HAZIRLAYAN: Faruk Eskioğlu
İngiltere ihtiyar nüfusuyla genç göçmen işgücüne ihtiyacı olan bir ülke. Geçmişte ülke ekonomisinin ihtiyacı olan genç emeği Hindistan, Pakistan, Afrika ve Karayip adalarındaki sömürge ülkelerinden sağlamış. Günümüzde ise diğer AB üyesi ülkeler gibi, AB’ye yeni üye olacak ülkelerin yetenekli işgücünden yararlanmayı planlıyor.
Ülkeye işgücünün girişi iki yoldan oluyor. Göç ve sığınma istemi… Göçmenler ve sığınma isteyenlerin ülke ihtiyacından fazla olması yalnızca nitelikli elemanlara kapıyı aralayan yasalara zemin hazırladı. ABD’de 11 Eylül 2001 İkiz Kuleler saldırıları sonrasında ülkede özellikle Müslüman göçmenlere bakışın olumsuz yönde değişmesi göçmen sorununa yeni bir boyut daha ekledi…
PUANLI GÖÇMEN YASASI
İngiltere hükümeti, geçen yıllarda yoksul ülkelerin binbir zorlukla yetiştirdiği nitelikli işgücünü ülkeye çekebilmek için yeni “Puanlı Göçmenlik Yasası”nı tanıttı. Yasa 2007’nin ortalarında yürürlüğe girecek.
2003 nüfus sayımına göre İngiltere’nin beyaz nüfusu iki yıl öncesine göre 100 bin azalarak 42.8 milyon olarak saptandı. Aynı dönem içinde beyaz olmayan nüfus da 6.6 milyondan 7.1 milyona çıktı. Uzun dönemde çalışan genç nüfus oranının azalmasından kaygı duyan İngiltere böylece bir taşta iki kuş vurmuş olacak. Hem masrafsız hazır yetişkin eleman hem de iç piyasadaki ücretleri düşük tutma şansı…
BEYİN GÖÇÜ
Ülkeye beyin göçü sağlayacak yeni yasa yüksek vasıflı, genç işçilerin İngiltere’ye girmesini kolaylaştırırken AB dışından vasıfsız işçilerin İngiltere’ye göç etmesini zorlaştıracak. Avustralya ve ABD’de uygulanan yeni sisteme göre, İngiltere’ye göç etmek isteyenlere mesleki diploma, iş tecrübesi ve dil bilgisi gibi faktörlere göre puan verilecek. Çalışma izni alabilmek için belli bir puanı tutturmak gerekecek. Doktor, mühendis, bilişim teknolojisi uzmanı gibi yüksek vasıflı işçiler, bu sistemde en yüksek puanları alacak.
İngiltere’ye çalışmak için gelmek isteyen emek gücünün tamamı üçüncü dünya ülkelerindendir. İngiltere solu; “Blair’in lideri olduğu iktidardaki Yeni İşçi Partisi iktidarının Afrika’ya yardım ikiyüzlülüğü bu yasayla belgelendi” yorumuyla yasaya ağır eleştiriler getiriyor.
Soğuk Savaş döneminde de ABD, SSCB ile uzaya araç göndermeye kadar uzanan yarışta, maliyetleri düşürerek rekabet gücü kazanmak için bu taktiği izlemişti. Türkiye’de İngilizce eğitim yapan ODTÜ’nün açılması, Hindistan’da mantar gibi tıp fakültelerinin yapılması hep aynı amaca hizmet etti. Günümüzde İngiltere’deki doktor nüfusunun ciddi bir oranının Hintli olmasının nedeni de beyin göcü politikası olduğu biliniyor. Böylece yoksul ülkeler, en iyi okullarda okutup, yetiştirdikleri evlatlarını ABD başta olmak üzere ve sanayileşmiş ülkelere kaptırdılar.
SIĞINMACILARIN KONUMU
Yeni yasada sığınmacılar da unutulmadı… Yeni düzenleme ile sığınmacılar için kota uygulaması getirilecek. Eğer sığınma gerekçesi haklı görülürse beş yıl sonra ülkelerine geri dönmek şartıyla geçici oturma izni verilecek. 5’nci yılın sonunda sığınmacıların geldiği ülkenin şartları tekrar değerlendirilecek ve gerekirse dönmeleri istenecek. Eğer ülkede açık olan bir profesyonel iş yapıyorsa kalma şansı artacak. Yoksa sığınmacıya “uğurlar olsun” denilecek…
İngiltere’deki sığınmacı dernekleri; beyin göçüne kapı aralamanın yanısıra, çoğu işkence mağduru sığınmacıları “kalifiyesiz işgücü” olarak görüp kapıyı gösterecek bu yasayı “insan hakları”na tecavüz” olarak nitelendiriyor…
SIĞINMACI GÖZALTIEVLERİ
Yasalara göre, sığınma talebi gidilen ülkeye yapılması gerekiyor. İngiltere ilk iş olarak Fransa’daki sığınmacı kamplarından kaçıp İngiltere’ye sığınanlara karşı sıkı sınır önlemleri aldı. Bu amaçla Fransa ile de bir işbirliği anlaşması yaptı.
İngiltere’ye girmeyi başarmış ve sığınma isteyenlerin taleplerinin İçişleri Bakanlığı’nca değerlendirilmesi ve karara varılması geçmişte ortalama 5-6 yılı alabiliyordu. Bu uygulama insan hakları derneklerince sığınmacı adaylarını belirsizlikte yaşamaya zorladığı için protesto edildi.
İçişleri Bakanlığı sığınmacı başvurularını hakkında verdiği kararın uzun süre aldığından sığınmacı adayı ya bulunmuyordu ya da çoktan ülkeye kökleşerek yeni yasal haklar elde etmiş bulunuyordu.
İlk iş olarak bakanlık karar verme süresini iki üç ay gibi kısa bir zamana indirerek sığınmacıları kontrol altında tutma uygulaması başlattı. Artık İçişleri Bakanlığı sığınmacı adaylarını bir süredir özel sektöre havale ettiği adına “Sığınmacı Gözaltıevi” konulan hapisanelerde tutuyor. İşkenceden intihara pek çok insan hakları ihlallerinin yaşadığı bu ilkel tutukevleri sivil toplum örgütlerinin tepkisini çekti. Bir başka eleştiride sığınmacıların gece baskınlarıyla yaka paça evlerinden alınıp sınırdışı edilmeleri…
Hükümet, 2006 Ocak’ında da ‘Para verelim de gidin’ projesiyle sığınması kabul edilmeyen sığınmacı adaylarına ülkeyi gönüllü terketmeleri durumunda 3 bin Sterlin ödeneceğini duyurdu…
GÖÇMENLERE YÖNELİK ENTEGRASYON
İngiltere’nin imparatorluk döneminden kalan çok kültürlü yapısı 11 Eylül sonrasında tartışılır oldu. Özellikle Müslüman göçmenlerin İngiltere’nin ABD’nin dış politikasına uyumlu İsrail’i destekleyen politikasına karşı çıkması başta British National Party (BNP) gibi ırkçı partilerin propaganda malzemesi oldu. Ana muhalefet partisi Muhafazakarlar ise çok kültürlülüğün işlemediğini savunarak anti-göçmen politikasında çıtayı yükselttiler…
İktidar Partisi ise kendi kabuğunda yaşayan Müslüman göçmenleri entegre etmek ve radikal Müslüman örgütlere karşı otodenetimi sağlamak için ılımlı Müslüman toplum örgütleriyle işbirliğinin önemli olduğunu açıkladı. İktidar partisi bu amaçla Müslüman sivil toplum örgütleriyle bir dizi toplantı düzenledi ve bu kurumların gelişmesi için de ödenek ayırdı.
Uluslararası terörle savaşta olduğunu söyleyen İngiltere’de, Müslümanlara karşı yükselen önyargı ve taciz olaylarının kaygı verecek boyutta olduğu söylenebilir.
AÇIK GAZETE “ARA”DAN ÇAĞRILACAK HABERLER
– ‘Sığınmacı gözaltıevi bir işkence yuvası’
– Ne yapsa İçişlerini inandıramadı…
– Çocuklu sığınmacıya dev operasyon…
– İngiltere beyin göçü için kapı aralıyor…
– ‘Para verelim de gidin’
– Dernekler: 3 bin Sterlin’e kimse…
-‘Biz para pul istemeyiz!’
– Derneklerden Genel Af Kampanyası…
– İngiltere: Yalnız beyin göçüne ‘evet’…
