Ülkelerin tarihinde 30 yıl çok şey ifade etmeyebilir ama insan yaşamında ortalama ömrün üçte birine tekabül eder bu süre.
Yani yaklaşık insan ömrü 90 yıl kabul edilirse tabii ki.
Herkes gibi bu ülkede yaşayan yaşıtlarımla birlikte son 30 yılı askeri anayasa ile geçirdim.
Demokratik olmayan bir anayasa ile.
İnsan haklarını ıskalayan, emeğe saygısız, özgürlükleri kısıtlayan bir dikta anayasası yaşamımızın içine etti denebilir.
Çok acılar çekildiği gibi nerdeyse iki kuşak demokrasinin nimetlerinden yararlanamadı.
Zaten demokrasi rafa kaldırılmış gibi idi ilk zamanlar.
Sonra askeri anayasa sağından solundan değiştirilerek kevgire döndüyse de, demokrasi beklenen gelişmeyi gösteremedi…
Belki son on yılda biraz ilerleme kaydedildi denebilir.
Ama yeterli değil bu gelişme.
Dünya eskisi gibi değil artık.
Her şey çok süratle gelişiyor.
İnsanların beklentileri artıyor.
Gelişmiş ülkelerdeki yaşam, az gelişmiş ülke insanlarını harekete geçiriyor.
Demokrasilerde sivil anayasanın önemi tartışılmayacak kadar nettir.
Çünkü anayasalar ne kadar kısa, öz ve kavrayıcı olursa, buna dayanılarak çıkarılacak yasalar da o kadar halkı kucaklar.
1982 anayasası nihayet sil baştan ele alınıyor.
Bu anayasa hakkında kaç yüz yazı yazdım hatırlamam mümkün değil.
Belki bini bile geçmiş olabilir.
Geçsin…
Önemli olan tam demokrasi yoluna girebilmek.
Yeni bir anayasa ile belki bu adım atılabilir.
Tabii bu anayasanın yüzde yüz mutabakatla çıkacağını, çıkması gerektiğini savunmak insafsızlık olur.
Mutabakatın yüzdesi bile ağza alınmamalı.
Tüm kesimlerden gelecek görüş ve öneriler tartışılmalı. Her öneri, görüş ve yaklaşım değerlendirilebilmeli.
Kurulacak komisyonlar ne kadar çok olursa, tartışma ne kadar yoğun gelişirse, iyi bir metin ortaya çıkabilir.
Önemli olan zamanı iyi değerlendirmek.
Bir bardak suda gereksiz fırtınalar koparmamak gerekir artık.
“Nasılsa 30 yıl bekledik, birkaç yıl daha beklesek ne olur?” demek çok yanlış.
Bence zamanı iyi kullanmak şart.
Çünkü dünya çok süratli değişiyor.
Çok şey kaybettik.
Çok şey ıskaladık.
Bir çok istek ve arzularımızı erteleme zorunda kaldık.
Hiç olmazsa yeni kuşaklar bir an önce tam demokrasinin keyfine varsınlar.
Bir an önce antidemokratik yasalar rafa kaldırılsın.
Bu gerginlik bitsin artık…
