CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN MANDA YOĞURDU DEDİ, TARTIŞMA BAŞLADI
Geçtiğimiz hafta üreticilerle bir araya gelen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Şimdi ben bir şey tavsiye edeceğim. Ben şunu yapıyorum, her akşam yatarken manda yoğurdu. Manda yoğurdu hakikaten kalitedir, çok iyidir. Onun içine şöyle Medine hurması doğrarım, 3 tane veya 5 tane. Ona biraz çay kaşığı kestane balı ve yulaf ezmesi atarım. Bu dörtlüyü karıştırarak yer yatarım, şifa” ifadelerini kullanmıştı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bu sözlerinin ardından manda yoğurdu fiyatları ve hayvancılık konusunda yaşanan sorunlar kamuoyunun gündemine geldi.
ERDOĞAN: ‘SANKİ TÜRKİYE MANDA FAKİRİ BİR ÜLKE’
Bu tartışmaların ardından Özbekistan ziyareti dönüşünde gazetecilerin sorularını yanıtlayan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, manda yoğurdu üzerinden yapılan eleştirilere yanıt vererek, “Sanki Türkiye manda fakiri bir ülke. Anadolu’da benim insanım istediği marketten, istediği gibi her türlü yoğurdu bulabiliyor mu? Manda yoğurdunu da buluyor, koyun yoğurdunu da buluyor, keçi yoğurdunu da buluyor. Kaldı ki zaten evinde kendisi yapıyor. Onunla da kalmıyor, ondan her tür tereyağını da üretiyor” görüşünü dile getirdi.
TÜRKİYE 40 YILDA MANDA FAKİRİ OLDU
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Türkiye’nin manda fakiri bir ülke olmadığını savunmasına karşın TÜİK verileri ülkedeki manda varlığının son 40 yılda nasıl eridiğini gösteriyor. TÜİK verilerine göre Türkiye’nin 2021 yılındaki manda sayısı 185.574 olarak açıklandı. Bu rakam, 192.489 manda varlığı kaydedilen 2020 yılına göre yüzde üç oranında daha az.
MANDA SAYISI 1930’DA 500 BİNİN, 1960’DA 1 MİLYONUN ÜZERİNDEYDİ
Ancak Türkiye’nin ağır savaşlardan çıktığı Cumhuriyet’in ilk yıllarındaki manda sayısı bile bugünkünün yaklaşık 3 katıydı. 1930’lu yıllardaki manda sayısı 500 bin civarında seyrederken, bu rakam 1960’lı yıllarda 1.250.000 seviyesine yükseldi.1990’lı yıllarda hızla düşüşe geçen manda sayısı, 2007 yılında 80 bin seviyesine indi. Bu büyük düşüşün ardından alınan tedbirlerle 2015 yılında 133.766’ya çıkan manda sayısı günümüzde halen 1930’ların rakamlarının çok uzağında.
KIRSAL NÜFUS GÖÇE ZORLANDI, TÜRKİYE HAYVAN İTHALATINA BAŞLADI
Kırsal nüfusun yerinde kalmasının en önemli nedenlerinden biri olan küçük aile çiftçiliği ve buna bağlı olarak sürdürülen geleneksel hayvancılık çökertildikçe Türkiye önce kırmızı et, ardından ise canlı hayvan ithal eden ülkeler arasında dünyada ilk sıralara yükseldi. Et ve süt ürünlerinin yanı sıra zor koşullara dayanıklı olması nedeniyle geçmişte kereste ve yük taşımacılığında da kullanılan manda varlığının azalmasının en önemli nedenleri arasında kırsal göçün önlenememesi, sulak alanların hızla yok edilmesi ve hatalı tarım politikaları bulunuyor.
