Ankara Çağdaş Sanatlar Merkezinde açılan Çağsav Resim Fuarında bu yıl da onlarca sanatcı eserlerini Başkentlilere sundu. Bu sergiyi gezenlerden biri olarak şanslı sayılırım.
Türkiye’nin dört bir yanından gelen çağdaş sanatcılarımızın ortaya koydukları resimler, suluboya ve yağlıboyasıyla kamuya malolan eserler olarak görülmeye değerdi.
Mesela Funda İyce’ninkileri algılamamak, hemen her resme adeta sızan, ruhunu esir almaya çalışan kuşlara ve kadınlara takılmamak mümkün değildi.
Bazı ressamlar vardır kullandıkları renkler veya simgelerle anılırlar.
Kısaca Cemil Eren’in Bodrum Evleri, Burhan Uygur’un eski kapıları (Türk ve Osmanlı dönemi ev ve konak kapılarını resimleri için kullanan tek sanatcı) Kayıhan Keskinok’un at üstündeki kadınları, Nuri Abaç’ın kalyonları, Yalçın Gökçebağ’ın Harman yerindeki köylüleri gibi, nerdeyse sanatcıların üstüne yapışan, onlarla yaşayan yedek organları gibidir.
Resimlerinin her birine bir şekilde süzülerek girmeyi başaran Funda İyce’nın kuşları (bazen beyaz martıları) unutulur gibi değil.
Gelelim sanatcıya.
İyce mektepli ressamlarımızdan.
Alaylılardan değil.
Alaylıları “küçümsemek” için söylemiyorum ama okulluları da biraz yükseğe çıkarmak gerek.
En azından, mutfakta ailesi için geçirdiği 30-40 yıllık gurmelik stajından sonra resim atölyölerine koşan ev kadınlarından ayırmak, onlardan daha ayrı bir yüksekliğe koymak gerekir mekteplileri.
Hayatlarını sanata adamış veya resim yapmayı bir yaşam biçimi olarak seçtikleri için de ayrıca alkışlamak da gerekir yüksek okullarda okumuş, tanınmış atölyelerde ter dökmüş olanları…
Funda İyce’nin çalışmalarını bilimsel bir şekilde yorumlamak haddime değil.
Üstelik alanım da değil.
Ama Ümit Gezgin’in 2005 yılındaki eleştirel gözle kaleme aldığı “Funda İyce Resminde Estetik Bileşenler” başlıklı makelesine göz attığımızda, sanatcının gelişimde gösterdiği başarı ve ulaştığı noktayı anlamakta zorluk çekmiyoruz.
Gezgin’in “Funda İyce resmi; estetik bir temelleniş üzerinden kendisine sürekli yeni kapılar arayan ve bütün kapıları da aralayan bir görsel zenginliğe ; değişkenliği içinde barındıran sentez özelliğini barındıran resim olarak karşımızda durur. Bu resim hakiki bir espas zenginliğine sahip olduğu kadar , o espasın içini sonsuz sevgi sahibi bir anaç ressam karakterle durmaksızın dolduracak kadar da derin ve kuşatıcı derinliğe sahiptir.” yorumu, sanatcının aldığı mesafeyi vurgulamak için yeterli sanırım
Gezgin’in “Funda İyce resmi, bir doğrultu ve hedef resmi değildir; o kendini arayan bir sanatçının, buldukça sınadığı büyük bir büyülü bahçe boyutuyla karşımıza çıkar. Çoşkuyu ve lirizmi hüzünle harmanlayan ve daha çok lirizmle kendini örgüleyen bir bahçe…” tanımlaması karşısında ne diyebiliriz ki…
Hele çağdaş resim sanatının önde gelen isimlerinden Ekrem Kahraman’ın eleştirilerine göz atınca Funda İyce’nin tek değil, çok boyutlu yeteneğiyle nerelere ulaştığını görebiliyoruz.
Benim de katıldığım, daha doğrusu hoşuma giden yanını dile getiren Kahraman’ın “Sanatçının ana resimsel imgesi esas olarak kuş ve kadın figürlerine dayalı bir ikilik üzerinde oluşuyor. Burada kadın yaşamın-gerçekliğin, kuş ise özgürlüğün-ütopyanın simgeleri. Fakat yine de resimlerdeki kadın figürleri özellikle seçilmiş, modelden (gerçekçi) bildik-tanıdık birilerinden daha çok düşünsel tipler olarak beliriyorlar ve yer yer Anadolu kadını edalı çağrışımlara kapılar açarken yer yer de daha resimsel dünyaya ait “nü” figür geleneği üzerinde deviniyorlar.” şeklindeki nitelemesi anlamlı ve de önemli.
Ben de tüm hercailiğimle diyorum ki “İyce sadece Ankara duyarlılığını temsil eden sanatcılardan biri değil…
İyce, kadın ve kuş figürleriyle özgürlük savaşına çıkmış, bir manada amazon kadınları kadar cesur, onlar kadar atak, başı dik ve kararlı biçimde ileriye doğru koşuyor.
Kimseye benzemeden.
Sadece kendisine benzeyerek.
Not:Fuara katılmış sanatcıların yaşam öyküleriyle ilgili yazılarım devam edecek. Gelecek yazı: Çiğdem ÖZTÜRK
