Ankara hükümeti, Ankara Anlaşması Ek Protokolü’nü 2006 yılı içerisinde hayata geçirmemenin yollarını arıyor ve başarılı da olmak üzere.
Neydi Ankara Anlaşması’nı bu kadar önemli kılan. Gümrük Birliğini AB’nin tüm üyelerine 2006 yılında uygulamaya geçirmesi veya daha basit bir Türkçe ile Türkiye’nin hava ve deniz Limanlarını Kıbrıs (Rum) uçak ve gemilerine açması.
Ama Türkiye bu konuda direniyor ve KKTC üzerindeki ambargolar kalkmadan da asla açmam diyor. İş çok ciddi boyutlara girdi.
Ahmedinecad’ın nükleer füzeleri, İsrail’i vururum tehdidi ve ABD’nin Orta Doğu’da Irak’tan sonra gözünü İran’a dikmesi Türkiye’nin önemini olağan üstü arttırdı. Şimdi ABD Türkiye’ye çok yumuşak yaklaşıyor ve onu kucaklamaya çalışıyor.
Türkiye’nin yumuşak karnı Kıbrıs ve KKTC. Dünya kamuoyunda yıllarca işgalle suçlandı ve Ambargolara maruz kaldı. Ona rağmen yılmadı ve kendi haklılığını savundu. Şimdi bu savunmasının ve haklılığının meyvelerini toplama zamanı geliyor. Çok uzakta değil. Sadece üç-beş ay kaldı.
Türkiye’nin sıkıntıları ne?
AB ile sürdürdüğü müzakerelerin, Kıbrıs (Rum) Cumhuriyetine uyguladığı limanlar ambargosu nedeni ile çıkmaza gireceği gerçeği. KOB ve MÇB içinde açıkça Kıbrıs (Rum) Cumhuriyeti bayraklı gemi ve uçaklara 2006 yılı içinde deniz ve hava limanlarını açması koşulu var. Türkiye bu koşula “HAYIR” diyor ve kriz kapıda.
Kıbrıs’ta yaşayan soydaşlarının dünyadan tecrit edilmiş olması ve KKTC’ye uygulanan ambargoların halen kaldırılmaması.
Kıbrıs’ı işgal etmek ile suçlanmak.
İşte burada ABD devreye girmeye karar verdi ve Türkiye’nin söz konusu bu üç konusunu çözerek, Türkiye ile ittifakını pekiştirmek ve bölgedeki çıkarlarını en üst düzeye getirmek istiyor.
Viyana’da AB-LAK toplantısında perde arkası bayağı hızlı ve hareketli geçti. Viyana’da gerçekleştirilen AB-Latin Amerika toplantısı çerçevesinde TC Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan ve Yunanistan Başbakanı Kostas Karamanlis’in görüştüler. Görüşmeyi ve gündemi ABD belirledi.
İlk başta Yunan tarafına, Türkiye’nin Ek protokolü hayata geçirmeyi erteleme başvurusunda bulunmak için Atina’nın da desteğini istediği bilgisini sızdırıldı.
Yunanistan bu desteği verecek. Hayır demek şansı yok. Buna karşın karşılığında Kıbrıs’tan taviz istemeye kararlı. İsteyeceği taviz büyük bir olasılıkla Maraş’ın 1974 öncesi sahiplerine iadesi ve Mağusa Limanı’nın ortak işletilmesi olacaktır.
Buna karşın ne istediğine bakılmaksızın razı olacağı taviz ise Teknik Komite toplantılarının başlatılması ve seviyesinin yükseltilmesi olacak. Bunların en önemlisi mayınların temizlenmesi ve Dekonfrantasyon. Özellikle mayınların temizlenmesi ve arkasından gelecek olan Dekonfrantasyon, Lokmacı barikatını (Ledra’yı) açacak ve Lefkoşa’nın kalbindeki diğer barikatların ve yolların da açılması koşullarını ortaya çıkaracak.
Gelecek hafta Rum tarafında yapılacak seçimlerden sonra, KKTC’deki seçim sonuçları da beklenecek ve KKTC Meclisindeki oluşacak yeni aritmetik sonrasında, Teknik Komiteler, hemen çalışmaya başlayacak.
Sonra ne mi olacak. AB’nin 2006 yılında Türkiye’den istediği Ankara Antlaşması Ek Protokolünün uygulanmaya konması bir başka sonbahara kalacak.
_________
* Prof. dr.
