Polonya bilimi hakkında yaptığım araştırmada ilginç bilgiler elde ettim. Dünyanın çeşitli ülkelerınde yapılan bir çok başarılı bilimsel çalışmalarda Polonyalı bilimadalarının da katkilarından söz edilıyor. Buna bir örnekte, geçtiğimiz günlerde Güneş sisteminden 25 bin ışık yılı uzaklıkta tespit edilen dünya benzeri gezegeni kesfeden bilimadalarından birinin de Polonyalı olduğu gerçeği.
Polonya biliminin dünü de oldukca eskilere dayanıyor. XIII. y.y.’a kadar ancak yüksek dereceli din adamlarının çevresinde gelişen Polonya Bilimi, 1364’te kral Kazimierz Wielki tarafından Krakow Üniversitesinin kuruluşu dönüm noktasını oluşturmuş.
Astronomi alanında yeni dünya görüşüne ve bilim devrimine kaynak olan güneşmerkezli teori Mikolaj Kopernik’in sayesinde Avrupa boyutlarına ulaşmış.
Aydınlanma çağında Varşova’da St. Konarski tarafından 1740’ta bilimde yeni akımların odaklandığı Collegium Nobilium Okulu kurulmuş. XVIII. y.y.’da eğitim alanında Hugo Kollataj gibi bilim adamları tarafından hazırlanan çok yönlü bir reformu gerçekleştiren Milli Eğitim Kurulu, sonraki çağlarda bilimin gelişmesinin temellerini atmış.
O dönemin başta gelen bilim adamlarından biride astronom, matematikçi, felsefeci olan Jan Sniadecki . XIX.y.y.’da iki defa Nobel ödülüne layık görülen Maria Sklodowska-Curie 1989’da, fizik ve kimya alanında polon ve rad adlarındaki radyoaktif kökleri keşfetmiş. M. Smoluchowski ise kinet-moleküler teorisini pekiştirip, Brown hareketlerini yorumlamiş. Z.Wroblewski ve K.Olszewski ise 1833 ‘te havanın sıvılaşmasını başarmışlar. Felsefe alanında önemli akımın öncüsü K.Twardowski olduğu biliniyor.
II. Dünya savaşından sonra Polonya bilimin yeniden canlandırılmasına 1951’de yer alan I. Polonya Bilim Kongresi yardımcı olmuş ve onun sayesinde ülkede en yüksek bilim kuruluşu olan Polonya Bilim Akademisi kurulmuş.
Polonya matematik bilimi, Polonya matematik okulunun çalışmalarıyla uluslarası başarılarıyla tanınıyor: örneğin çoğulluk ve topoloji teorileriyle, fizik alanında ise hipernükleer maddenin keşfedilmesi, Einstein’in denklemlerinin yeni çözümlerinin bulunması, kimya alanında katı cisim çerçevesinde yapısal koordinasyon kimyası ve fizikokimya konularında yeni bilgilerin elde edilmesi, jeoloji alanında ülkenin jeolojik yapısının tekrar araştırılması ve bakır, kükürt, çinko gibi maddelerin yeni kaynaklarının bulunması, teknik alanında özellikle katı cisimlerin esneklik ve termoesneklik teorilerinin ortaya çıkması.
Polonya’da bilimin hemen hemen her dalında önemli çalışmalar ise halen sürdürülüyor.
Türkiye ve Polonya arasında bilimsel ilişkiler gittikçe yoğunlaşıyor. İki ülke arasında “Kültürel ve Bilimsel Değişme Programı” imzalanmış bulunuyor.
