Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde siyasetin sıcaklığı hiç dinmiyor. Geçen ay yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ardından, Haziran sonunda yerel seçimler yapılacak. Yerel seçimlerle birlikte, Cumhurbaşkanlığı’na seçilen Dr. Derviş Eroğlu’nun boşalttığı Gazimağusa milletvekilliği için de ara seçim yapılacak.
KKTC Cumhuriyet Meclisi’nde 50 milletvekili bulunuyor. Son genel seçimlerde 26 milletvekilliği kazanarak tek başına iktidar olan Ulusal Birlik Partisi (UBP), iktidarı Cumhuriyetçi Türk Partisi’nden devralmıştı. Seçimlerde anamuhalefet partisi CTP, 15 milletvekilliği, Demokrat Parti ise 5 milletvekili kazanırken, Özgürlük ve Reform Partisi ile Toplumcu Demokrasi Partisi de ülke genelinde uygulanan % 5’lik seçim barajını aşarak 2’şer milletvekilliği kazanmıştı.
Geçen ay yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimler öncesinde UBP eski Genel Başkanı Tahsin Ertuğruloğlu, partisinin adayı Derviş Eroğlu’nun karşısında Cumhurbaşkanı aday olduğu için partisinden istifa etmiş sayılmıştı. Cumhurbaşkanı seçilen Derviş Eroğlu’nun koltuğu da boşalınca UBP, 24 milletvekiline düştü ve tek başına iktidar olma çoğunluğunu kaybetti.
Yerel seçimler öncesinde UBP ile eski Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş’ın oğlu olan Serdar Denktaş’ın liderliğindeki DP, yerel seçim ittifakı kararı aldılar. Ülkedeki 28 belediyeden 20’sinde UBP adayları, 8’inde ise DP adayları desteklenecek. Buna karşılık DP, UBP azınlık hükümetine destek verecek ve Gazimağusa milletvekilliği ara seçiminde UBP adayı ve Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu’nun kızı Resmiye Canaltay’ı destekleyecek.
UBP azınlık hükümeti, geçen hafta Cumhuriyet Meclisi’nden güvenoyu aldı. Haziran sonunda da yerel seçimler yapılacak. Cumhurbaşkanlığı seçimini ilk turda % 50’nin üzerinde oy alarak kazanan Derviş Eroğlu, müzakerelere kaldığı yerden devam edeceğini açıkladı. Yeni Cumhurbaşkanı Eroğlu’nun Kıbrıs Rum Yönetimi ile sürdürülen görüşmelere kaldığı yerden devam kararı alması, ülkede KKTC’nin tanıtılmasını savunan milliyetçi çevrelerde soğuk duş etkisi yarattı, ancak şimdilik hiç kimse çıkıp eleştirilerini yüksek sesle dile getirmiyor. Ne var ki, müzakereleri AKP Hükümeti ile birlikte götürecek olan yeni Cumhurbaşkanı’nın farklı bir karar alması da beklenmiyordu.
Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu, Rumlarla sürdürülen müzakereleri yürütecek heyet ve danışma kuruluna muhalif sesleri de aldı. Bunlardan bazıları Türkiye hakkında kabul edilemez eleştirileriyle tanınıyor ve Rumlarla yakın ilişkiler içinde görünüyorlar. Aralarında Amerikan vatandaşlarının bulunduğu bu isimlerden bazıları, UBP içinde de tepkiyle karşılandı.
Seçimlerde Cumhurbaşkanı Eroğlu ve eski partisi UBP’yi destekleyen çok sayıda seçmen, eski Cumhurbaşkanı Talat’ın bıraktığı yerden müzakerelerin sürdürülmesine karar verilmesi ve Ankara Hükümetinin çizdiği çerçevede müzakereleri yürütme kararı alınmasını içten içe şaşkınlıkla karşıladı. Eskiden farklı olmayan bir müzakere süreciyle karşı karşıya kalınması, KKTC’nin tanıtılması ve güçlendirilmesini savunan çevrelerde kuşkuyla karşılanıyor. Şimdilik gelişmeleri sessizce izleyen milliyetçi kesimler, rahatsızlıklarını kendi aralarında dile getirseler de basına yansıtmamaya özen gösteriyorlar. Bu süreçte, Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu’na makul bir süre verilmesi düşüncesi ağır basmış durumda.
Eski Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat döneminde müzakerelerde nelerin görüşüldüğü ve hangi konuda uzlaşmalar sağlandığı konusunda da kafalar karışık. Daha önceki müzakere heyetinden isimlerin bazılarının yeni müzakere heyetinde yer almasına karşın, kamuoyuna eski dönemde yapılan müzakerelerle ilgili doyurucu bir bilgi verilmiş değil. Müzakere tutanaklarının imha edildiğiyle ilgili iddialara da Cumhurbaşkanlığı makamından ne bir yalanlama, ne de bir doğrulama gelmedi. Bütün bunlar olunca, kamuoyunun kafasındaki şüpheler de artmaya devam ediyor.
KKTC yeni Cumhurbaşkanı Eroğlu ve müzakere heyetinin Rum kesimi müzakere heyetiyle masaya oturup neleri tartışacağı, kırmızı çizgilerin neler olacağı, önceki dönemde hangi konularda ne tür uzlaşmalar sağlandığı konusunda herkesin kafası karışmış durumda.
KKTC’de Rumlarla yürütülen federal bir devlette birleşme konusundaki görüşmelerin ne yönde gelişeceği konusunda biraz daha zamana ihtiyaç olduğu anlaşılıyor. Ancak bilinen şu ki, AKP Hükümetinin, yeni Cumhurbaşkanı ve yeni müzakere heyeti konusunda kuşkuları ortadan kalkmışa benziyor. Türkiye Devlet Bakanı Egemen Bağış’ın son açıklamaları da bu konuda ipuçları veriyor.
KKTC ve Kıbrıs adasında yeni gelişmeler oldukça, siz değerli okuyucularımızı bilgilendirmeye devam edeceğiz.
______________________
* Siyaset Bilimci Doç. Dr. Birol Ertan
