Manas’taki üs, Amerika Birleşik Devletleri’nin Orta Asya’daki tek üssü ve Afganistan’daki ABD ve NATO askerleri için kilit önemde bir tedarik noktası.
Bakiyev konu hakkındaki açıklamayı Moskova’da, Rusya’nın ülkeye iki milyar doları aşkın bir mali destek paketi sunacağını duyurması sonrasında yaptı.
BBC bu kararın Afganistan’daki Amerikan operasyonları açısından ciddi bir darbe olduğunu, Rusya için ise kaydadeğer bir diplomatik zafer olarak görülebileceğini belirtiyor.
Manas Üssü, sekiz yıl önce, ABD’nin bölgede El Kaide ve Taleban’ı hedef alan operasyonlarına lojistik destek sağlamak amacıyla kurulmuştu.
Bakiyev, Rusya Federasyonu Başkanı Dimitri Medvedev ile yaptığı görüşmeyi takip eden basın toplantısında, bu üssün başta zaten en fazla iki yıl faaliyet göstermesinin düşünüldüğünü söyledi.
Kırgız lider, Amerikalıların üssün açık kalması için ‘doğru bedel’ olarak ifade ettiği tutardaki ücreti ödemeye yanaşmadığının da altını çizdi.
Kırgizistan bütçesini güçlendirmek için peşinde olduğu mali kaynağı ise Rusya’da bulmuş görünüyor.
Kremlin yönetimi, iki milyar dolar kredinin yanı sıra, ülkeye 150 milyon dolar da mali yardım sağlayacak.
İki ülke ilişkilerinin bu şekilde yakınlaştırılması, Moskova için eski Sovyet cumhuriyetleri üzerindeki nüfuzunu yeniden tesis etmesi açısından kaydadeğer bir kazanım.
TAKVİYE İÇİN ÖNELİ BULUNUYORDU
ABD için ise bu stratejik üssün kaybedilmesi, özellikle Afganistan’daki asker sayısının artırılmasının ve operasyonların yoğunlaşmasının düşünüldüğü bir dönemde, daha da büyük önem kazanıyor.
ABD, 2005’te de bölgede kullandığı bir diğer ikmal noktası olan Özbekistan’daki Hanabad Üssü’nden, Özbek yönetimi ile insan hakları ihlalleri konusunda yaşanan gerginliği takiben çekilmek durumunda kalmıştı.
Geçen ay bölgeyi ziyaret eden ABD’nin Irak ve Afganistan’daki operasyonlarından sorumlu Merkez Komutanı David Petraeus, Manas’ın asker takviyesi planlarında kilit rol oynayacağından söz etmişti.
Petraeus, ayrıca ABD’nin 63 milyon doları üs kirası olmak üzere her yıl Kırgız ekonomisine 150 milyon dolar kaynak sağladığını belirtmişti.
ABD yetkilileri, üssün kapatılması konusunda henüz resmi bir bilgi almadıklarını belirtirken, Pentagon sözcüsü konu hakkındaki görüşmelerin sürmesini umduklarını kaydetti.
Dışişleri sözcüsü Gordon Duguid ise, üssün önemli olmasına rağmen, bölgedeki operasyonların Manas olmasa da süreceğini kaydetti.
Manas Üssü’nde bini aşkın askeri personel bulunduğu tahmin ediliyor. (BBC)
