Milano belediyesinin geçtiğimiz hafta Arap okulunu hijyenik koşulların yetersiz olduğu gerekçesiyle kapatmasının ardından İslam okullarına yönelik tartışma büyüyor. İtalyanlar Arap okulunun kapılarını yalnız İslam ülkelerinden gelen çocuklara açtığı ve Kahire’deki eğitim programını uyguladığı gerekçesiyle Arap çocuklarının gettolaşma tehlikesiyle karşı karşıya kaldığına dikkat çekiyor ve bu çocukların İtalyan toplumu ve kültürüne uyum göstermelerine engel olduğunu ileri sürüyor. Arap okulunun yöneticileri ise okullarının resmen tanınmasını talep ederek, Arap çocuklarının Arapça’yı okuma ve yazma düzeyinde öğrenebilmeleri ve İslam kültürünü gelenekleriyle birlikte öğrenebilmeleri için okullarını savunuyor.
Bugün İtalya’da bazı bölgelerde okullar yeni öğretim yılına başladı. Milano belediyesinin kararıyla kapatılan Arap okuluna kayıtlı 500 öğrenci ise ne yapacakları konusunda kararsız. İtalyanlar Arap çocuklarının devlet okullarına kayıt yaptırabileceğini söylüyor ama Arap aileleri bu öneriye sıcak bakmıyor. Çoğu Mısırlı veli çocuklarını ya Kahire’ye’ geri gönderme planında ya da beşer kişilik küçük gruplar oluşturarak evlerde özel derslerden yana.
Milano’nun banliyö semtlerinden birinde eski bir fabrika binasında eğitim veren Arap okuluna kayıtlı 15 kız öğrenci ise bugün bakanlığın gösterdiği devlet okullarına kayıt yaptırma aşamasında. Ancak kız öğrenciler derslere baş örtüsüyle girmek istiyor. Hatta aileler çeşitli devlet okullarında kız öğrencilerin derslere başörtüsüyle girebilecekleri bir sınıf açılmasını talep etmişlerdi ancak İtalya’da geçerli yasalar bu talebin uygulanmasına engel oluşturuyor. Yaşıtı diğer kız öğrenciler düşük belli pantolonlar ile okula gelirken başörtüsü kullanan ve bileklerine kadar uzanan giysiler giyen Arap öğrencilerin İtalya’daki okullarda nasıl kabul göreceği de sorunun başka bir yönü.
Aslında Milano belediyesinin aldığı sürpriz karar, Müslümanlara karşı son birkaç aydır artan önyargılı ve ayrımcı yaklaşımların bir uzantısı. Çünkü Milano gibi çok kültürlü bir şehirde Arap okulunun yanı sıra onlarca yabancı okul var. İngiliz, Alman, İsviçre ve Fransız okulları bunlardan bazıları. Bu Avrupalı okullar elbette İtalyan eğitim sistemine paralel gerek İtalyanca gerekse kendi ana dillerinde eğitim veriyor. Bu durumda İngiliz ya da Alman okulu eğitim verebiliyorsa neden Arap okulu eğitim vermesin diye sorulabilir?
Elbette Arap okulunun varlığını krize dönüştüren çeşitli nedenler var. Bunlardan bazıları doğrudan Arapların kültürel geleneklerinden kaynaklanan uygulamalar, örneğin eğitim programı kapsamında Kuran kursu verilmesi, kız ve erkek öğrencilerin ayrı sıralarda oturmaları, Arap okullarının yalnız Müslüman ülkelerin öğrencilerine açık tutulması, (çünkü iki yıl öncesine kadar İtalyanca dersi yapılmıyordu). Bir anlamda Milano’da derin bir tartışmaya dönüşen Arap okulu krizi, aslında Batı ve doğu kültürlerinin çatışmasının bir özeti.
İtalya Arap okulunu kapatmakla bir anlamda kültürel bir ayrımcılığa gitti, öte yandan İtalya’da yaşayan Müslüman çocukların kendi kültürlerinin yanı sıra yaşadıkları ülkenin kültürü ve dilini de öğrenebilmeleri bu topluma uyum gösterebilmeleri açısından önemli. Ancak Müslüman vatandaşların okullarını savunabilmeleri için laik bir bakış açısına sahip olmaları da önem taşıyor elbette. Teri durumda ciddi anlamda bir gettolaşma tehlikesi bekliyor yüzlerce Müslüman öğrenciyi.
Müslüman aileleri okulları konusunda direniyor. Bugün Milano valisi, kapatılan Arap okuluna giderek müdür ve velilerle soruna çözüm bulmaya çalışacak. Herkes “çok kültürlülük” üzerinde konuşmayı seviyor. Milano’da sınıflardaki yabancı ülke öğrencilerinin yüzde 40 düzeyinde olduğu dikkate alınırsa, çözümün gerçekte ortaklaşa eğitim potasında olduğu görülebilir.
İtalyan, Çin, Arap, Alman okulları varolabilir ama bu okullarda “çok kültürlülüğü” temel edinen bir eğitim modeli benimsenmeli. Tersi durumda okul kapatan taraf kaçınılmaz olarak “ayrımcı” olacak, yalnızca Müslüman dünyasına yönelik bir program uygulayan, içinde yaşayan kültüre kapılarını kapatan taraf ise gitgide marjinal bir kimlik edinecek.
