Gülsen Solaker / DW – Putin’in Ukrayna işgalinden bu yana ilk kez bir NATO ülkesine yapacağı ziyaret ertelendi. Darbe girişiminden bu yana Erdoğan’la 30 kez yüz yüze görüşen Putin en son 2020’de Türkiye’ye gelmişti.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Ukrayna işgalinin üstünden iki yıl geçtiği bir dönemde NATO üyesi Türkiye’ye yapması beklenen ziyaret ileri bir tarihe ertelendi.
Reuters haber ajansı geçen hafta bir Türk yetkiliye dayandırdığı haberinde Putin’in 12 Şubat’ta Türkiye’yi ziyaret edeceğini duyurmuş, Kremlin Dış Politika Danışmanı Yuriy Uşakov Ocak ayı sonunda yaptığı açıklamada Putin’in ziyaretinin gerçekleşebilmesi için hazırlık yapıldığını açıklamıştı.
Ancak Ankara’daki Türk yetkililer ziyaretin resmi duyurusunun Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nden yapılmadığına dikkat çekerek 12 Şubat’ın teknik olarak resmen açıklanmamış olduğunu belirtiyor. Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov da son açıklamasında, iki liderin görüşmesi için hazırlıkların devam ettiğini ve şartlar üzerinde anlaşmaya varılacağını söyleyerek ziyaretin ertelendiği yönünde bilgilere ilişkin “Hayır, ziyaretin ertelendiğini teyit edemem. Herhangi bir tarih açıklanmadı” dedi.
İki liderin Türkiye’de 31 Mart’ta yapılacak yerel seçimler, Rusya’da ise 17 Mart’ta yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ardından Nisan sonu Mayıs başı gibi bir araya gelebileceği tahmin ediliyor.
Putin’in Türkiye ziyareti uluslararası açıdan da kritik önem taşıyor. Batı ülkelerine hakkındaki yakalama kararı nedeniyle ziyaret edemeyen Putin, Türkiye’ye gelirse Rusya’nın Ukrayna’yı işgale başladığı 24 Şubat 2022’den itibaren ilk kez bir NATO ülkesini ziyaret etmiş olacak. Rus lider hakkında Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin (UCM) yakalama kararı bulunuyor. ancak Türkiye’nin UCM’nin bu kararına uyma yükümlülüğü yok. Ankara 2002 yılında oluşturulan mahkemenin kurucu sözleşmesi olan Roma Statüsü’ne taraf değil.
Ziyaretin ertelenme nedeni ne olabilir?
Her ne kadar taraflar resmen duyurulmadığını belirtse de gayrı resmi şekilde bilinen 12 Şubat tarihinin ertelenmesinde ne gibi faktörlerin rol oynadığı merak ediliyor.
Ekonomi ve Dış Politika Araştırma Merkezi (EDAM) Direktörü Sinan Ülgen, bu tür üst düzey resmi ziyaretlerde liderlerin ellerinde açıklayacakları somut kazanımlar olması gerektiğini belirterek “Bir ihtimal o kazanım yok. Dolayısıyla iki ülke arasında yürüyen en somut iş doğal gaz merkezi projesi. Belki o konuda ilerleme sağlanamamış olabilir” yorumu yapıyor.
Türkiye topraklarında uluslararası bir gaz merkezi oluşturma projesi bir süredir gündemdeki bir konu. Putin bu fikri Ekim 2022’de, Rusya’yı Baltık Denizi üzerinden Almanya’ya bağlayan Kuzey Akım doğal gaz boru hatlarına zarar veren patlamalardan kısa bir süre sonra ortaya atmıştı.
Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak, Aralık ayında yaptığı açıklamada “Gaz Hub Projesi”nin 2024’te başlayabileceğini ve yol haritasının yakın gelecekte kabul edilebileceğini söylemişti. Ocak ayında da BOTAŞ’tan bir heyet merkez kurulması ile ilgili görüşmeler için Rusya’ya gitmişti.
