ABD ile 2004 Mayıs’ında yapılan anlaşma, Avrupa havayolu şirketlerinin, yolcularına ait kişisel bilgileri Amerikalı yetkilileri aktarmasını öngörüyordu.
Anlaşmaya göre bu işlemin, Avrupa’dan havalanan bir uçağın ABD’ne doğru yola çıktığı 15 dakika içinde yapılması gerekiyordu. Toplam 34 kalem olarak belirlenen bu bilgiler arasında, isim, adres, kredi kartı bilgileri ve telefon numaraları da bulunuyordu.
ABD, söz konusu bilgilerin, 11 Eylül saldırıları sonrasında “terörle savaş” adı altında başlattığı mücadelede son derece önemli olduğunu savunuyordu.
HUKUKA AYKIRI
Ancak AB’nin en yüksek mahkemesi konumunda olan Avrupa Adalet Divanı anlaşmayı yasalara aykırı buldu. Lüksemburg’taki mahkeme uygulamanın, yolcuların özel hayatının gizliliğini yeterince koruyamadığına hükmetti.
Mahkeme böylece, daha önce AB tarafından dile getirilen, kişisel bilgilerin ABD tarafından yeterince korunduğu görüşünü de reddetmiş oldu.
Benzer kaygıları dile getiren Avrupa Parlamentosu da, söz konusu anlaşmaya başından beri karşı çıkıyordu.
Avrupa Adalet Divanı’na göre AB, ABD ile böyle bir anlaşma imzalayarak hukukun dışına çıkmış oldu.
Aslında AB ve ABD, söz konusu bilgi alışverişini, gayrı resmi bir anlaşma çerçevesinde 2003’ten bu yana gerçekleştiriyordu. Ancak havayolu şirketleri, bu konuda resmi bir zemin oluşturulmasını talep etmişti.
Resmi bir anlaşma için yürütülen müzakerelerde, AB Washington’dan bazı ödünler koparmayı başardı.
Örneğin, bilgilerin Amerika tarafından saklanacağı süre sınırlandı. Ayrıca bazı hassas bilgilerin de, Amerikan makamlarınca elde edilmesi ardından derhal silinmesi hükme bağlandı.
ABD, elde ettiği bilgileri üçüncü ülkelerle sadece istisnai durumlarda paylaşmayı da kabul etti. (BBC)
***
***
