Savunma Bakanı David Mattis bu ay başındaki bir Senato oturumunda, anlaşmayı terk etmenin ülkenin çıkarına olmadığını söylemişti.
ABD Başkanı Donald Trump’ın bugün İran’la yapılan nükleer anlaşmadan desteğini çekmesi ve bu konuda daha çatışmacı bir strateji ortaya koyması bekleniyor.
Trump’ın desteğini çekmesi, ABD’nin anlaşmadan hemen çekilmesi anlamına gelmiyor. Bunun ardından Kongre’nin İran’a yönelik ambargoları yeniden uygulamaya koyup koymamaya karar vermek için 60 gün süresi olacak.
Yetkililer, Dışişleri Bakanı Rex Tillerson’ın, Avrupalı ve Çinli mevkidaşlarıyla konuyu ele aldığını bildirdi.
Trump, anlaşmadan çekilmemesi için ülke içinde ve dışında baskı altındaydı.
2015’te varılan anlaşma uyarınca, İran’ın nükleer programını dondurması karşılığında, ambargoların kısmen kaldırılması öngörülüyordu.
Trump, başkanlık seçimi kampanyası boyunca anlaşmayı sert bir şekilde eleştirmişti.
Uzlaşmaya göre ABD Başkanı’nın İran’ın anlaşmanın hükümlerine uyup uymadığını her 90 günde bir teyit etmesi gerekiyor ve Trump daha önce iki kez bunu yaptı.
Trump’ın bu kez anlaşmayı teyidi reddedeceği spekülasyonları hem ABD’nin müttefiklerinde hem de kendi yönetimi içinde kaygı yaratmıştı.
Temsilciler Meclisi’ndeki Dış İlişkiler Komitesi’nin Cumhuriyetçi Partili Başkanı Ed Royce, anlaşmanın “kusurlu olmasına kesinlikle uygulanmaya zorlanması gerektiğine inandığını” söylemişti.
İngiltere Başbakanı Theresa May ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da Trump’a anlaşmayı terk etmeme çağrısı yapmıştı.
Trump’ın İran’ın anlaşmanın “ruhuna” uygun davranmadığını savunmasına karşın, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı Tahran’ın anlaşmaya uyduğunu belirtti.
Uzlaşma, İran’ın nükleer silah geliştirmesini önlemeyi amaçlıyor.
Karşılığında İran’ın uluslararası piyasalarda ticaret yapıp, petrol satmasını engelleyen bazı ambargoların kaldırılması öngörülüyor.
Uzlaşmada göre, İran uranyum stoklarını azaltması, 15 yıl boyunca yeni ağır su reaktörü inşa etmemesi ve denetçilerin ülkeye girişine izin vermesi şart koşuluyor.
