YUSUF YAVUZ / AÇIK GAZETE – Altı yıl önce yerel tohumların yok olmaması için seferberlik başlatan bir grup kadının çabası üreticilerle birlikte çığ gibi büyüyerek ‘Fethiye Ata Tarımsal Kalkınma Kooperatifi’ne dönüştü…
Gıda bağımsızlığının ve biyolojik çeşitliliğin temel güvencesi olan yerel tohumlar hızla yok oluyor. 2006 yılında çıkarılan Tohumculuk Kanunu ile yerel tohumların ticari olarak satışı yasaklanırken, geçtiğimiz yıl yapılan yeni düzenlemeyle ise yerel tohum kullanarak üretim yapmak isteyen üreticilere sertifikasyon zorunluluğu getirildi. Muğla’nın Fethiye ilçesinde ise yerel tohumları ve halk sağlığını korumak için yola çıkan tohum gönüllüsü kadınlar 6 yıldır sürdürdükleri çabaları kooperatif kurarak taçlandırdılar. Fethiye ve çevre köylerde yerel tohumlarla üretim yapılmasını ve bu ürünlerin satışını organize ederek ata yadigarı onlarca yerel tohumu yok olmaktan kurtaran kadınlar, üreticilerle birlikte kooperatif kurdular. ‘S.S. Fethiye Ata Tarımsal Kalkınma Kooperatifi’ adıyla örgütlenen üreticiler, 16 Mart’ta altıncısı düzenlenecek olan yerel tohum takası şenliğine hazırlanıyor.
FETHİYELİ KADINLARI BAŞLATTIĞI SEFERBERLİĞİ ÖRNEK OLDU
Muğla’nın Fethiye ilçesinde altı yıldır tüm ülkeye örnek olacak bir yaşam seferberliği sürdürülüyor. Yerel tohumların yasal düzenlemelerle birlikte yok olmaya terk edilmesine karşı bir şeyler yapmak isteyen Cumhuriyet Kadınları Derneği (CKD) Fethiye Şubesi üyeleri, dernek Başkanı Dr. Nalan Ünal’ın öncülüğünde yerel tohum seferberliği başlattılar. Köy köy dolaşarak yerel tohumlar hakkında çalışma başlatan tohum gönüllüsü kadınlar, üreticilerin ellerindeki tohumları takas ederek çoğaltabileceği şenlikler organize etmelerinin yanında bu tohumlarla üretim yapılmasını sağlayacak projeleri de hayata geçirdiler. Kısa sürede yüzlerce üreticiye ulaşan proje kapsamında üretilen yerel tohum ürünleri Fethiye’deki pazarda tüketiciyle buluştu.
‘FETHİYE ATA TARIMSAL KALKINMA KOOPERATİFİ’ KURULDU
Fethiye Belediyesi’nin de destek verdiği yerel tohum üretici pazarında tüketiciyle buluşan ürünler bundan böyle daha örgütlü bir organizasyonla üretilecek. Altı yıllık bir yerel tohum mücadelesinin sonunda ortaya çıkan ‘S.S. Fethiye Ata Tarımsal Kalkınma Kooperatifi’ resmen kuruldu. Yönetiminde çiftçilerin yer aldığı kooperatifin ortağı olan ve kuruluşunda yer alan CKD Fethiye Şubesinin Yönetim Kurulu Üyesi ve Yerel Tohum Sorumlusu Ebru Oğuzhan Yeter, konuyla ilgili yaptığı değerlendirmede şunları dile getirdi:
‘HEDEFİMİZ KÜÇÜK AİLE ÇİFTÇİLERİNİ BİR ARAYA GETİRMEK’
“S.S. Fethiye Ata Tarımsal Kalkınma Kooperatifi altı yıllık bir emeğin, inançlı bir mücadelenin, ekip çalışmasının, toprağa bağlılığın ve en çok da bağımsızlıktan yana birleşen yüreklerin çabasıyla kuruldu. Önce inanç, güven, sevgi, eşitlik, şeffaflık ve emek gücüyle çalışırsak başaracağımıza inanarak kuruldu. Hedefimiz yerel-atalık tohumlardan üretim yapan, doğru üretim yaparken, doğal gübre, doğal ilaç kullanan, ürettiklerine yeterince pazar bulamayan küçük aile çiftçilerini bir araya getirmek, kooperatif çatısı altında buluşturmaktı amacımıza ulaştık.”
KOOPERATİFLE YEREL ÜRÜNLER HERKESE ULAŞACAK
Çiftçilerin sorunlarına çözüm aramak ve tarımla ilgili her türlü konuda güç birliği yapmak amacıyla yola çıktıklarını dile getiren Yeter, “Bu örgütlenme ile başka oluşumlara örnek olmak amacıyla yola çıktık ve bu konuda bir çok kişiye örnek olduk. Kooperatifimiz öncelikle cesur kadınlarımızın isteği ile kadın erkek birlikte mücadele etmenin önemini kavrayan emekçi vatanseverlerle kuruldu. Yerel-atalık tohumlardan üretilen sağlıklı ürünlerin sadece ailemize, bölgemize değil ülkemizin her köşesine ulaşmasını hedeflediğimiz için kuruldu. Bizim bilerek tükettiğimiz, çocuğumuzun özellikle yemesini istediğimiz ürünlerin aynı titizlikle tüm halkımıza ulaşmasını istediğimiz için kuruldu. Köylü pazarında satılan yerel ürünlerin aynı eşdeğer fiyat üzerinden kooperatif kanalıyla herkese ulaşmasını sağlamak için kuruldu” ifadelerini kullandı.
‘ÜRETİCİ EMEĞİNİN KARŞILIĞINI ALABİLSİN DİYE KURULDU’
Çiftçilerin güçlü örgütlenmeler ile her alanda söz hakkı sahibi olmaları ve haklarını aramaları gerektiğine işaret eden Ebru Oğuzhan Yeter, kooperatifin çiftçilerin emeklerinin karşılığını sonuna kadar alabilmeleri amacıyla kurulduğuna işaret ederek şunları dile getirdi: “Ürettiği ürünleri zor şartlarda pazara getiren, soğukta, sıcakta üç kuruş kazanmak için ayakta ter döken, beli bükülen çiftçimiz pazar kaygısı duymadan, evinde oturup daha çok üretsin, emeğinin karşılığını alsın, çocuklarına, torunlarına daha çok zaman ayırsın ve onlara tarımda, üretmenin zor olmadığını, emeğinin karşılığını aldığını anlatsın diye kuruldu.
TARIM HEM ÜRETİCİ HEM DE TÜKETİCİ YARARINA GELİŞMELİ
Köylerde yerel-atalık tohum üreticilerinin tarım girdileri ile ilgili sorunlarını çözmek, imece desteği vermek, onların her türlü sorunlarıyla ilgilenip üretici-tüketici dostluğunu yaşatmak için kuruldu. Ülkemizde tarımın hem üretici, hem de tüketici yararına olacak şekilde geliştirilmesi ve örnek bir Kooperatifçiliği hayata geçirmek istediğimiz için kuruldu. Kapitalizme karşı, yanlış tarım politikalarına karşı üretici ve tüketiciyi emeğin çatısı altında buluşturmak için kuruldu.
‘GÖNÜLLÜLERİN EMEĞİYLE KURULDU’
Her ne kadar olumsuz örnekleri insanların gözünü korkutsa da, ülkemizde başarı sağlayan, önemli işler yapan kooperatifler de var, bunlardan biri olmak, yeni hedeflerle, projelerle daha büyük işler yapmak için kuruldu. Yerel -atalık tohumlardan üretim yaparak, katma değer oluşturulmasını, kentlere göç edenlerin, özellikle de köylerden uzaklaşan gençlerin bu işi sahiplenmelerini amaçladığımız için kuruldu. Bu çalışmaları yaparken en başından beri, hiç bir dış desteğe ve hibeye baş vurmadan, ihtiyaç duymadan, kendi imkanlarımızla ve tamamen gönüllü olarak verdiğimiz bir emeğin sonucunda kuruldu.”
‘YEREL TOHUM İÇİN ÜRETİCİLERLE BİRLİKTE ÇÖZÜMLER BULDUK’
Kooperatifin kuruluşu aşamasında bir çok zorluklarla karşılaştıklarının da altını çizen Yeter, “İnancımızı hiç yitirmeden bildiğimiz yoldan dönmedik. Çiftçinin zorluklarını, çalışma şartlarını, onlarla birlikte mücadele ederken kavradık. Tarımsal girdilerden nasıl sıkıntı yaşadıklarını hazır tohum, gübre kullanmak zorunda kaldıklarını, bunlardan nasıl vazgeçeceklerine, yerel tohum ürünlerine nasıl pazar bulacaklarına birlikte çözümler bulduk. Türk çiftçisinin başarabileceğine, örgütlü gücün yenilmeyeceğine olan inancımızla, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün dediği gibi, gücümüzü birleştirerek, maddi ve manevi kuvvetlerimizi, zeka ve yeteneklerimizi birleştirerek, yerel-atalık tohum üreticilerimizi S.S. Fethiye Ata Tarımsal Kalkınma Kooperatifi çatısı altında bir araya getirdik. Ülkemize, milletimize, Fethiye’mize hayırlı olsun” ifadelerini kullandı.
FETHİYE YEREL TOHUM TAKASI ŞENLİĞİ 16 MART’TA
“Sağlığımız, geleceğimiz ve bağımsızlığımız için destek olmaya siz de var mısınız?” sözleriyle kamuoyunu kooperatife ve yerel tohumları korumaçabalarına destek olmaya davet eden Ebru Oğuzhan Yeter, 16 Mart’ta 6. kez düzenlenecek olan Fethiye Yerel Tohum Takas Şenliği’ne de tüm ülkeden katılım beklediklerini sözlerine ekledi. Fethiye Belediyesi Özer Olgun Kültür Merkezinde gerçekleşecek olan Yerel Tohum Takas Şenliği kapsamında üreticilerin ve gönüllülerin tohumlarını takas edeceği etkinliğin yanında yerel lezzetlerden zeybek gösterisine bir çok etkinlik gerçekleştirilecek.
