İsveç’teki Türkiyeli en büyük göçmen topluluklarından olan Tavkiranlı’lar, Fadime Şahindal’dan sonra ikinci genç kızları Tubay Mavi’yi de aile cinayetine kurban verdi. Üniversite sosyoloji bölümü öğrencisi Fadime Şahindal’ın, İsveçli erkek arkadaş edindiği gerekçesiyle 2002 yılının Ocak ayında babası tarafından öldürülmesinden sonra, Tubay Mavi de, eşi tarafından öldürülerek Uppsala yakınlarındaki bir göle atıldı. Tubay’ın cesedi, olayın üzerinden iki ay geçtikten sonra, Mart ayının ilk haftasında gölde bulundu…
Altı yıl içinde ikinci genç kızını da aile cinayetine kurban veren Tavkiranlılar, daha çok Kahramanmaraş ve Malatya illerinden gelmişler. Özellikle Kahramanmaraş yöresindeki Tavkiranlıların ilginç bir aşiret yapısı var. Elbistan’ın bazı köylerindeki yakın akrabaların yarısı Alevi, yarısı Sünnidir. Aralarında bölünen iki amca çocuğundan biri Alevi, diğeri Sünni inancını benimsemiştir. Aynı soydan gelen yakın akrabaların bir bölümü camiye, diğerleri Cemevine gider…
1970’li yıllarda toplu halde İsveç’e gelen Tavkıranlılar, bu karışık sosyolojik yapılarını ve feodal aile geleneklerini de birlikte getirdiler. İsveç’te, sayıları 4 bini bulan Tavkiran’lılar, daha çok Uppsala başta olmak üzere İsveç’in Kuzeyindeki illerde yaşıyorlar…
Tavkıranlı geleneğini İsveçte sürdürmeya çalışmanın faturasını ise daha çok kadınlar ve çocuklar ödüyor…
Tavkıranlı kızlar, yakın bir geçmişe dek katı Tavkiranlı geleneğine bağlı yaşamak zorundaydı. Alevi, ya da Sünni Tavkiranlıları birbirine bağlayan en güçlü bağ bu Tavkıranlı geleneğiydi.Tavkıranlı kızların, Tavkiranlı erkekle evlenmeleri öngörülüyordu.Kızların, İsveçli veya başka uluslardan gençlerle arkadaşlık yapmalarına hoşgörüyle bakılmıyordu.
6 yıl önce, bu geleneğe ilk baş kaldıran Fadime Şahindal oldu. Üniversite sosyoloji bölümü öğrencisi Fadime Şahindal, aile aşiret kurallarına karşı çıkarak İsveçli bir erkek arkadaş edinmeye kalkışmasının faturasını canıyla ödedi; 2002 yılının Ocak ayında babası tarafından tabancayla vurularak öldürüldü…
Fadime’nin ardından İsveç’teki Tavkiranlı aydınlar, bu feodal aşiret yapısını değiştirmek için harekete geçti. Ailelerle tek tek görüşülerek, özellikle kızlar üzerindeki sürdürülen baskılar azaltılmaya çalışıldı.
Tubay Mavi, sonradan oluşturulan bu hoşgörü ortamında büyüdü. Daha önceki Tavkiranlı kızların ve Fadime Şahindal’ın çektiği acıları yaşamadı. Hatta, ailenin en küçük kızı olarak şımartıldığı dahi söylenebilir.
Tuba, bir akşam eve geldiğinde, Tavkıranlı olmayan biriyle evlenmeye karar verdiğini açıkladı. Seçtiği kişi, 26 yaşında, Tubay’dan on yıl büyük, daha önce evlenmiş, boşanmış, psikolojik sorunları olan biriydi.
Ailesi bu karara karşı çıkmadı, Tübay, seçtiği kişiyle evlendi.
Ancak, uyumsuzluklar, daha ilk günden kendini göstermeye başladı. ede ruhsal tedavi görmüştü. Eşi, giyimini, kuşamını, arkadaş ilişkilerini bahane ederek Tübay’yı sürekli dövüyor, baskıyapıyordu. Her kavgadan sonra baba evine dönen Tubay, “Kadının yeri, erkeğinin yanıdır. Erkek,sever de döver de!” denilerek eşinin yanına geri gönderiliyordu.
Tubay, bu arada bir de çocuk yapmaya karar verdi. Bir çocuk sahibi olmanın eşiyle arasındaki uyumsuzluğu gidereceğini sanıyordu. Bir kızları oldu.Ancak, bebek, ailede beklenen huzuru sağlamaya yetmedi. Tubay’ın, kavgalı eşiyle ailesi arasındaki gel/ gitler geçtiğimiz yılın Aralık ayına dek sürdü.Yılbaşından bir gün önce, Tubay, birden kayboldu. Polise başvuran eşi, Tubay’ın, bir arkadaşına yılbaşı hediyesi vermek için evden ayrıldığını, bir daha da geriye dönmediğini söylüyordu…
İki aylık araştırmadansonra polis, Tübay’ın eşinden kuşkulanarak gözaltına aldı.Adam sorgusunda bütün ayrıntılarına dek cinayeti itiraf etti…
Eşi, Tubay’ı evde öldürdükten sonra, bir yakınıyla birlikte cesedi paketleyerek Uppsala yakınlarındaki göle atmış, daha sonra da olaya “ kayıp” süsü vermeye çalışmıştı…
Tübay Mavi, binlerce Tavkıranlının katıldığı bir törenle Uppsala’da toprağa verildi.
Eşi tutuklandı…
On aylık küçük kız ise Tübay’ın ailesine teslim edildi…
Bu yazı, Cumhuriyet Gazetesi’nin Pazar Yazıları sayfasında da yayımlandı…
