15 Ekim 2009 tarihli HaberTürk gazetesinde, 3 Kasım 2002 Genel Seçimi’nden önce sadece iki partinin Meclis’te yer alacağını açıklayan, 29 Mart Yerel Seçimi öncesi üç büyük kentte sıfır sapma ile seçim sonucunu bilen Konsensus’un “Türkiye Gündemi-Eylül 2009” kamuoyu yoklaması sonuçları yayımlandı. Bu araştırma hem “siyasi” hem de “güven” içerikli anketlerden oluşmaktaydı.
Yazımda, anketin, “Bugün seçim olsa kime oy verirdiniz”, “Siyasi liderlerden memnun musunuz” ve “CHP lideri kimi görmek istersiniz” şeklindeki direkt siyasi soruların sonuçlarına değinmek yerine, bana daha da ilginç gelen “güven” içerikli sonuçları ele almak istedim.
26 Eylül–2 Ekim arasında 81 ilde, 15 yaş üstü 1.547 kişiyle, “telefon anketi yöntemi”yle gerçekleştirilen ankette 765 erkek, 782 kadına 25 tane meslek grubu sunmuşlar ve bu mesleklere güvenlerini sorup, “Hangi mesleğe güveniyoruz” başlığıyla yayımlamışlar…
Deneklere 3 seçenek sunulmuş:
“güveniyorum”
“ne güveniyorum ne de güvenmiyorum”
“güvenmiyorum”
Anketteki 25 meslek grubunun içinde “hangi meslekler” mi var: “Reklamcı”dan “kasiyer”e; “taksi şoförü”nden “edebi eser yazarı”na; “bakkal”dan “eczacı”ya; “öğretmen”den “trafik polisi”ne kadar yok, yok…
Ama bir eksiklikle…
Aslında eksikliğini hissettiğimden değil de çalışmada yer almasının uygun ve de gerekli olacağını düşündüğüm ancak yer almadığını gördüğüm, “din görevlisi” mesleği dışında, yok, yok…
Hadi başlayalım:
Meslek gruplarına duyulan güven, %87,3 ile %13,4 arasında değişiyor. Tahmin edeceğiniz üzere, “asker” %87,3 ile her ankette olduğu gibi en güvenilen meslek grubu olarak ilk sırada yer alıyor. %13,4 ile son sırada hangi meslek grubunun yer aldığını tahmin edin bakalım… “Siyasetçi” diyenler doğru demektedir.
“Olur mu hiç” demeyin, bal gibi de oldu işte: Halkın %13,4’ünün güvendiği bir meslek grubu tarafından yönetiliyoruz…
Dahası da var:
“Asker”e duyulan güven %87,3.
Bölün “siyasetçi”nin oranı olan %13,4’e: 6,5 çıktı değil mi?
Yani, “asker”e duyulan “güven”, “siyasetçi”ye duyulan güvenden 6,5 kat fazla…
Dahası da var:
25 mesleğin “güven ortalaması”: %55.
Bölün 4’e: %13,75.
Yani “siyasetçi”ye duyulan “güven”, 25 meslek ortalamasının ¼’ü bile değil…
Hadi, üşenmeyip hepsini buraya alfabetik sıralamayla yazmak istiyorum araştırmada değerlendirmeye alınan 25 mesleğin adını –ki görelim “siyasetçi” mesleği hangi mesleklerden daha az “güven” veriyor, görelim:
Asker / Avukat / Bakkal / Bankacı / Belediye Görevlisi / Devlet Memuru / Doktor / Eczacı / Edebi Eser Yazarı / Gazeteci / Hâkim / İşadamı / Kamuoyu Araştırmacısı / Kasiyer / Mimar / Mühendis / Öğretmen / Reklâmcı / Savcı / Siyasetçi / Taksi Şoförü / Toplum Polisi / Trafik Polisi / Üniversite Öğretim Görevlisi / Yüksek Yargı Mensubu
Bir de çalışmanın, “güvenmiyorum” bölümüne bakalım: bu meslek grubundaki oranlar %7,4-%66,3 arasında değişiyor.
“siyasetçiye güvenmiyorum” diyenlerin oranı %66,3 ile başı çekerken “askere “güvenmiyorum” diyenlerin oranı %7,4 ile son sırada yer alıyor.
66,3’ü bölünce 7,4’e: 8,96 çıkıyor…
Yani “siyasetçi”, “asker”den 9 kat “güvensiz” şeklinde bir sonuç ortaya çıkıyor…
Gelelim diğer meslek dallarındaki istatistiklere.
Bakalım halkımız hangi mesleklere “siyasetçi”ye duyduğu güvenden ne kadar fazla güveniyor:
Siyasetçilerin en sevmediği meslek gruplarından biri olan “gazetecilik” bile halkımızın gözünde siyasetçilerden yaklaşık 3 kat daha güvenilirmiş.
Mahalle bakkalımız 4 kat, “edebiyatçılar” 4,6 kat daha güvenilirmiş siyasetçilerden…
Devam edelim:
“Taksi şoförü”ne: 3,3 kat daha fazla güveniyormuş…
Halkımız haklı, şoföre canını teslim ediyor!..
“Kasiyer”e: 4,7 kat daha fazla güveniyormuş…
Halkımız haklı, kasiyere kasasını teslim ediyor!..
“Hâkim”e: 5,5 kat daha fazla güveniyormuş…
Halkımız haklı, hâkime adaletini teslim ediyor!..
“Doktor”a: 5,5; “eczacı”ya 5,6 kat daha fazla güveniyormuş…
Halkımız haklı, doktora eczacıya sağlığını teslim ediyor!..
Öğretmen…
Evet, peki ya öğretmene “siyasetçi”nin kaç katı daha fazla güveniyormuş halkımız…
5,8 kat…
Yani yaklaşık 6 kat…
E, Halkımız haklı, öğretmene “geleceğini” teslim ediyor!..
Bütün bu istatistiklere bakınca birkaç soru sormadan geçemeyeceğim:
“Sayın halkımız güvenliğini, canını, parasını, sağlığını, adaletini, geleceğini teslim ettiği mesleklere ve dolayısıyla meslek erbaplarına duyduğu “güvene” ne kadar sahip çıkıyor?”
Ve de:
“Sayın halkımızın sadece %13,4’ünün güvendiği, diğer bir deyişle %66,3’ünün asla güvenmediği bir meslek grubu tarafından yönetiliyor olmak nasıl bir duygu acaba?”
Birkaç soru da siyasetçilere:
“En az güven duyulan bir mesleğin erbabı olarak neler hissediyorsunuz?”
“Mesleğinizin yaşadığı güven erozyonuna “son delil” olan bu araştırmayı inceledikten sonra sorunu gidermek için ne tür girişimlerde bulunmayı düşünüyorsunuz, ya da düşünüyor musunuz?”
Orkun Levent Boya
