\u201c1990 y\u0131l\u0131ndan bu yana her y\u0131l \u015eubat ay\u0131n\u0131n son haftas\u0131nda kutlanmakta olan Vergi Haftas\u0131 kapsam\u0131nda vergi bilincinin \u00e7ocuklarda ve gen\u00e7 nesillerde olu\u015fturulmas\u0131, toplumun t\u00fcm kesimlerine benimsetilmesi, m\u00fckelleflerin vergiye g\u00f6n\u00fcll\u00fc uyumunun sa\u011flanmas\u0131 ve kay\u0131t d\u0131\u015f\u0131 ekonomi ile m\u00fccadele bilincinin olu\u015fturulmas\u0131 ama\u00e7lar\u0131yla Hazine ve Maliye Bakanl\u0131\u011f\u0131na ba\u011fl\u0131 Gelir \u0130daresi Ba\u015fkanl\u0131\u011f\u0131 taraf\u0131ndan \u00e7e\u015fitli tan\u0131t\u0131m ve bilgilendirme faaliyetleri y\u00fcr\u00fct\u00fclmektedir\u201d. (1)<\/span><\/p>\n Bu hedefleri ne kadar tutturdu\u011fu tart\u0131\u015fmas\u0131 bir yana, bu y\u0131lki \u201cVergi Haftas\u0131\u201d Covid-19 Salg\u0131n\u0131n\u0131n h\u0131z kesmedi\u011fi, vir\u00fcs\u00fcn mutasyona u\u011frad\u0131\u011f\u0131 bir d\u00f6neme denk d\u00fc\u015ft\u00fc.\u00a0<\/span><\/p>\n \u00d6yle ki Salg\u0131n nedeniyle d\u00fcnyan\u0131n hemen her yerinde, ortaya \u00e7\u0131kan sa\u011fl\u0131k ve e\u011fitim alan\u0131 ile ilgili gibi sorunlar\u0131n yan\u0131 s\u0131ra, Salg\u0131n\u0131n derinle\u015ftirdi\u011fi ekonomik kriz ve i\u015fsizlik ile m\u00fccadele konusunda da \u00f6ncelikli olarak vergilere ba\u015fvuruluyor. Bu ba\u011flamda, b\u00fcy\u00fck \u00e7apta nakit deste\u011fi i\u00e7eren mali paketler art arda a\u00e7\u0131klan\u0131rken, vergiler erteleniyor ya da indiriliyor.<\/span><\/p>\n Salg\u0131n vergilemeyi \u00f6n plana \u00e7\u0131kartt\u0131<\/b><\/p>\n Di\u011fer yandan Covid-19 sonras\u0131nda, sadece sa\u011fl\u0131k ve e\u011fitim hizmetlerine olan ihtiya\u00e7 art\u0131\u015f\u0131n\u0131 kar\u015f\u0131lamak i\u00e7in de\u011fil, derinle\u015fen yoksullu\u011fu azaltabilmek ve giderek k\u00f6t\u00fcle\u015fen gelir ve servet da\u011f\u0131l\u0131m\u0131n\u0131 da iyile\u015ftirebilmek i\u00e7in radikal yeniden b\u00f6l\u00fc\u015ft\u00fcr\u00fcc\u00fc politikalara ihtiya\u00e7 var.<\/span><\/p>\n Yani bir yandan i\u015fsizli\u011fi azaltmak i\u00e7in yeni ve g\u00fcvenceli kamusal istihdam yaratma politikalar\u0131n\u0131 ve bunu finanse edebilecek kamu geliri politikalar\u0131n\u0131 g\u00fcndeme getirmek, di\u011fer yandan da halka d\u00f6n\u00fck kamusal hizmetleri ve sosyal transfer harcamalar\u0131n\u0131 niceliksel ve niteliksel olarak art\u0131rmak gerekiyor.<\/span><\/p>\n Arjantin servet vergisi almaya ba\u015flayacak<\/b><\/p>\n Bu ba\u011flamda d\u00fcnyan\u0131n bir\u00e7ok \u00fclkesinde; \u201c\u00fcst gelir gruplar\u0131n\u0131n gelir vergisi oranlar\u0131n\u0131 ve sermaye \u015firketlerinin kurumlar vergisi oranlar\u0131n\u0131 y\u00fckseltmek, ayr\u0131ca servet vergisi almak\u201d gibi vergisel \u00f6nlemler tart\u0131\u015f\u0131l\u0131yor.\u00a0<\/span><\/p>\n Nitekim Arjantin Parlamentosu bir seferli\u011fine olmak \u00fczere toplamda 3,3 milyar dolarl\u0131k bir gelir sa\u011flamas\u0131 hedeflenen servet vergisini yasala\u015ft\u0131rd\u0131.\u00a0 Buna g\u00f6re, 2,5 milyon dolardan fazla serveti olan 12,000 Arjantin vatanda\u015f\u0131 \u00fclke i\u00e7indeki servetlerinin y\u00fczde 3,5\u2019ini, \u00fclke d\u0131\u015f\u0131ndaki servetlerinin ise y\u00fczde 5,25\u2019ini vergi olarak devlete \u00f6deyecek. Bu verginin y\u00fczde 20\u2019si Salg\u0131n ile m\u00fccadelede gerekli olan sa\u011fl\u0131k malzemesinin temininde, y\u00fczde 20\u2019si KOB\u0130\u2019lere destek, y\u00fczde 20\u2019si \u00f6\u011frencilere burs vermek, y\u00fczde 15\u2019i sosyal kalk\u0131nma projeleri ve y\u00fczde 25\u2019i do\u011fal gaz giri\u015fimi i\u00e7in kullan\u0131lacak. (2)<\/span><\/p>\n Herkes gider Mersin\u2019e\u2026<\/b><\/p>\n K\u0131saca bu t\u00fcr sosyal programlar\u0131n finansman\u0131n\u0131n vergilerle kar\u015f\u0131lanmas\u0131 ka\u00e7\u0131n\u0131lmaz, ancak bizim mevcut vergi sistemimiz ve uygulanan vergi politikalar\u0131yla bunu yap\u0131labilmek \u00e7ok zor.\u00a0<\/span><\/p>\n Tam tersine bizdeki vergi sistemi ve vergi politikalar\u0131 zengini daha da zengin yaparken, halk\u0131n yoksullu\u011funu art\u0131r\u0131yor. Sistemin hayata ge\u00e7irilmesinden sorumlu politik iradenin ise vergileri sosyal ama\u00e7l\u0131 olarak kullanmak gibi bir niyeti yok.\u00a0<\/span><\/p>\n \u00d6yle ki birka\u00e7 g\u00fcn \u00f6nce, mevcut dolayl\u0131 vergilerin a\u011f\u0131rl\u0131\u011f\u0131n\u0131 daha da art\u0131ran bir d\u00fczenlemeyle, \u00d6zel \u0130leti\u015fim Vergisinin (\u00d6\u0130V) y\u00fczde 7,5 olan oran\u0131 y\u00fczde 10\u2019a y\u00fckseltildi. (3)<\/span><\/p>\n \u00d6zel \u0130leti\u015fim Vergisi art\u0131\u015f\u0131 e\u011fitimdeki e\u015fitsizlikleri daha da art\u0131racak\u00a0<\/b><\/p>\n Bu verginin oran\u0131n\u0131n y\u00fckseltilmesinin nedeni Covid-19 sonras\u0131nda internet kullan\u0131m\u0131 ba\u015fta olmak \u00fczere dijital ileti\u015fim hizmetlerinin g\u00f6r\u00fclmemi\u015f \u00f6l\u00e7\u00fcde art\u0131yor olmas\u0131. \u0130nternet hizmeti bu verginin konusunu ve matrah\u0131n\u0131 olu\u015fturan \u00f6nemli bir hizmet oldu\u011fundan (4) siyasal iktidar bu b\u00fcy\u00fcyen matrah\u0131 daha y\u00fcksek oranda vergilendirerek gelir sa\u011flama yolunu se\u00e7ti.\u00a0<\/span><\/p>\n Ancak ileti\u015fim hizmetlerinden y\u00fczde 18 KDV ve yeni oran art\u0131\u015f\u0131 ile y\u00fczde 10 \u00d6\u0130V al\u0131nd\u0131\u011f\u0131nda bu verginin y\u00fck\u00fc y\u00fczde 28\u2019e \u00e7\u0131k\u0131yor. Bu da, \u00f6zellikle de Salg\u0131n nedeniyle uzaktan eri\u015fimle e\u011fitim g\u00f6rmeye \u00e7al\u0131\u015fan milyonlarca emek\u00e7i \u00e7ocu\u011funun bu hizmete eri\u015fime zorlanmas\u0131yla sonu\u00e7lanacak, bu durum e\u011fitimdeki e\u015fitsizlikleri ve halk\u0131n \u00fczerindeki vergi y\u00fck\u00fcn\u00fc daha da art\u0131racak.<\/span><\/p>\n Di\u011fer taraftan, halk \u00fc\u00e7te ikisi KDV ve \u00d6TV gibi dolayl\u0131 vergilerden olu\u015fan vergi sisteminin alt\u0131nda iyice ezilirken, bu y\u0131l oldu\u011fu gibi, sermaye kesiminden al\u0131nmas\u0131 gereken vergilerin be\u015fte biri b\u00fcy\u00fckl\u00fc\u011f\u00fcnde (230,1 milyar lira)\u00a0 bir verginin al\u0131m\u0131ndan vazge\u00e7iliyor.\u00a0<\/span><\/p>\n Y\u00fcksek dolayl\u0131 vergiler alt\u0131nda halk daha da eziliyor!<\/b><\/p>\n Bilindi\u011fi gibi, KDV ve \u00d6TV gibi vergiler yapt\u0131\u011f\u0131m\u0131z her harcama \u00fczerinden; ekmekten ete, otomobil ve elektrikten do\u011fal gaza, e\u011fitimden sa\u011fl\u0131\u011fa kadar y\u00fczde 18\u2019e varan oranlarda al\u0131n\u0131yor. Akaryak\u0131t \u00f6rne\u011finde oldu\u011fu gibi, k\u00f6yl\u00fcn\u00fcn mazota \u00f6dedi\u011fi vergi, mazotun litre fiyat\u0131n\u0131n y\u00fczde 70\u2019ine yakla\u015f\u0131yor. K\u0131saca en a\u011f\u0131r dolayl\u0131 vergilerle vergilendiriliyoruz.<\/span><\/p>\n Bu vergilerin neden oldu\u011fu y\u00fck ise en \u00e7ok en d\u00fc\u015f\u00fck gelirliler, yoksullar taraf\u0131ndan hissediliyor. \u00c7\u00fcnk\u00fc (herkes ayn\u0131 miktar ya da oranda vergiye tabi tutulsa da), bir asgari \u00fccretlinin \u00f6dedi\u011fi verginin y\u00fck\u00fc on binlerce lira ayl\u0131k geliri olan birine g\u00f6re katmerli bir bi\u00e7imde art\u0131yor.<\/span><\/p>\n Bu vergilerin \u00e7ok b\u00fcy\u00fck bir k\u0131sm\u0131 mal ve hizmetin fiyat\u0131 \u00fczerinden al\u0131nd\u0131\u011f\u0131 i\u00e7in, bug\u00fcnk\u00fc gibi y\u00fcksek enflasyon zamanlar\u0131nda \u00fczerimizdeki y\u00fck her fiyat art\u0131\u015f\u0131nda daha da art\u0131yor. Sadece fiyat de\u011fil, artan vergi de belimizi iyice b\u00fck\u00fcyor.<\/span><\/p>\n Dolays\u0131z vergilerin y\u00fck\u00fc de emek\u00e7ilerin \u00fczerinde<\/b><\/p>\n Hazine ve Maliye Bakanl\u0131\u011f\u0131\u2019n\u0131n resmi verilerine g\u00f6re (5); 2020 y\u0131l\u0131nda 158,8 milyar liral\u0131k gelir vergisi (GV) ve 105,0 milyar liral\u0131k kurumlar vergisi (KV) tahakkuk ettirildi.\u00a0 B\u00f6ylece vergilerin kalan \u00fc\u00e7te birini olu\u015fturan dolays\u0131z vergilerin i\u00e7inde gelir vergisi en b\u00fcy\u00fck paya sahip (y\u00fczde 19) olurken, kurumlar vergisi ise ikincil planda kald\u0131 (y\u00fczde 12,6). Bu iki verginin toplam vergi gelirleri i\u00e7indeki pay\u0131 ancak y\u00fczde 31,6\u2019y\u0131 bulabiliyor. Veraset ve intikal vergisi (V\u0130V)\u00a0 ve motorlu ta\u015f\u0131tlar vergisi (MTV) gibi servet unsurlar\u0131 \u00fczerinden al\u0131nan vergilerle birlikte kabaca dolays\u0131z vergilerin pay\u0131 \u00fc\u00e7te biri ancak bulabiliyor.<\/span><\/p>\n Bu noktada \u201cgelir vergisini kimlerin \u00f6dedi\u011fi\u201d sorusu \u00f6nem kazan\u0131yor. Bu vergi \u00fccretlilerden tevkifat yoluyla fakat k\u00e2r, faiz ve kira geliri gibi sermaye geliri elde edenlerden beyanname yoluyla al\u0131n\u0131yor.\u00a0<\/span><\/p>\n \u00dccretliler bu verginin yakla\u015f\u0131k y\u00fczde 65\u2019ini \u00f6d\u00fcyor. Ayr\u0131ca 800 binin \u00fczerinde \u00e7ok k\u00fc\u00e7\u00fck esnaf \u201cBasit Usul\u201d olarak tabir edilen bir usulle vergilendiriliyor. Ancak bunlar i\u00e7in ge\u00e7en y\u0131l tahakkuk eden vergi sadece 228 milyon lira oldu. Yani bu kesim 2020 y\u0131l\u0131nda tahakkuk eden toplam 833,0 milyar liral\u0131k vergi gelirinin sadece on binde 3\u2019\u00fcn\u00fc \u00f6demeyi taahh\u00fct ettiler.<\/span><\/p>\n Servet unsurlar\u0131ndan al\u0131nan vergilerin pay\u0131 y\u00fczde 4\u2019\u00fc bulmuyor<\/b><\/p>\n Dolays\u0131z vergiler i\u00e7inde say\u0131lan ve daha \u00e7ok zenginlerin \u00f6dedi\u011fi veraset ve intikal vergisinde tahakkuk eden miktar ise sadece 1,3 milyar lira. Yani toplam vergi gelirlerinin sadece binde 15,5\u2019ine denk d\u00fc\u015fen bir miktarda vergi miras ve intikaller \u00fczerinden al\u0131n\u0131yor.<\/span><\/p>\n Zenginlerden al\u0131nan servet vergisi kapsam\u0131nda de\u011ferlendirilen asl\u0131nda tam olarak bu anlama gelmeyen iki di\u011fer vergi ise motorlu ta\u015f\u0131tlar vergisi ve emlak vergisi.\u00a0<\/span><\/p>\n Bu vergilerle ger\u00e7ek servetler vergilendirilmedi\u011finden bunlar\u0131 servet vergisi olarak nitelendirmek do\u011fru de\u011fil.\u00a0 \u00d6yle ki sadece servet sahibi zenginler de\u011fil, \u00f6rne\u011fin MTV\u2019de oldu\u011fu gibi m\u00fctevaz\u0131 bir otomobili olan biri de, trakt\u00f6r\u00fc olan bir \u00e7ift\u00e7i de bu vergiyi \u00f6derken,\u00a0 baz\u0131 l\u00fcks yatlarda ve kotralarda bu verginin oran\u0131 s\u0131f\u0131r.\u00a0<\/span><\/p>\n Ge\u00e7en y\u0131l MTV olarak yakla\u015f\u0131k 17 milyar lira tahakkuk etmi\u015f ki bu toplam vergi gelirlerinin sadece y\u00fczde 2\u2019sine denk d\u00fc\u015f\u00fcyor. Bunlara emlak vergisi de kat\u0131labilir ama bu vergi belediyeler taraf\u0131ndan tahsil ediliyor ve emlakin ger\u00e7ek de\u011feri \u00fczerinden de\u011fil de tapu de\u011feri \u00fczerinden tahsil edildi\u011fi i\u00e7in servetin ger\u00e7ek de\u011ferini yans\u0131tm\u0131yor.<\/span><\/p>\n S\u00f6z\u00fcn k\u0131sas\u0131, kapitalizmin tipik sonucu olarak, \u00fclkede artan gelir e\u015fitsizli\u011fi ve yoksullu\u011fun as\u0131l nedenleri; 10 milyon i\u015f\u00e7iyi ve ailelerini do\u011frudan ilgilendiren asgari \u00fccreti a\u00e7l\u0131k s\u0131n\u0131r\u0131nda tutan adaletsiz gelir-\u00fccret politikalar\u0131, k\u00e2rlar\u0131 yeterince vergilendirmeyen adaletsiz vergi sistemi ve vergi politikalar\u0131 ve k\u00f6t\u00fc ekonomi y\u00f6netiminin azd\u0131rd\u0131\u011f\u0131 y\u00fcksek enflasyon olgusu.<\/span><\/p>\n T\u00fcrkiye\u2019nin vergi rekortmenleri<\/b><\/p>\n Sermaye ve servet zenginlerinin, \u201csahip oldu\u011fu \u015firketleri \u00fczerinden kurumlar vergisi ve bu \u015firketlerin k\u00e2rlar\u0131 da\u011f\u0131t\u0131ld\u0131\u011f\u0131nda gelir vergisi de \u00f6dedikleri\u201d hat\u0131rlat\u0131larak, bu kesimlerin \u201cservet vergisi \u00f6demeseler de a\u011f\u0131r bir \u015fekilde vergilendirildikleri\u201d ileri s\u00fcr\u00fclebilirse de, bu ne kadar ikna edici olabilir?\u00a0<\/span><\/p>\n Yani bu zenginler hem sahibi olduklar\u0131 kurumlar\u0131 \u00fczerinden, hem de bireysel olarak ne kadar vergi \u00f6d\u00fcyorlar? Bunu anlamam\u0131za yard\u0131mc\u0131 olacak baz\u0131 veriler Gelir \u0130daresi Ba\u015fkanl\u0131\u011f\u0131\u2019nca y\u0131ll\u0131k olarak a\u00e7\u0131klanan \u201cT\u00fcrkiye genelinde en fazla vergi beyan eden ilk 100 m\u00fckellef listelerinde\u201d mevcut. Vergi Haftas\u0131\u2019n\u0131n i\u00e7inde yer ald\u0131\u011f\u0131 bu aya denk d\u00fc\u015ft\u00fc\u011f\u00fc i\u00e7in bu listelerde yer alan bilgilerin yorumlanmas\u0131 \u00f6nemli.<\/span><\/p>\n En fazla kurumlar vergisi \u00f6deyenler bankalar oldu<\/b><\/p>\n Listelerin ait oldu\u011fu y\u0131l olan 2019 y\u0131l\u0131nda toplam 673,9 milyar lira vergi topland\u0131. T\u00fcrkiye genelinde, 825,139 m\u00fckellef kurumlar vergisi beyannamesi verdi ve bunlara 98,3 milyar lira kurumlar vergisi tahakkuk ettirildi. Ancak bu miktar\u0131n sadece y\u00fczde 80\u2019i toplanabildi, yani 78,8 milyar liral\u0131k bir vergi tahsilat\u0131 yap\u0131ld\u0131. Bu miktar da toplam vergi gelirlerinin sadece y\u00fczde 11,6\u2019s\u0131n\u0131 olu\u015fturuyor.\u00a0\u00a0<\/span><\/p>\n En fazla kurumlar vergisi \u00f6deyen 100 kuruma (6) bak\u0131ld\u0131\u011f\u0131nda ise \u00e7arp\u0131c\u0131 bilgiler var. \u00d6ncelikle ilk s\u0131ran\u0131n sahibi, kendine tahakkuk ettirilen 11, 5 milyar lira vergiyle T\u00fcrkiye Cumhuriyet Merkez Bankas\u0131 oldu. Bunu Ziraat Bankas\u0131, Garanti Bankas\u0131, Akbank, T\u00fcrkiye \u0130\u015f Bankas\u0131, T\u00fcrkiye Vak\u0131flar Bankas\u0131, Yap\u0131 ve Kredi Bankas\u0131 izledi. Listenin 8. ve 10. s\u0131ras\u0131ndakiler isminin a\u00e7\u0131klanmas\u0131n\u0131 istemezken, 9. s\u0131rada \u0130skenderun Demir ve \u00c7elik A.\u015e yer ald\u0131.<\/span><\/p>\n Finansalla\u015fma artarken istihdam azald\u0131<\/b><\/p>\n Bu tablo bize \u00f6ncelikle, T\u00fcrkiye ekonomisinin giderek \u00fcretimden kopu\u015funu ve artan finansalla\u015fmas\u0131n\u0131 g\u00f6sterdi\u011fi kadar, neden yeterince istihdam yarat\u0131lmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 da (k\u0131smen de olsa) anlat\u0131yor.\u00a0<\/span><\/p>\n \u00c7\u00fcnk\u00fc listede, hizmetlerini b\u00fcy\u00fck \u00f6l\u00e7\u00fcde dijitalle\u015ftirerek emek g\u00fcc\u00fc tasarrufu yapan (!)\u00a0 ve Salg\u0131n d\u00f6neminde k\u00e2rlar\u0131n\u0131 katlayan bankalar \u00f6nemli bir yer tutuyor. Bunlar\u0131n y\u00fcksek faizlerle Hazine\u2019nin a\u00e7\u0131klar\u0131n\u0131 fonlayarak ve y\u00fcksek komisyonlarla, bireylere ve i\u015fletmelere adeta tefeci faizleriyle verdi\u011fi kredilerle bu k\u00e2rlar\u0131n\u0131 art\u0131rm\u0131\u015f olduklar\u0131n\u0131 tahmin edebilmek hi\u00e7 zor de\u011fil.<\/span><\/p>\n \u201cBe\u015fi bir yerde\u201d listede yok gibi<\/b><\/p>\n \u0130kinci olarak, son 18 y\u0131ld\u0131r uygulanmakta olan sermaye ve servet birikimi stratejisinin en \u00e7ok kazanan\u0131 olan, b\u00f6ylece d\u00fcnya \u00e7ap\u0131nda b\u00fcy\u00fckl\u00fc\u011fe eri\u015fen, \u201cbe\u015fi bir yerde\u201d olarak da an\u0131lan dev in\u015faat \u015firketlerinin bu listede neredeyse hi\u00e7 yer almamalar\u0131 da \u015fa\u015f\u0131rt\u0131c\u0131 de\u011fil, ama ibret verici.\u00a0<\/span><\/p>\n Bu \u015firketlerden Cengiz \u0130n\u015faat \u00f6dedi\u011fi 102 milyon lira ile 81.s\u0131rada; Kalyon \u0130n\u015faat ise \u00f6dedi\u011fi yakla\u015f\u0131k 92 milyon lira ile 92.s\u0131rada yer al\u0131yor (ge\u00e7en y\u0131l tek ba\u015f\u0131na Kalyon \u0130n\u015faata 10 milyar liral\u0131k bir vergi te\u015fviki sa\u011fland\u0131\u011f\u0131n\u0131 hat\u0131rlayal\u0131m).<\/span><\/p>\n K\u0131saca, e\u011fer ismi a\u00e7\u0131klanmak istenmeyen \u015firketlerden biri de\u011fillerse, di\u011fer \u00fc\u00e7 \u015firket ve sekt\u00f6r\u00fcn di\u011fer b\u00fcy\u00fck\u00a0 \u015firketlerinin adlar\u0131 en fazla kurumlar vergisi \u00f6deyen 100 \u015firket listesinde yok.<\/span><\/p>\n <\/p>\n Zenginler toplamda sadece 8 milyar lira gelir vergisi \u00f6dediler!<\/b><\/p>\n Gelir vergisine gelince; 2019 y\u0131l\u0131nda toplam 162,7 milyar lira gelir vergisi tahsilat\u0131 yap\u0131ld\u0131. Bunun y\u00fczde 93\u2019\u00fc yani 151,8 milyar liral\u0131k k\u0131sm\u0131 tevkifat yoluyla ve yakla\u015f\u0131k y\u00fczde 5\u2019i, yani 8 milyar liras\u0131 beyana dayal\u0131 gelir vergisi olarak tahsil edildi (asl\u0131nda beyana dayal\u0131 gelir vergisi tahakkuku 27,8 milyar liraya yak\u0131nd\u0131 ama bu kadar\u0131 tahsil edildi). Basit usulde al\u0131nan gelir vergisi ise sadece 201 milyon lirada kald\u0131 (on binde 3).<\/span><\/p>\n Bir ba\u015fka anlat\u0131mla, faaliyetlerinden elde etti\u011fi gelirleri \u00fczerinden beyanname vererek vergisini \u00f6deyen 3,5 milyona yak\u0131n gelir vergisi m\u00fckellefi var. Bunlar k\u00e2r pay\u0131, faiz ve kira gelirleri gibi sermaye gelirleri \u00fczerinden vergi \u00f6d\u00fcyorlar. Yani hi\u00e7bir emek sarf etmeden gelir elde ediyorlar ve bu gelirleri de servetlerinin en \u00f6nemli kayna\u011f\u0131n\u0131 olu\u015fturuyor.\u00a0<\/span><\/p>\n Zengin asgari \u00fccretli kadar vergi \u00f6demedi!<\/b><\/p>\n Bu zenginlerin 2019 y\u0131l\u0131nda \u00f6dedikleri gelir vergisinin toplam gelir vergisi i\u00e7indeki pay\u0131 y\u00fczde 4,9 ve toplam vergi gelirleri i\u00e7indeki pay\u0131 sadece y\u00fczde 1,2. \u00d6yle ki sermaye geliri sahibi bu zenginler i\u00e7in m\u00fckellef ba\u015f\u0131na y\u0131lda ortalama sadece 7,800 lira vergi tahakkuk ettirilmi\u015f ve bunun da sadece 2,291 liras\u0131 tahsil edilebilmi\u015f. K\u0131saca bir asgari \u00fccretli kadar dahi vergi \u00f6dememi\u015fler.<\/span><\/p>\n Ku\u015fkusuz bu rakam ortalama rakam. En y\u00fcksek gelir vergisi \u00f6deyen ilk 100 listesine bak\u0131ld\u0131\u011f\u0131nda (7) \u00e7arp\u0131c\u0131 baz\u0131 bilgiler ortaya \u00e7\u0131k\u0131yor.<\/span><\/p>\n Yeni zenginler: Borsa ve in\u015faat baronlar\u0131<\/b><\/p>\n \u0130lk s\u0131rada yer alan zenginin ismi belirtilmedi\u011fi gibi, \u00f6dedi\u011fi vergi de a\u00e7\u0131klanm\u0131yor. \u0130kinci s\u0131rada 70,5 milyon liran\u0131n biraz \u00fczerinde bir vergi ile yer alan M. Sinan Tara\u2019n\u0131n menkul k\u0131ymet yat\u0131r\u0131m ortakl\u0131\u011f\u0131 bi\u00e7iminde finans piyasas\u0131nda yer almas\u0131 ve listenin alt s\u0131ralar\u0131nda \u00e7ok say\u0131da ayn\u0131 t\u00fcr faaliyette bulunan zenginin olmas\u0131, \u00fclkedeki birikim stratejisinin finans aya\u011f\u0131ndaki bir yans\u0131ma olarak kurumlar vergisindeki tabloyu tamaml\u0131yor.\u00a0<\/span><\/p>\n \u00dcnl\u00fc sanayici M. Rahmi Ko\u00e7 ise \u00f6dedi\u011fi 70, 4 milyon lira vergiyle listenin \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc s\u0131ras\u0131nda yer al\u0131yor. 43,4 milyon lira ile listede kendine be\u015finci s\u0131rada yer bulan Erman Il\u0131cak ise yine son 18 y\u0131lda y\u0131ld\u0131z\u0131 parlayan R\u00f6nesans \u0130n\u015faat\u2019\u0131n patronu.<\/span><\/p>\n <\/p>\n 100 zenginden 67\u2019si ismini gizledi!<\/b><\/p>\n Ancak izahat gerektiren bir \u00f6nemli durum var bu listede. Bu 100 ki\u015fiden 67\u2019si isminin a\u00e7\u0131klanmas\u0131n\u0131 istememi\u015f. Bu kolay anla\u015f\u0131labilecek bir durum de\u011fil. \u00dcstelik isminin a\u00e7\u0131klanmas\u0131n\u0131 istemeyenlerin say\u0131s\u0131 y\u0131llar itibar\u0131yla giderek art\u0131yor.\u00a0<\/span><\/p>\n Bir zamanlar bu listelerin ba\u015flar\u0131nda yer almak \u00f6v\u00fcn\u00fclecek bir durum iken, bug\u00fcn bu zenginlerin b\u00fcy\u00fck bir \u00e7o\u011funlukla adlar\u0131n\u0131n g\u00f6r\u00fcnmesini istememelerinin nedenleri ne olabilir?<\/span><\/p>\n Burada ilk akla gelen \u015fey bu listede yer alan ve siyasal iktidara \u00e7ok yak\u0131n olan i\u015f insanlar\u0131n\u0131n bu durumu kamuoyundan saklamak istemeleridir. Ya da \u00fclkenin bu kadar yoksulla\u015ft\u0131\u011f\u0131, gelir da\u011f\u0131l\u0131m\u0131 adaletsizli\u011finin bu denli bozuldu\u011fu b\u00f6yle bir d\u00f6nemde b\u00f6yle bir zenginli\u011fi a\u00e7\u0131klayamama korkusu, endi\u015fesi olabilir.<\/span><\/p>\n \u00d6zetle Vergi Haftas\u0131n\u0131n i\u00e7inde yer ald\u0131\u011f\u0131 bir ay vesilesiyle sundu\u011fumuz bu veriler, T\u00fcrkiye\u2019deki gelir ve servet b\u00f6l\u00fc\u015f\u00fcm\u00fc e\u015fitsizli\u011finin, adaletsizli\u011finin ana nedenlerinden biri olan vergilemedeki adaletsizli\u011fin boyutlar\u0131n\u0131 yans\u0131t\u0131yor.\u00a0<\/span><\/p>\n Bu adaletsizli\u011fe kar\u015f\u0131 neler yap\u0131labilece\u011fi ise bir sonraki yaz\u0131m\u0131z\u0131n konusunu olu\u015fturuyor.<\/span><\/p>\n \u2026devam edecek<\/span><\/i><\/p>\n ___________________<\/span><\/i><\/p>\n Dip notlar:<\/b><\/p>\n![\"\"](\"https:\/\/acikgazete.com\/wp-content\/uploads\/2019\/01\/mustafa_durmus_w-300x189.jpg\")
![\"\"](\"https:\/\/acikgazete.com\/wp-content\/uploads\/2021\/02\/a-12.jpg\")
<\/p>\n