Bu gün nasıl ne durumda söylemek doğru gibi görünse de, eğitimden söz edildiğinde geçmişe bakmak lazım. Eğitim ve öğretimin sonuçları yıllar sonra bazen de asırlar sonra ortaya çıkabilir.
Cambridge’de İbranice profesörlüğü yapıyordu. Öğrenimine bir yardım kuruluşunun desteği ile Shrewsbury’de başlar. Öğretmeni onun asla başarılı olacağına inanmıyor, onu aptal buluyordu. Tabi okuldan alındı, marangozun yanına çırak verildi. Ama o kendini kitap okumaya verdi.
Birkaç Latince cümlenin anlamını öğrenerek işe başladı. Elindeki kitaptan cümleleri ayıkladı, eline bir sözlük geçirdi. Sabahları erken uyanıp çalışıyordu. Çoğu zaman akşamları geç yatardı. Çıraklık döneminde Latince’yi öğrendi. Parası yoktu, başka kitap alamıyordu.
Elindeki kitapları sattı bu kez Yunanca kitapları satın alıp Yunanca öğrendi. Hiç kimse ona yardım etmiyordu. Sonra da İbranice öğrendi. Gece gündüz demeden çalışıyordu. Bir takım dilleri diyalektleriyle öğrendi. Marangozluk yaşamı genç yaşta onun ekonomik durumunu düzeltti. Yirmi sekiz yaşında evlenebilecek kadar para sahibi oldu.
Evlilik yaşamıyla birlikte kendi isteğiyle EDEBİYAT yaşantısından çıktı. Tamamen marangozluğa yoğunlaştı. Bu işle daha fazla para kazanıp, mutlu yuvasında yaşayıp gidecekti. Ama ne yazık ki aletleri yandı. Hiçbir şekilde marangozluk yapamayacaktı. Atölyeyi tekrar kurabilecek parası yoktu.
Çocuklara ders verme planları yaptı. Dilbilgisi mükemmel fakat diğer konularda oldukça cahildi. Hemen bir formül üretti. Hesap kitap öğrendi. Bilgisini küçük çocukların sorularına yanıt verecek kadar geliştirdi.
Okumuş marangozun şöhreti her tarafa yayıldı. Dr Scot onu Shrewbury’de okul müdürlüğüne atamalarını sağladı. O bunun altında kalır mı’ Arapça, Farsça ve Hindistan’da konuşulan dilleri öğrendi. Dr. Scot da onunla ilgilenmeye devam etti. Cambridge Queen’s Kolejine girmesine sağladı.
İşte bu çalışkan ve yılmak bilmeyen insanın İngiltere’ye gelen Yeni Zelandalı aşiret reisine kendi dillerinde verdiği sözlüğün; yıllarca Yeni Zelanda’da ders kitabı olarak okutulması hayret vericidir.
_____________
FİLİZ TOSYALI’NIN DİĞER ÇALIMALARI İÇİN: www.filiztosyali.com
