YUSUF YAVUZ / AÇIK GAZETE – Taş çekirdekliler olarak anılan kayısı, kiraz, vişne, şeftali ve erik gibi meyveler Türkiye’ye 5,6 milyar lira kazandırdı. Fiyat istikrarı sağlanırsa üretici düzenli gelire kavuşabilir…
Yusuf Yavuz
Dünyanın en önemli kayısı üreticisi olan Türkiye, kiraz, vişne, şeftali ve erik üretiminde de ilk sıraları zorluyor. Taş çekirdekli meyveler olarak anılan gruptan 5,6 milyar lira gelir elde etti. Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, “Bu ürünlerde belli bir fiyat istikrarı sağlanmalı, çiftçi düzenli bir gelire kavuşmalıdır. Üreticinin zarar etmesi önlemelidir. 5 meyvede de ürün işlenmesinde, üretici sanayicinin insafına terk edilmemeli, üretici örgütlenmesi sağlanmalıdır” diye konuştu.
Taş çekirdekliler olarak anılan meyveler açısından önemli bir üretim merkezi olan Türkiye’nin kayısı, kiraz, vişne, şeftali ve erikten 5,6 milyar lira gelir elde ettiğini belirten Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, bu alanda potansiyelin yüksek olduğuna işaret etti. Taş çekirdekli meyvelerin ülke meyveciliğinde önemli bir yere sahip olduğunu kaydeden Bayraktar, değer olarak toplam meyve üretiminin yüzde 13,7’sini, toplam bitkisel üretimin ise yüzde 4,7’sini karşılayan 5 meyvede, Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) rakamlarına göre, Türkiye’nin dünya üretiminin yüzde 6,3’ünü gerçekleştirdiğini söyledi.
TÜRKİYE KAYISI ÜRETİMİNDE DÜNYA LİDERİ
Dünya nüfusunun sadece yüzde 1,1’ini barındırmasına rağmen Türkiye’nin, dünya üretiminin taş çekirdekli meyvelerden kirazda yüzde 22,2’sini, kayısıda yüzde 20,1’ini vişnede yüzde 12,7’sini, şeftalide yüzde 3,1’ini, erikte ise yüzde 2,6’sını gerçekleştirdiğini belirterek, “Türkiye, kayısı ve kiraz üretiminde 1’inci, vişnede 2’inci, şeftali ve erikte 6’ıncı sırada bulunuyor. 2015 yılında Türkiye,1 milyar 790,5 milyon liralık kayısı, 1 milyar 794,4 milyon liralık kiraz, 1 milyar 107,2 milyon liralık şeftali, 579,1 milyon liralık erik, 360,4 milyon liralık vişne üretti. 5 taş çekirdekli üründe toplam üretim, 5 milyar 631,6 milyon lirayı buldu” dedi.
TAŞ ÇEKİRDEKLİ 5 MEYVE İHRACAT KAYNAĞI
Kuru kayısı ihracatında, Türkiye’nin dünyada açık ara ile birinci sırada olduğunu vurgulayan Bayraktar, “Türkiye kuru kayısıda dünya ihracatının yüzde 80,6’sını elinde tutuyor. Kirazda Türkiye, dünya ihracatının yüzde 9,4’ünü, vişnede yüzde 0,4’ünü, şeftalide yüzde 1,1’ini, erikte yüzde 1,6’sını gerçekleştiriyor. Türkiye, taş çekirdekli bu beş üründe de net ihracatçıdır. 2016 yılında Türkiye, 289 milyon dolarlık kuru kayısı, 24,3 milyon dolarlık taze kayısı, 182,5 milyon dolarlık kiraz, 13,8 milyon dolarlık şeftali ihraç etti. İhracatta Türkiye, kuru kayısıda 1’nci, kirazda 3’ncü, vişnede 26’ncı, şeftalide 18’nci ve erikte 16’ncı sırada bulunuyor” bilgisini verdi.
AĞAÇ SAYILARINDA ARTIŞ
2005-2015 döneminde, toplam ağaç sayısının kirazda yüzde 234,1, vişnede 55,4, kayısıda yüzde 50,6, şeftalide yüzde 48,5, erikte yüzde 21,6 arttığını bildiren Bayraktar, “Aynı dönemde üretimdeki artış, kirazda yüzde 188, kayısıda yüzde 172, vişnede yüzde 99,5, şeftalide yüzde 89, erikte yüzde 49,6 oldu” dedi.
ÜRETİMİ VE İHRACATI ARTIRMA POTANSİYELİ VAR
Türkiye’nin, taş çekirdekli meyvelerin hepsinde üretimi artırma potansiyeli bulunduğunu dile getiren Bayraktar, kuru kayısı ve kirazdaki önemli ihracat olanağının daha çok geliştirebileceğini, şeftali, vişne ve erikte de üretim ve ihracat potansiyelinin zorlanabileceğini dile getirdi.
‘ÜRETİCİNİN ZARAR ETMESİ ÖNLENMELİ’
Kayısı üretiminde ilkbahar geç donlarının üretime darbe vurduğuna dikkati çeken Bayraktar, bu donlardan etkilenmeyecek geç çiçeklenen çeşitlerle bahçe tesisi kurulması ve dona karşı tedbir alınması gerektiğini belirterek, şunları dile getirdi:
“Üreticilerimizin mağduriyete uğramamaları için sigortalarını yaptırmaları çok önemlidir. Kayısı, kiraz, vişne, şeftali, erik birim değeri yüksek ürünler. Türkiye’nin ve üreticinin çok önemli gelir kaynaklarıdır. Bu ürünlerde belli bir fiyat istikrarı sağlanmalı, çiftçi düzenli bir gelire kavuşmalıdır. Üreticinin zarar etmesi önlemelidir.
‘ÜRÜN İŞLEMESİNDE ÜRETİCİ SANAYİCİNİN İNSAFINA BIRAKILMAMALI’
Özellikle dünyayı kuru kayısıyla besleyen Türkiye’nin bu ürüne özel bir önem vermesi, kayısıda hastalığa dayanıklı çeşitlerin geliştirilmesi gerekmektedir. Kirazda aşırı yağışlar meyvede çatlamaya neden olmaktadır. Bu zararın sigorta kapsamına alınması çok yerinde bir karar olmuştur. 5 meyvede de ürün işlenmesinde, üretici sanayicinin insafına terk edilmemeli, üretici örgütlenmesi sağlanmalıdır. Rekabet için maliyetleri düşürecek önlemler alınmalıdır. Mevcut dış pazarlar elde tutulmalı, yeni pazarlar bulunmalıdır.”
20696600cookie-checkBu meyveler Türkiye için altın değerinde
