Guardian’ın yorum sayfalarında Simon Jenkins, dün bir konuşma yaparak müdahalecilik doktrinini savunan İngiltere Dışişleri Bakanı David Miliband’i eleştirdi.
David Miliband, Irak ve Afganistan’da yapılan hatalara rağmen gelecekte de demokrasiyi yayma amacıyla yapılacak müdahalelerden kaçınılmaması gerektiğini söylemişti.
Simon Jenkins Dışişleri Bakanı’nı “yeni bir kisve altında emperyalizm yapmakla” suçladı.
Jenkins, “David Miliband demokrasiyi seviyor. Hepimiz demokrasiyi seviyoruz. Kapitalizmi, sosyal refah devletini, çocuk sağlığını, kitapları ve dev kaplumbağaları da seviyoruz. Bunları bütün dünyanın sevmesini istiyoruz. Onları ikna etmeye de hazırız. Fakat reddedenleri vuracak mıyız?” diye sordu.
Makalenin devamında Tony Blair’in de 1998 yılında Chicago’da yaptığı bir konuşmada “liberal müdahaleciliği” savunduğu hatırlatıldı.
Bu doktrinin Kosova ve Sierra Leone örneklerinde haklı çıktığını söyleyen Jenkins, Afganistan ve Irak’ta yapılan hatalarınsa “ilke değil uygulama hatası” diye küçümsenmesini eleştirerek şöyle devam etti:
“Tarih, demokrasinin Avrupa dahil herhangi bir kültürde yerleşmesinin yüzyıllar aldığını gösteriyor. Bu Batılı siyasetçiler kuşağı savaş günlerini hiç görmemiş. Tarihten de pek haberdar değil. Yeni müdahalecilik belki, yerleşmek ya da yönetmek amaçlı olmadığı için eski sömürgecilikten farklı olabilir. Ama Batılı değerlerin gönülsüz ülkelere işgal yoluyla getirilebileceğine (ve getirilmesi gerektiğine) inanması açısından farkı yok.
Dünyada Çin’e menfaatperestçe ödünler verilirken, Rusya’ya ve Müslüman dünyasına saldırganca davranılması, demokrasiye hizmet etmedi. Hatta demokrasi en iyi, dış baskının en az görüldüğü Güneydoğu Asya ve Latin Amerika’da yayıldı.
İngiltere’nin seçtiği sistemden duyduğu gurura layık hareket etmesinin tek bir yolu var: Tüm diğer sistemlerden daha iyi çalıştığını kanıtlamak.
Batı, dünyayı demokrasinin erdemlerine tanık olmaya çağırabilir. Bu amaçla eğitim, reklam ve yardım gibi yumuşak güç unsurları kullanabilir. Ama gerçek bir demokrasi, Voltaire’in farklı düşünme hakkına duyduğu saygıdan vazgeçemez; farklı düşünenleri ezemez.”
Muhafazakar çizgideki The Daily Telegraph gazetesi ise bu sabahki başyazısında David Miliband’i “Cesurca davranarak demokrasiyi savunduğu için” kutladı.
Gazete, Dışişleri Bakanı’nın verdiği mesajın “inandırıcı, iyi düşünülmüş ve ahlaken çürütülmesi imkansız” olduğu yorumunu yaptı.
