Alman istihbarat\u0131na g\u00f6re Almanya’da en az 11 bin \u00fclk\u00fcc\u00fc var. Bozkurtlar olarak da adland\u0131r\u0131lan \u00dclk\u00fcc\u00fc hareketin Fransa’daki gibi Almanya’da da yasaklanmas\u0131 talebi art\u0131yor. Koalisyon ortaklar\u0131 da s\u0131cak bak\u0131yor.<\/p>\n
Fransa’da h\u00fck\u00fcmet ge\u00e7en hafta Avrupa’daki yayg\u0131n ad\u0131yla “Bozkurtlar”, yani T\u00fcrk \u00dclk\u00fcc\u00fc Hareketi’nin faaliyetlerini yasaklad\u0131. Yasak, Fransa’da somut bir dernek veya \u00f6rg\u00fctlenmeyi kapsamazken \u00dclk\u00fcc\u00fc Hareket’nin g\u00fc\u00e7l\u00fc oldu\u011fu Almanya’da da muhalefet partileri Ye\u015filler ve Sol Parti, Almanya’daki \u00fclk\u00fcc\u00fclerin mevcut dernek ve kurulu\u015flar\u0131n\u0131n yasaklanmas\u0131 i\u00e7in giri\u015fim ba\u015flatt\u0131. Giri\u015fime Alman h\u00fck\u00fcmetinin koalisyon ortaklar\u0131 da s\u0131cak bak\u0131yor.<\/p>\n
DW T\u00fcrk\u00e7e’nin sorular\u0131n\u0131 cevaplayan koalisyon orta\u011f\u0131 Sosyal Demokrat Parti’nin (SPD) Federal Meclis Grubu S\u00f6zc\u00fcl\u00fc\u011f\u00fc, \u00fclk\u00fcc\u00fclere y\u00f6nelik bir yasa\u011f\u0131n asl\u0131nda uzun s\u00fcre \u00f6nce al\u0131nm\u0131\u015f olmas\u0131 gerekti\u011fini s\u00f6yledi. Di\u011fer taraftan Almanya’da dernek ve \u00f6rg\u00fctlenme hakk\u0131n\u0131n \u00f6nemli bir demokratik de\u011fer oldu\u011funa i\u015faret eden SPD, \u0130\u00e7i\u015fleri Bakanl\u0131\u011f\u0131 taraf\u0131ndan \u00e7\u0131kar\u0131lacak bir yasa\u011f\u0131n, mahkemelerden d\u00f6nmeyecek \u015fekilde sa\u011flam temellere dayand\u0131r\u0131lmas\u0131 gerekti\u011fini de dile getirdi.<\/p>\n
\u0130ktidar\u0131n b\u00fcy\u00fck orta\u011f\u0131 Hristiyan Demokrat Birlik’in (CDU) Federal Meclis \u0130\u00e7i\u015fleri Komisyonu \u00fcyesi Christoph de Vries de \u00fclk\u00fcc\u00fclerin yasaklanmas\u0131n\u0131n \u015fart oldu\u011fu g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcnde. \u00dclk\u00fcc\u00fclerin “ultra milliyet\u00e7i ideolojisinin insanlar\u0131 a\u015fa\u011f\u0131lay\u0131c\u0131” oldu\u011funu s\u00f6yleyen CDU’lu de Vries, Almanya’daki \u00f6zg\u00fcr ve demokratik d\u00fczen i\u00e7in bir tehdit te\u015fkil etti\u011fini ifade etti. CDU’lu vekil Christoph Plo\u00df ile birlikte Bozkurtlar’\u0131n yasaklanmas\u0131n\u0131 talep eden de Vries, “Ba\u015fka dini ve etnik gruplar\u0131 k\u00fc\u00e7\u00fck g\u00f6ren fa\u015fist ve \u0131rk\u00e7\u0131 ideolojilerin, Alman veya g\u00f6\u00e7men k\u00f6kenli olmas\u0131ndan ba\u011f\u0131ms\u0131z bu \u00fclkede yeri yok” diye konu\u015ftu.<\/p>\n
Sol Parti yasa\u011f\u0131 uzun s\u00fcredir talep ediyor<\/p>\n
Muhalefetten Sol Parti ise \u00fclk\u00fcc\u00fc yap\u0131lanmalar\u0131n Almanya’da yasaklanmas\u0131n\u0131 uzun s\u00fcredir talep ediyor. Sol Parti \u0130\u00e7 Politikalar S\u00f6zc\u00fcs\u00fc Ulla Jelpke, \u00fclk\u00fcc\u00fclerin y\u0131llard\u0131r “\u00f6l\u00fcmc\u00fcl bir tehdit” te\u015fkil etti\u011fini s\u00f6yl\u00fcyor ve “Bu tehlikeye, ilk cinayetleri olan 1980 y\u0131l\u0131 Ocak ay\u0131nda Berlin Kreuzberg’de \u00f6ld\u00fcr\u00fclen sendikac\u0131 Celalettin Kesim’in olay\u0131 \u00f6rnektir” diye konu\u015fuyor. \u00dclk\u00fcc\u00fclerin sadece muhalif T\u00fcrkleri veya K\u00fcrtleri de\u011fil, Ermeni Soyk\u0131r\u0131m\u0131 karar tasar\u0131s\u0131n\u0131n Federal Meclis’te kabul edilmesinden sonra Alman milletvekillerini bile hedef ald\u0131klar\u0131n\u0131 s\u00f6yleyen Jelpke, Bozkurtlar\u0131n T\u00fcrk devleti taraf\u0131ndan d\u00fczenli bi\u00e7imde yurtd\u0131\u015f\u0131ndaki muhalifleri sindirmek i\u00e7in g\u00f6revlendirildiklerini de iddia ediyor. DW T\u00fcrk\u00e7e’nin sorular\u0131n\u0131 cevaplayan Jelpke, yaz\u0131n y\u00f6neltti\u011fi soru \u00f6nergesine federal h\u00fck\u00fcmetin verdi\u011fi cevapta, \u00fclk\u00fcc\u00fclerin M\u0130T taraf\u0131ndan istihbarat ama\u00e7l\u0131 kullan\u0131ld\u0131\u011f\u0131n\u0131n da ortaya \u00e7\u0131kt\u0131\u011f\u0131n\u0131 kaydediyor.<\/p>\n
Bu nedenle Jelpke, Fransa’daki gibi soyut bir yasak karar\u0131 de\u011fil, \u00fclk\u00fcc\u00fclerin Almanya’daki mevcut dernek ve kurulu\u015flar\u0131n\u0131n yasaklanmas\u0131n\u0131 \u00f6ng\u00f6ren bir karar talep ediyor. Jelpke, “\u00fclk\u00fcc\u00fc” veya “bozkurt” kavramlar\u0131n\u0131n daha \u00e7ok bir ideolojiyi temsil etti\u011fini, bu isim alt\u0131nda dernekler ve kurulu\u015flar\u0131 bulunmad\u0131\u011f\u0131n\u0131, bu sebepten Fransa’dan farkl\u0131 olarak somut bir yasak karar\u0131 gerekti\u011fini vurguluyor.<\/p>\n
Almanya’daki \u00fclk\u00fcc\u00fc yap\u0131lanma nas\u0131l?<\/p>\n
Almanya’da i\u00e7 istihbarattan sorumlu olan Anayasay\u0131 Koruma Te\u015fkilat\u0131 (BfV), \u00dclk\u00fcc\u00fc Hareketi’ni izliyor ve y\u0131ll\u0131k raporlar\u0131nda onlar\u0131n yap\u0131lanmalar\u0131na ili\u015fkin ayr\u0131nt\u0131l\u0131 bilgileri de kamuoyuna sunuyor. 2019 raporuna g\u00f6re, Almanya’da bir \u00f6rg\u00fctl\u00fc \u00fclk\u00fcc\u00fc hareketi var, bir de \u00f6rg\u00fcts\u00fcz \u00fclk\u00fcc\u00fcler mevcut.<\/p>\n
\u00d6rg\u00fctl\u00fcler i\u00e7inde en g\u00fc\u00e7l\u00fc ve eski olan\u0131 1978 y\u0131l\u0131nda kurulan, Almanya Demokratik \u00dclk\u00fcc\u00fc T\u00fcrk Dernekleri Federasyonu (AD\u00dcTDF). Ba\u015fkanl\u0131\u011f\u0131n\u0131 uzun s\u00fcredir \u015eent\u00fcrk Do\u011fruyol’un y\u00fcr\u00fctt\u00fc\u011f\u00fc federasyonun kay\u0131tl\u0131 7 bin \u00fcyesi ve 170 de yerel derne\u011fi bulunuyor. Alman istihbarat\u0131na g\u00f6re AD\u00dcTDF, MHP’nin \u00e7\u0131karlar\u0131n\u0131 temsil ediyor.<\/p>\n
Alman istihbarat\u0131, AD\u00dcTDF\u2019den ayr\u0131larak 17 Ekim 1987 tarihinde Nieder-Olm\/Mainz’da kurulan Avrupa T\u00fcrk \u0130slam K\u00fclt\u00fcr Birli\u011fi\u2018nin (AT\u0130B) de ikinci b\u00fcy\u00fck \u00f6rg\u00fctlenme oldu\u011funu belirtiyor. Kurucu Genel Ba\u015fkan\u0131, Papa suikast\u00e7isi Mehmet Ali A\u011fca’ya silah ve suikast i\u00e7in vaadedilen 3 milyon mark\u0131 sa\u011flayan ki\u015fi olarak ad\u0131 M\u0130T raporlar\u0131nda ge\u00e7en Musa Serdar \u00c7elebi. Benzeri bilgilerin, A\u011fca’n\u0131n \u0130talya’da verdi\u011fi ifadede de yer ald\u0131\u011f\u0131 kamuoyuna yans\u0131m\u0131\u015ft\u0131. 2019 y\u0131l\u0131nda M\u00fcnih \u0130dare Mahkemesi, AT\u0130B\u2019in \u00fclk\u00fcc\u00fc harekete ait oldu\u011funu hukuki olarak da tescilledi. Ba\u015fkanl\u0131\u011f\u0131n\u0131 Durmu\u015f Y\u0131ld\u0131r\u0131m’\u0131n yapt\u0131\u011f\u0131 AT\u0130B, kendi \u00fcye say\u0131s\u0131n\u0131 8 bin, dernek say\u0131s\u0131n\u0131 80 olarak verse de Alman istihbarat\u0131 \u00f6rg\u00fctl\u00fc \u00fcyesinin bin 200, derne\u011finin de 20 oldu\u011fundan yola \u00e7\u0131k\u0131yor.<\/p>\n
Bu iki b\u00fcy\u00fck \u00f6rg\u00fctlenme d\u0131\u015f\u0131nda Alman istihbarat\u0131, 2 bin 800 kadar da mevcut derneklere \u00fcye olmayan, ancak internet \u00fczerinden ileti\u015fim halindeki, ideolojik a\u00e7\u0131dan \u00fclk\u00fcc\u00fc ancak \u00f6rg\u00fcts\u00fcz bir grubun daha bulundu\u011funu belirtiyor. Bu grubun internet \u00fczerinden Turanc\u0131l\u0131k ideolojisi ve \u00fcst\u00fcn T\u00fcrk \u0131rk\u0131 propagandas\u0131 yayd\u0131\u011f\u0131 ba\u015fta K\u00fcrtler, Ermeniler, Yunanlar, Yahudiler ve ABD’liler gelmek \u00fczere d\u00fc\u015fman gruplar tan\u0131mlad\u0131\u011f\u0131 belirtiliyor.<\/p>\n
Alman istihbarat\u0131, ayr\u0131ca zaman zaman \u00fclk\u00fcc\u00fc spor kul\u00fcpleri veya rock\u00e7\u0131 gruplar\u0131n da kuruldu\u011funu ancak \u015fimdiye kadar bunlar\u0131n \u00f6mr\u00fcn\u00fcn k\u0131sa oldudu\u011funu kaydediliyor.<\/p>\n
Avrupa \u00e7ap\u0131nda da konfederasyonlar\u0131 var<\/p>\n
\u00dclk\u00fcc\u00fcler, Avrupa \u00e7ap\u0131nda da \u00f6rg\u00fctl\u00fc. Almanya Demokratik \u00dclk\u00fcc\u00fc T\u00fcrk Dernekleri Federasyonu’nun (AD\u00dcTDF) kendi a\u00e7\u0131klamas\u0131na g\u00f6re, merkezleri Frankfurt’ta 29 Ekim 2007 y\u0131l\u0131nda Avrupa T\u00fcrk Konfederasyonu kuruldu. Avrupa T\u00fcrk Konfederasyonu \u00fcyeleri, Almanya Demokratik \u00dclk\u00fcc\u00fc T\u00fcrk Dernekleri Federasyonu, Fransa Demokratik \u00dclk\u00fcc\u00fc T\u00fcrk Dernekleri Federasyonu, Hollanda Demokratik \u00dclk\u00fcc\u00fc T\u00fcrk Dernekleri Federasyonu, Bel\u00e7ika T\u00fcrk Dernekleri Federasyonu, \u0130svi\u00e7re T\u00fcrk-\u0130slam K\u00fclt\u00fcr Dernekleri Federasyonu, Danimarka T\u00fcrk Federasyonu, Avusturya \u00dclk\u00fcc\u00fc T\u00fcrk Dernekleri Federasyonu, \u0130ngiltere T\u00fcrk Federasyon, Norve\u00e7 T\u00fcrk Federasyon, \u0130sve\u00e7 T\u00fcrk Federasyon, Avusturalya T\u00fcrk Federasyon, Amerika T\u00fcrk Federasyon.<\/p>\n
Merkezi yine Frankfurt’ta olan Avrupa T\u00fcrk Konfederasyonu’nun genel ba\u015fkanl\u0131\u011f\u0131n\u0131 kurulu\u015fundan bu yana Cemal \u00c7etin y\u00fcr\u00fct\u00fcyor. Cemal \u00c7etin, 2018 genel se\u00e7imlerinde MHP’nin \u0130stanbul\u2019dan aday\u0131 oldu ve se\u00e7ilerek TBMM’ye girdi. \u00d6zellikle g\u00fc\u00e7l\u00fc Avrupa yap\u0131lanmalar\u0131yla T\u00fcrkiye aras\u0131ndaki kilit isimlerden say\u0131lan \u00c7etin’in milletvekilli\u011fine ra\u011fmen Konfederasyon Genel Ba\u015fkanl\u0131\u011f\u0131’n\u0131 da y\u00fcr\u00fctmesi ele\u015ftiriliyor. Nitekim AKP h\u00fck\u00fcmetinin \u00c7etin’i vekil s\u0131fat\u0131yla getirdi\u011fi kimi zirvelerde, \u00fclk\u00fcc\u00fclerin, y\u0131llard\u0131r istihbarat taraf\u0131ndan izlendi\u011fi devletlerin liderleri ile yanyana gelmesi ve tokala\u015fmas\u0131, “bilin\u00e7li provokasyon” olarak niteleniyor. Bir NATO zirvesinde \u00c7etin’in, y\u0131llard\u0131r izlendi\u011fi Almanya\u2019n\u0131n lideri Angela Merkel ile tokala\u015ft\u0131r\u0131lmas\u0131 tepkilere neden olmu\u015ftu.<\/p>\n
\u00dclk\u00fcc\u00fclerin faaliyetlerini y\u0131llard\u0131r \u00f6nergelerle meclise ta\u015f\u0131yan gazeteci k\u00f6kenli Sol Parti milletvekili Ulla Jelpke, somut bir yasak karar\u0131n\u0131n Almanya’ya da etki eden AKP- MHP itttifak\u0131na s\u0131n\u0131rlar\u0131n\u0131 g\u00f6sterme a\u00e7\u0131s\u0131ndan da iyi bir mesaj olaca\u011f\u0131n\u0131 savunuyor.<\/p>\n
Di\u011fer yandan olas\u0131 bir yasak karar\u0131n\u0131n, s\u00f6z konusu yap\u0131lanmalar\u0131n faaliyetlerini yasad\u0131\u015f\u0131 olarak s\u00fcrd\u00fcrmesine neden olabilece\u011fi endi\u015fesi de hakim. Sol Partili Ulla Jelpke, “Bir yasak karar\u0131 fa\u015fistleri ve ideolojilerini ortadan kald\u0131rmayacak, ancak yasal \u015fekilde kamuoyunda boy g\u00f6sterip nefret ve tehdit de yayamayacaklar ki bu bununla bile bir\u015feylere ula\u015f\u0131lm\u0131\u015f olunur” diye konu\u015fuyor.<\/p>\n
“Yabanc\u0131 a\u015f\u0131r\u0131c\u0131l\u0131k” kategorisinde 93 yasak karar\u0131<\/p>\n
Almanya’da \u00dclk\u00fcc\u00fc Hareketi’ne mensup dernek ve kurulu\u015flar\u0131n yasaklanmas\u0131 giri\u015fimini federal meclisteki siyasi partiler g\u00fcndeme ta\u015f\u0131sa da Almanya genelinde \u00f6rg\u00fctl\u00fc bir yap\u0131lanman\u0131n yasaklanmas\u0131na ili\u015fkin karar\u0131 Federal \u0130\u00e7i\u015fleri Bakanl\u0131\u011f\u0131 veriyor. Dernekler ve benzeri \u00f6rg\u00fctlenmelerin yasaklanmas\u0131nda hukuki \u00e7\u0131ta olduk\u00e7a y\u00fcksek. Son y\u0131llarda a\u011f\u0131rl\u0131kl\u0131 olarak a\u015f\u0131r\u0131 sa\u011fc\u0131 veya radikal \u0130slamc\u0131 dernekler yasaklan\u0131rken, Almanya Dernekler Kanunu’nun y\u00fcr\u00fcrl\u00fc\u011fe girdi\u011fi 1964 y\u0131l\u0131ndan bu yana 57 dernek ile bunlar\u0131n uzant\u0131s\u0131 veya devam\u0131 niteli\u011finde g\u00f6r\u00fclen 106 alt yap\u0131lanman\u0131n yasakland\u0131\u011f\u0131 bildiriliyor. Bunlardan 93’\u00fcn\u00fcn “yabanc\u0131 a\u015f\u0131r\u0131c\u0131l\u0131k” kategorisinde oldu\u011fu belirtiliyor. 33 de organize su\u00e7 veya rock\u00e7\u0131 \u00e7ete yap\u0131lanmas\u0131na dahil say\u0131lan olu\u015fuma y\u00f6nelik yasak karar\u0131 al\u0131nd\u0131\u011f\u0131 belirtiliyor. Almanya \u0130\u00e7i\u015fleri Bakanl\u0131\u011f\u0131, Ankara ile yak\u0131n ili\u015fki i\u00e7inde oldu\u011fu belirtilen Almanyal\u0131 Osmanl\u0131lar (Osmanen Germania) derne\u011fini \u00f6rne\u011fin 2018’de bireyler ve kamu a\u00e7\u0131s\u0131ndan \u201ca\u011f\u0131r tehdit\u201d olu\u015fturdu\u011fu gerek\u00e7esiyle yasaklam\u0131\u015ft\u0131. Elmas Topcu \/ Deutsche Welle T\u00fcrk\u00e7e<\/p>\n
Alman istihbarat\u0131na g\u00f6re Almanya’da en az 11 bin \u00fclk\u00fcc\u00fc var. Bozkurtlar olarak da adland\u0131r\u0131lan \u00dclk\u00fcc\u00fc hareketin Fransa’daki gibi Almanya’da da yasaklanmas\u0131 talebi art\u0131yor. Koalisyon ortaklar\u0131 da s\u0131cak bak\u0131yor.<\/p>\n