Yönetim bilimleri açısından demokrasi belki en iyi sistem değil…
Değil ama varsayalım ki kötülerin iyisi.
Zaten sosyal bilimciler, anayasa yapıcıları ve kanaat önderleri de gelinen en son noktada demokrasin en iyisi olduğunu savunmakla birlikte, daha da ilerisine ulaşılabileceğini varsayıyorlar.
Tabii bu demokrasi, şimdiki kompozisyonu ile bazen enfes bir kadın.
Eksiksiz bir huri.
Dayanılmaz bir parça.
Bütün güzelliklerin bileşkesi adeta
Ama bazen yüzüne kezzap atılmış…
Bazen yüzü şal ile örtülmüş.
Bazen askeri garnizonda askıya asılmış duruyor…
Bazen de diktatörlerin gazabına uğrayıp süresiz“gardrob”a alınıyor.
Allahtan her seferinde çare “yine demokras”i olarak ortaya çıkıyor.
Yani “illaki” geri dönüyor.
Tabii ki demokrasiler cumhuriyet yönetimlerinden sonra kendisini gösterdi.
Temel cumhuriyet.
Ve onun koyduğu ilkeler.
Her ülke için geçerli “olmazsa olmaz” kurallar.
Devrim yasaları. Ulusalcılık (millilik). Milliyetcilik. Halkcılık…
Peki demokrasilerde, yani daha sonraki sistemde neler var?
Sosyal devlet…Hukuk devleti…Hukukun üstünlüğü..
Ve insan hakları…
Bütün bunlar da demokrasinin içinde “İllaki var” olması gerekenler.
Yani demokrasinin “olmazsa olmaz”ları…
Bunları bir sosyal bilimci olduğum için değil, bir gazeteci olarak yarım asra yakın süredir edindiğim bilgi, belge, deneme gibi süreçleri yaşadığım için yazıyorum.
Yani demokrasinin bilimsel tanımı benim işim değil. Teorisini de bilmem, bilmek de zorunda değilim açıkcası. Çünkü uzmanlık alanım gazetecilik.Yüksek öğrenim açısında bakınca da ekonomi.
Neyse ben bütün bunları CHP Lideri, hukuk doktoru Deniz Baykal’ın Odalar Birliğinde sarfettiği bir cümle üzerine yazdım.
Bir cümle ama tartışmaya değecek kadar kapsamlı ve önemli.
Sayın Baykal diyor ki: “Siyasi dengenin bir ayağında ‘cumhuriyet’, öbür ayağında ‘demokrasi’ vardır. Demokrasiyi cumhuriyeti tahrip için kullanırsanız, ülkemizin eşşiz dengesini bozarsınız”
Aslında bu sözler, demokrasiyi güçlendiren, onun göz nuru gibi korunması gerektiğiini vurgulayan, ona daha fazla anlam ükleyen sözler olsa amenna…
Amenna ve alkışlanır o sözler.
Baykal’ın demek istediği açık. Niyet okumaya bile gerek yok.
Bilebildiğimiz kadarıyla, olsa olsa demokrasi ve cumhuriyet birbirlerini tamamlar.
Ama cumhuriyetin dengesini sadece demokrasi kurmaz.
Dengeyi çok partili, yani parlamenter sistemde muhalefet kurar. Muhalefetin görevi açıkca tarif edilmemiş olsa da uygulamalarda görülür ki, muıhalefet geleceğin iktidarıdır. Yani ileriki gücün adayıdır. Üstelik en güçlü adayıdır.
Eğer cumhuriyete yönelik tehlikeler varsa, muhalefetin görevi iktidarı zamanında uyarmak, ortak misyon yüklenmek, onu önlemek için demokratik kurallar içinde kalmaktır.
Muhalefet bürokratik sivil güç dışındaki odaklardan yardım istemez. Katı devletciliği değil, sosyal devletciliği aklına getirir. Proje ortaya koyar. Program ortaya koyar. Iktidarın program ve projelerinin yanlış olduğunu kanıtlamaya çalışır. Özetle “ben iktidara gelince sosyal ve ekonomik politikaları değiştireceğim ve toplumuma daha fazla şeyler vereceğim. Bunları vaat ediyorum”der.
Açıkcası alternatifler üretir.
Halka, millete, cumhura korku salmaz.
Bir gün iktidara geldiğinde, eğer ülke güç duruma düşmüşse kendisinin de aynı silahlarla alaşağı edileceğini hesaplamak zorundadır.
Onun için demokrasi ona da bir gün muhakkak “gerekli” olacaktır.
Demokrasi, cumhuriyetin arkasına sığınılarak kendisine yapılan ihanetleri hiç ama hiç unutmaz.
Bumerang gibidir demokrasi.
Salamuraya yatırılmış beyinler, iktidarı sokaklarda bulacağını sana gafiller, güç odaklarının yardımı ve kolaycılığı ile iktidara yürümek isteyen sözde demokratlar için demokrasi muhakkak geri döner.
Hem de kurtarıcı olarak döner…
Onun kendisini kurtaracağı kahramanları dahi yoktur.
Çünkü demokrasinin kahramanı bizzat kendisidir.
Hamisi ve koruyucusu millettir. Yani cumhur.
Demokrasinin geleceği açısından baktığımızda önümüzde uzanan yol Aşık Veysel’in dediği gibi “hem ince, hem uzun” …
Üstelik çok ama çoooookkkkk uzun …
