Tüm bakanlıklar ve sivil servis çalışanlarının taleplerinin kabul edilmesini istiyoruz. Aksi takdirde üyelerimiz oldukça örgütlü ve kararlı bir tutum içindeler” açıklaması yaptı.
SON AYLARDA ÖNE ÇIKAN KAZANIMLAR
Ağustos’ta kuzeybatı Londra’daki Arriva otobüs firmasında çalışan 2 bin otobüs şoförü 29 günlük grevden sonra yüzde 11 oranında zam alarak grevlerini sona erdirmişti. Bu oranla her işçi yıllık en az 2 bin 900 sterlin ek ücret elde etti.
Eylül ayında süresiz grev kararı alan kuzey Londra’daki otobüs şoförlerinin taleplerini kabul etmek zorunda kalan Arriva, yine yüzde 11 ücret zammını kabul etmek zorunda kaldı. Geriye dönük yaklaşık bir yıllık ücret için ise yüzde 10 oranında zamlı ödeme yapmayı kabul etti.
Geçtiğimiz ay kentte yaklaşık 500 otobüs işçisi yüzde 13.92 zam alarak bir başka zafere imza attılar.
British Airways’te çalışan binlerce hava yolu işçisi de grev kararı almıştı. Bunun üzerine şirket işçilerin yüzde 13 zam talebini kabul etmek zorunda kaldı. Salgın döneminde binlerce işçiyi işten çıkaran British Airways, havaalanlarında personel yetersizliğinden dolayı yaşanan sıkışıklık ve uzayan kuyruklardan dolayı büyük eleştiri alıyordu. Binlerce işçiyi bir çırpıda kapıya koyabilen şirket, atmadığı işçileri de zamsız çalıştırmayı planlıyordu. Fakat işçilerin kararlı ve örgütlü tutumu karşısında geri adım attı.
LIVERPOOL ZAFER ŞEHRİ
1960’larda kuzey İngiltere’deki limanları kilitleyen, 1970’lerde Galler madencilerinin grev zaferlerine ilham olan, 1980’lerde Thatcher iktidarına karşı belediyenin isyanının halatı olan, 1990’larda tüm dünya limanlarını birleştiren Liverpool liman işçilerinin mücadele geleneği 2022’de de devam etti.
En az 11.1 olan resmi asgari ücret oranında zam talebi ile greve bir kez daha çıkan ve çoğu genç işçilerden oluşan yaklaşık 600 Liverpool liman işçisi, bu ayın ilk günlerinde grevlerinin sona erdiğini açıkladı. Hem de yaklaşık yüzde 18 oranında zam alarak. Birçok yorumcu, “Bunlar Liverpool liman işçisi, karar verdi mi dönmez yolundan” diyerek liman işçilerinin kararlılığına vurgu yaptı.
Liverpool liman işçileri, grevlerinin zaferle sonuçlanmadan önce Türkiye’den Emek Partisi Genel Başkanı Ercüment Akdeniz’in ziyaretini de coşkuyla karşılamış ve uluslararası dayanışmanın öneminden söz etmişlerdi.
