Kondoz ve ekibi, geliştirdikleri bir software sistemini cep telefonlarına kodlayarak görüşmelerin dinlenmesini önledi. Surrey Üniversitesi’ndeki bir spin-off şirketi olan ve Prof. Dr. Ahmet Kondoz’un başkanlığını yaptığı MULSYS Ltd. tarafından geçtiğimiz gün piyasaya sürülen yeni sistem, İngiltere, Almanya ve Fransa hükümetlerinin ilgisiyle karşılaştı. Prof. Dr. Kondoz, ‘ Geliştirdiğimiz sistem daha çok hükümetlere, askeriyeye ve kimi önemli iş adamlarına hitap ediyor. Avrupa’da bir çok özel sektör kuruluşuyla anlaşma imzaladık. Avrupa’nın üç büyük hükümeti de projemize sıcak baktı. Ancak Türkiye’den henüz bir talep gelmedi.’ şeklinde konuştu.
Sistem nasıl çalışıyor?
İngiltere’deki Surrey Üniversitesi’nde Prof. Dr. Ahmet Kondoz ve ekibi tarafından geliştirilen sistem, sesin kodlanarak PDA kapasitesine sahip cep telefonlarına yüklenmesiyle oluşuyor. Software olarak cep telefonuna yüklenen sistemde, kişinin konuşması karşı tarafa şifreli olarak gittiği için, görüşmenin dinlenmesi imkansızlaşıyor. Şayet cep telefonunda bu sistemi yükleyecek yeterli kapasite yoksa, telefonların hands-free kitine yerleştirilen bir soketle aynı sistem yüklenebiliyor. Böylelikle, gerek PDA sistemine sahip cep telefonlarına gerekse günlük hayatta kullandığımız sınırlı kapasitedeki cep telefonlarına sistem rahatlıkla yüklenebiliyor.
Cep telefonları nasıl dinleniyor?
Prof. Dr. Ahmet Kondoz, cep telefonlarında, daha ekonomik olması açısından, sesin sıkıştırılarak yüklendiğini ve bu standart kodlama sisteminin kolayca iletişim ağından geçerek dinlenebildiği kaydetti. Prof. Kondoz, ‘ Cepten cebe konuşulduğunda, iki cep telefonunun yakınındaki baz istasyonları dışında, bağlantı fiber hatlardan oluşan ana şebekeden geçer. İletişim ağından geçen bağlantı, kripto sisteminden yoksun olarak gittiği için rahatlıkla dinlenebilir. İletişim ağının ekonomik kullanılması için ses sıkıştırılır. Normal bir ev telefonunda ses 64 bin oranında sıkıştırma varken, cep telefonlarında bu sayı 13 bindir. Sıkıştırılan bu sesin kalitesiz gelmemesi için cep telefonlarında standart bir kodlama yapılır. Bizim yaptığımız ise özel bir kodlamayla sesin diğer tarafa geçebilmesini sağlamaktır. Ses şifrelendiği için güvenli bir hattan gidiyor ve dinlenmek istendiği zaman şifre çözülemeyeceği için karmaşık bir takım sesler duyuluyor’ şeklinde konuştu.
Kondoz ve ekibine ödül
Cep telefonu görüşmelerini dinlenemez hale getiren Prof.Dr. Ahmet Kondoz başkanlığındaki ekibin bu başarısı ilk değil. Kondoz ve ekibi, geçtiğimiz yıllarda haberleşme teknolojileri alanında gerçekleştirdikleri projelerle bir çok ödüle de layık görüldü. Görme engellilerin televizyondaki görüntüyü algılayabilmesi için geliştirdikleri bir teletex sistemi, Kondoz ve ekibine İngiltere’de düzenlenen ‘Araştırma Kalitesi’ ödülünü getirmiş. Ayrıca ekip, hareket halindeyken cep telefon sinyallerinin gidip gelmesini engelleyen bir sistemle ‘European Telecommunication Standarts Institute’ tarafından düzenlenen bir yarışmada 11 şirket arasından sıyrılarak birinci olmayı başarmış. ‘Ekibim, haberleşme teknolojileri konusunda İngiltere’nin bir numarasıdır’ diyen Prof. Dr. Ahmet Kondoz, dünyadaki haberleşme sistemine yön verecek bir çok projeleri olduğunu kaydederek şu an ‘sanal ortamda haberleşme’ alanında kimi çalışmalar yürüttüklerini kaydetti.
Peki Devlet Başkanları nasıl haberleşiyor?
Prof. Dr. Kondoz, cep telefonlarının dinlenmesini tamamen ortadan kaldıran bu sistemin dünyada ilk ve tek olduğunun altını çizdi. Dünya liderlerinin güvenli üretilmiş, data gönderen cep telefonlarıyla iletişim kurduklarına dikkat çeken Kondoz, bu telefonların bir çok dezavantajı olduğunu ve oldukça pahalıya mal olduğunu belirtti. Kondoz, ‘Bu telefonlar veri göndererek güvenli bir iletişim sağladığı doğru ancak, bit çok hendikabı var. Örneğin, iletişimi sağlayan her iki cep telefonunda aynı data servisine sahip olması gerekir. Özel bir hat alıp bu servisi kullanmak oldukça maliyetli. Ayrıca ülkelerarası görüşmelerde, iki ülke networkünün birbirine uyumlu veri servisi vermemesinden kaynaklanan roming sorunu dediğimiz sorunlar da ortaya çıkıyor. Bu görüşmelerde ses hem bozuk hem de geç gidiyor. Bu sistemde, data kanalları herkes tarafından kullanılmadığı için, sitemi kullanan kişileri bulmak da kolaylaşıyor. Üstelik, bölgedeki data kanalının kapatılması halinde görüşmenin dinlenmesi mümkün. Ancak ses kanalları her kişiye açık olduğu için böyle bir şeye kalkışmak tabii ki tehlikeli. Oysa, bizim geliştirdiğimiz sistemle, ses özel olarak şifrelendiği için, görüşmenin dinlenmesi imkansız. Üstelik çok ucuz.’ dedi.
Sistem teröristlerin eline geçerse ne olur?
Cep telefonlarının özel bir şifreleme sistemiyle dinlenmesini engelleyen bu sistemin kötü amaçlı kişilerin eline geçmesinin bir felaket olabileceğini belirten Prof. Kondoz, ‘ Sitemin bu kişilerin eline geçmemesi için gerekli anlaşmalar ve önlemleri aldık. Sistemin patentini de almış durumdayız. Software’in orijinalini kimseye vermiyoruz. Sadece çalışır halini veriyoruz. Sistemin başkalarının eline geçmesi şu anlık çok zor. Ancak böyle bir şey gerçekleşirse büyük sorun yaratır’ şeklinde konuştu.
‘Haberleşme Teknolojileri’ alanında sayısız başarıya imza atan Kıbrıslı Türk Prof. Dr. Ahmet Kondoz, dünyada ilk kez gerçekleştirilen bu projesiyle İngiltere’de yankı uyandırdı. Reuters haber ajansınca dünya medyasına dağıtılan bir televizyon programında konuşan Prof. Kondoz, sistemin özelliklerini anlattı. 1958 yılında üniversite eğitimi için İngiltere’ye gelen Prof. Kondoz, kendisi gibi Kıbrıslı Türk olan eşi ve iki çocuğuyla birlikte Londra’nın güneyinde bulunan Surrey bölgesinde yaşıyor.
Hilal Yılmaz/Londra
