DAY MER’in düzenlediği “Otoriter Yönetim Altında Medya” toplantısında Gazeteci Can Dündar, Deniz Yücel ve Ethical Journalism Network’tan Aiden White Türkiye’deki basın özgürlüğünün olmamasının bir demokrasi sorunu olduğu, ancak ülkenin demokratikleşmesiyle sektörün de iyileşebileceği görüşünde birleştiler.
DAY MER, 17 Mart Pazar saat 16’da “22 Moorfield Road Tottenham N17 6PY” adresindeki Londra Toplum Merkezi’nde (DAY MER) düzenlediği söyleşiye 500’e yakın katılım oldu. Geniş güvenlik önlemi alınan toplantıyı Evrensel Londra Temsilcisi Arif Bektaş yönetti. Bektaş’ın yanı sıra katılımcıların da sorularını yanıtlayan konuşmacı gazeteciler, Türkiye medyasını İngiltere ve Almanya başta olmak üzere batı medyasıyla da kıyasladılar.
Konuşmaları sırasında Can Dündar’ın Türkiye’de “Ajan provokatör” ve Deniz Yücel’in “Ajan terörist” olarak suçlandıkları belirtildiğinde katılımcıların gülmeleri dikkati çekti. Konuşmalar sonunda ayakta alkışlanan gazetecilere katılımcılar sevgi gösterisinde de bulundu.
Konuşmacılar özetle şunları söylediler:
CAN DÜNDAR: MİT TIRI HABERİNİ YAPMAM DOĞRUYDU
– Türkiye’de bilgiye erişim kaynaklarının yüzde 95’i hükümetin elinde. Medya ne yazık ki devletin propaganda aracına dönüştürüldü.
– Merkez medya AKP öncesinde de matah değildi. Daha önce de askerler tarafından sistemi ayakta tutmak için kullanıldı.
– (Soru üzerine) Zannettiğiniz gibi “Fildişi kulelerde yaşamıyoruz” can pahasına gazetecilik yapıyoruz. Türkiye’nin en iyi gazetesi Silivri’de çıkarılabilir.
– Bizi siyaset yapmakla eleştirenlere, biz mesleğimizin yanı sıra demokrasiyi de savunacağız. Batıların anlamakta zorluk çektikleri, bizim ülkemiz, evimiz yanıyor. Karşısına geçip fotoğraf çekip haberini yapamayız. Elbette yangına karşı su taşıyacağız, içeridekileri dışarı çıkarıp kurtaracağız.
– Yandaş medya para kazanmaktan daha çok sistemle başka ekonomik ilişkiler içinde. Gazeteleri kar etmiyor ama bu nedenle tek okurunu memnun etmeye çalışıyorlar.
– (Soru üzerine) Her devletin sırları ve pislikleri vardır. Biz gazeteciler iktidarın değil, halkın memuru olarak görev yapmalıyız. Devletin hukukun dışına çıkmaması için uyarmak gazetecinin, benim görevimdir. Onca sürgün ve cefaya değdi mi derseniz, “Evet. Sadece görevimi yaptım” derim.
– AİHM’in en büyük geliri Türkiye ve Rusya’dan gelen davalardır. AİHM’de büyük bir tiyatro oynanıyor. 40 bin dosya var denilse de aslında hepsi iki kategoride. Cumhurbaşkanına hakaret ve düşünce suçları davası. AİHM’de birer örnek davayla bütün dosyalar çözüme ulaştırılabilir ama Türkiye gelir kapısı görüldüğünden bu yapılmıyor.
– “Geziyi sen örgütledin” denmesine ancak “Estağfurullah” diyebilirim. Muhaliflere yapıştırılan FETÖ’cü yakıştırmasına karşı (FETÖ kelimesini sevmiyorum ama) Fethullah Hareketine destek suç ise bunun bir numaralı sanığı Tayyip Erdoğan olurdu.
– İmam hatipler sorgulamayı değil itiatı öğretiyor. Bundan dolayı sanat ve kültür hala bizim elimizde. Bu iyi kullanılmalı.
– Biz yurt dışından korkuyu kırabilir, Türkiye’ye daha demokratik bir ülke kurulabileceği mesajı taşıyabiliriz.
– Bu tek başına bir medya sorunu değil, demokrasi sorunudur. Bizim sorunumuz “yazamamak” değil, demokrasi mücadelesinde basın cephesindeyiz. Bizim başlıca sorunumuz iktidar ve yandaş medya değildir. Trump ve Putin ile diğer ülkelerdeki otoriter rejimlerin global saldırısına karşı demokratik güçlerle demokrasiyi savunmak olmalıdır.
DENİZ YÜCEL: BAĞIMSIZ MEDYA DESTEKLENMELİ
– Türkiye’de muhalif bağımsız medya zor durumda görev yapıyor.
– Gözaltına alınan ve soruşturma açılan medya mensuplarının sayısı bilinmiyor
– Okurlar bağımsız gazetelerin e-gazetelerine abone olarak desteğini göstermeli.
– İçerideki gazetecilere Evrensel’in sahip çıktığı ve haberlerini sürekli yaptığını söylemeliyim.
– Sivil toplum kuruluşlarının baskısıyla Almanya hükümeti serbest bırakılmamı istedi.
– Serbest bırakılmam iki ülkenin pazarlığından öte, ilişkilerin iyileştirilme çabasıydı.
– Türkiye’de dış mihrak arayışı çok yaygın olsa da iktidarı ayakta tutan kesimler konuşulmalı.
– Türkiye’de medyanın eksiklikleri vardı ama ilk kez doğrudan talimatla çalışır hale getirildi.
AIDEN WHITE: BASIN ÖZGÜRLÜ DEMOKRASİ İÇİN VAZGEÇİLEMEZ
– İki meslektaşımla birlikte aynı toplantıda konuşmaktan gururluyum.
– Basın özgürlüğü demokrasi için vaz geçilemez.
– Bir gazeteci özgürce doğruyu yazabilmeli ve iktidarı eleştirebilmeli, baskı en kötüsü olan oto sansürü doğurur.
– Türkiye’de hapishanelerdeki medya elemanları derhal serbest bırakılmalı.
– Gazeteciler entelektüel bir iş yapıyor ve ne yazacaklarını otoriteden soramazlar.
– Medyaya baskı olan bir ülkede demokrasi, inan hakları ve düşünce özgürlüğünden söz edemeyiz.
– AKP iktidarındaki ilk yıllarında demokratikleşme reformlarında sözünü tutsaydı, Avrupa kapıları kapanmazdı.
– Türkiye’deki anti demokratik uygulamalardan dolayı batı Türk halkını cezalandırmamalı.
– Türkiye’de halk kendi iç dinamikleriyle geri gidişe karşı direnmesi ve izin vermemeli.
– Türkiye medyasındaki bütün meslek oluşumları bir masada “dayanışma” içinde buluşup, genç gazetecilere profesyonelliği ve etik kuralları anlatarak yeni bir medya anlayışının doğuşuna katkı sunmalı.
– Erdoğan ve yanındakilerin düşüncesi değişmeyecek ama iktidarı bir gün değişecek. Medya o günü iyi değerlendirmeli.
– Bağımsız medya zor şartlarda yaşamını sürdürse de halkın güveni ve desteğini kazanmak için çaba göstermeli.
