Kıbrıs (Rum) Cumhuriyeti Başkanı Papadopulos Annan’ın ısrarlı taleplerine rağmen, 5.ci Annan Planındaki itiraz noktalarını kendisine iletmeyince, Mayıs başında ABD Dış İşleri Bakanlığı Müsteşar yardımcısı Bayan Laura Kennedy adaya gelmiş ve Papadopulos ile bir görüşme yapmıştı.
Bayan Kennedy bu görüşmede Papadopulos’a 3 mesaj iletmişti.
Birinci mesajı; BM Genel Sekreteri’nin yaptığı gibi, Kennedy de Papadopulos’a, Annan planındaki değişikliklere ilişkin önerilerini yazılı olarak sunmasını idi.
İkinci mesajı ise, BM Genel Sekreteri ile işbirliği yapmadığı takdirde Kıbrıs sorununun çözülmesi için yeni sürecin başlamayacağı, ve tam aksine “Kıbrıslı Türklerin izolasyonuna son verilmesi”ne yönelik gelişmelerin ivme kazanacağı uyarısı idi.
Üçüncü mesajı ise, güvendiği çalışma arkadaşlarından oluşacak bir heyeti New York’ta bulunan BM Sekretaryasına göndererek Kofi Annan ile direk temas kurmasının ve Annan’ın nabzını tutmasının, Rumların çıkarları açısından çok iyi olacağı tavsiyesi idi.
Papadopulos bunların hepsini tek tek yerine getirdi ama yeterli olmadı yaptıkları. Bunun üzerine tekrar adaya ve yöreye bir ziyaret programlandı ama Papadopulos’tan gelen olumsuz sinyaller neden ile ertelendi bu ziyaret.
ABD ve BM, Kıbrıs konusunda gene ortak bir girişim başlatmak kararı aldılar.
İlk adım olarak BM Genel Sekreteri Kofi Annan, Kıbrıs (Rum) Cumhuriyeti Başkanı Tasos Papadopulos’la yakın bir zamanda görüşecek. Bu görüşme büyük bir olasılıkla Cenevre’de Şubat sonunda gerçekleşecek. Arkasından da ABD Dışişleri Bakanlığı, Müsteşar Yardımcısı Mathew Bryza’yı bölgeye tekrar gönderecek.
Bryza halen Brüksel’de ve ABD, BM ve AB eşgüdüm çalışmasını başlatmak amacı ile görüşmeler yapıyor. Hedefi Türkiye ile Kıbrıs sorununun Avrupa yörüngesinde tutulmasını sağlamak. Brüksel ve Washington, Türkiye’nin ortaklık sürecinin tam üyeliğe gitmesi gerektiği konusunda hemfikirler.
ABD ve AB Komisyon’u, Kıbrıs sorunu ve özellikle Türkiye’nin protokolün hayata geçirilmesi konusunda, yani özellikle limanların açılması konusunda, yerine getirmek niyetinde gözükmediği yükümlülükleri nedeniyle hiçbir engel veya karışıklık olmamasını güvence altına almaya çalışıyorlar. Bunda mutabakat sağlanmış durumda.
Buna karşın Güvenlik Konseyi’nde Kıbrıs konusu ile ilgili olarak Annan’ın sunduğu raporun kabul edilmesi ve işlerlik kazanabilmesi için müşterek kabul edilir bir tutum ve bir referans noktası bulunması konusunda somut bir başarı veya gelişme yok.
Washington, Ankara’nın önerilerini olumlu nitelemekte ve Kıbrıslı Türklerle direkt ticari ilişkiler kurulmasının Kıbrıs’taki siyasi sorunun halledilmesi çabalarına destek olacağına inanmakta. Mehmet Ali Talat’ın “izolasyonlara son verilmesi yeniden birleşmeyi gündeme getirecek” felsefesini de kabul etmiş gözüküyor.
Bu nedenle ve bu savı güçlendirmek için önümüzdeki yaklaşık iki hafta içinde Mathew Bryza’yı Lefkoşa-Atina-Ankara üçgenine gönderecek. Adaya gelip önce Papadopulos ile görüşecek olan Bryza aynen Straw modelini izleyecek ve KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat ile Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda görüşecek.
Bence bu defa görüşme yerinde bayraklar olacak ve ortak basın açıklaması da yapılacak.
___________
* Prof. Dr.
