MEKSİKA’DAN… Zapatista yurdunda Müslümanlar

Bir tarafta sayılarında ciddi azalış gösteren Katolikler, diğer tarafta bu boşluğu doldurmaya alışan Protestan Evangelistler ve şimdi de Müslümanlar!  
 
Zapatistaların silah seslerinin çınladığı Chiapas bölgesinin dağlarında bu sefer de ezan sesleri yankılanıyor. İnanılması gerekten güç ama Subcomandante Marcos ve Zapatista gerillalarının ünlendirdiği güney Meksika’nın Chiapas eyaletine, islamiyet geldi ve büyüyor. Hem de radikal bir islamiyet.

Şu anda sayıları 300 kişi civarında. çoğu Tzotzil denilen bir grup Maya yerlisinden oluşan grup kelime-i Şehadet getirip, islamiyeti kabul etti. Hatta bazıları, çok fakir olmalarına rağmen, Chiapas’ın dağ köylerinden kalkıp hacca bile gittiler.

İslami hareket ilk olarak, Zapatista ayaklanmasının ikinci yılında, yani 1995’de, “Murabitun” adlı İspanyol bir müslüman misyoner grubun İspanya’nın Granada kentinden Chiapas’a gelmesiyle başlamıştı. Marcos’un yarattığı devrimden, daha doğrusu zihinsel karmaşadan faydalanarak, 1995 yılınının Şubat ayında La Realidad kynde Marcos’un sağ kolu ve Zapatista hareketinin önemli adamlarından olan Tacho ve Moises ile görşerek, zaten bir halk hareketinin içinde  şaşkına dönmüş olan yerli halka, Zapatistalar’a  yakın olan ve Chiapas’daki müsülmanlar hakkında akademik bir araştırma yapan Antropolog Gaspar Morquecho’nun da dediği gibi, islamiyet bayrağı altında tam bir ekonomik ve siyasi bir paket sunarak islamiyet’i kabul ettirmeye çalışmışlardı. Ancak Murabitunlar o dönemde Zapatista’lardan olumlu bir cevap alamamışlardı. Ardından bölgede kalmaya karar veren ve yerli halka yönelen Murabitunlar, Chiapas’da kalıp, bir takım ekonomik sorunlar  yaşayan  küçük bir grup Tzotzil yerlisini ikna etmeyi başardı.

Bölgenin ilk müslümanı, San Cristobal de las Casas şehrini çevreleyen dağ köylerinden birinde, duvarında Medine şehrinden bir cami resmi asılı olan köyün minaresiz camiisinde günde 5 kez namaz kılan ve  adı daha önce Salvador Lopez’ken, islamiyeti kabul ettikten sonra Muhammad Emin Lopez olarak değişen 46 yaşindaki bir meyve tüccarı;  “başlarda Arapça duaları öğrenmek çok zordu ama şimdi hepsini hem ağzımla, hem kalbimle okumaya başladım” diyor. Hatta  Murabitunlar Muhammed Emin’i hacca bile yollamışlar.

Caminin yanından akan köyün deresinde çamaşır yıkayan rengarenk Maya kıyafetleri içinde Kerima isimli yerli müsülman kadın ve saat sabah 10.00 da sarhoş dolaşan genç erkekler de  köyün en gözle görülür ikilemlerinden. Her ne kadar Meksika İstihbarat Teşkilatı (CİSEN), başlarda ABD’ye bu denli yakın olmanın getirdiği kaygı ile, islami bir terör hareketinden şüphe duysa da, San Cristobal de Las Casas Piskoposu  Felipe Arizmendi, bölge Müslümanlar’ının pasif insanlar olduğunu ve terör korkusuna sebep olacak bir durum olmadığını söylüyor. Gerekten de, yeterince dini ve politik bir karmaşanın içinde olan Tzotzil  müsülmanları, bir cihat fikrinden çok kendi yaşamlarını sürdürme derdindeler.

Bu arada  önemli sayılabilecek bir ayrıntı da, bu müslüman Tzotzil yerlilerinin, Katolik geleneği ve eski Maya ritellerinden sentez yaparak oluşturdukları dinlerini reddederek evangelist protestanlığı benimseyen bir grup yerliden ayrılmış olması. 1970li yıllarda San Juan Chamula kasabasından katolisizmi redderek protestanlığı benimseyen yaklaşik 30 bin yerli kasabadan sürülmüş, 100 kişinin ölümüyle sonulanan kanlı olaylar çıkmıştı.

“Buralarda durum hiç iç acıcı değil” diyen Muhammed Emin, katoliklerin ve protestanların sürekli bir atışma içerisinde olduğunu, Zapatista’ların da sadece savaş düşündüğünü söylüyor. Aynı zamanda ABD ve Avrupa’da da etkinliklerini sürdüren Murabitun misyonerleri, evlerinden işlerinden ve kasabalarından olan Muhammed Emin Lopez ile birlikte yaklaşik 80 Tzotzil yerlisine yardımda bulunmuşlar.

Halen Chiapas bölgesinde, İspanyolların 16.yy’da bölgeyi ele geçirmeleri ve sonrasında yaşanan din, dil  ve kültrel değişimle yaşanan hispanizasyon döneminde bile asimile edilememiş, sayıları 330 bini bulan Tzotzil yerlisi yaşıyor. Günümüzde, Katolik kilisesinin, özellikle de “gelenekçiler” denilen ve halen Maya tanrılarına kilise içinde adaklar adayan hatta ay ışığında dini vecibeleri yerine getirmek adına kilise içinde tavuk kesen bir grup Katolik Tzotzil yerlisi üzerinde yoğun bir etkisi yok. 

Bir başka Maya yerlisi halk olan Tzeltallar ise, Tzotzillerle birlikte 1994 yılında başlayan Zapatista hareketinin belkemiğini oluşturduktan sonra Chiapas’ın sığ ormanlarındaki üslerinde varlıklarını sürüdrmeye devam ediyorlar. Uzmanların da dediği gibi Mayalar yaşadıkları dağ ve orman köylerinden yaşanan politik ve dini değişikliklere uyum göstermekte zorlanmıyorlar. Antropolog Gaspar Morquecho dediği gibi Mayalar’ın bu kadar uzun süre ayakta kalabilmiş olabilmelerinin tek sebebi kendilerine sunulan “herhangi” bir idari veya ideolojik gerekliğe 500 yıldır karşı koymamaları.

Murabitunların kurucusu 1960larda Fas’a giden ve orada İslamiyeti kabul eden “Ian Dallas” isimli bir İskoyalı. Misyonerlerin hepsi sünni müsülman ve sufi yöntemlerle ibadet ediyorlar. Tefecilik, faiz,  vergi ve ulus sistemini reddedip yerine islam emirliklerinden oluşan bir devlet sistemi uygun görüyorlar. Zaten kendi web-sitelerinde de istedikleri modelin topik veya ideolojik olması tesinde Hz.Muhammed’in hayatından yola çıkan ve onunla paralel giden bir model olduğunu söylüyorlar.

1613180cookie-checkMEKSİKA’DAN… Zapatista yurdunda Müslümanlar

CEVAP VER

Please enter your comment!
Please enter your name here

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.