Faşizmin Nazi Soykırımı kurbanları arasında olup, bir Sovyet Kızıl Ordu askeri tarafından çekilen ünlü fotoğrafla tarihe geçmiş Eva Mozes, önceki gün, 4 yıl boyunca işkence gördüğü Auschwitz Kampına yaptığı yıllık ziyareti sırasında, 85 yaşındayken hayatını kaybetti.
Eva, Naziler tarafından Romanya’nın Köstence şehrinden toplanıp kamplara gönderilen Yahudi cemaati arasında bulunuyordu. İkiz kız kardeşi Meriem’le birlikte ailesinden ayrı tutulmuş, toplama kampına giden aileden bir daha haber alınamamıştı.
İkizler, Ölüm Meleği olarak adı tarihin kirli sayfalarına yazılmış Mengele’nin deneysel tıp adı altında türlü işkencelerine maruz kalmıştı.
1945 yılının 27 Ocak günü Auschwitz’i ele geçirmiş Kızıl Ordu birliklerinden bir hemşirenin kucağında kampı terk ederken çekilen, 20.yüzyılın en ünlü savaş fotoğraflarından biri olarak ikonik değerdeki görüntüde Eva Mozes ve kardeşi görülmektedir.
Hayatının geri kalan kısmını bir Amerikalı subayla evlenerek ABD’de geçiren Eva Mozes, burada şahsi girişimleriyle bir Holocaust-Soykırım Müzesi kurmuştu.
Eva Mozes, barışçıl ve pasifist bir yaklaşımla, soykırım ve savaş suçlularını af etmek üzere kampanya başlatmış, öfke-kin ve hınç yerine sevgiyle karşı taraftakileri utandırmak yöntemine başvurmuştu.
Eva, örneğin, Kampın suçlu SS-Nazi subaylarından yıllarca kaçak yaşamış Oscar Groening’i doksanlı yaşlarında saklandığı yerde gidip bulmuş ve sarılarak af ettiğini söylemişti.
Auschwitz’in kamp komutanının torununu manevi evlat yapması, Nazizm üzerine nefret söylemini tarihe bırakarak insanî temelde açıklamalarda bulunması İsrail ve dünya Yahudi Lobilerince kınanıyordu. Eva Mozes’in İsrail’de istenmeyen Yahudi olarak adının kayıtlara geçtiği bilinmektedir.
2004 yılında Eva Mozes’le bir röportaj yapan Açık Gazete’nin eski ABD temsilcisi ve yazarı Mahmut Şenol’un, o tarihte BirGün gazetesinde iki gün süren yazı dizisini, gazetemiz iktibas ederek okurlarına sunmaktadır.
