Ho Şi Min’de bugün havai fişek gösterilerinin yanı sıra askeri bir yürüyüş de organize edildi. Vietnam hükümeti, anma törenlerinin gençlere örnek olacak ulusal bir gün olduğunu açıkladı.
Törenler öncesinde konuşan Başbakan Phan Van Khai, 30 Nisan 1975’teki zaferin ulusal tarihlerine kazınmış olduğunu söyledi.
Vietnam’da Kurtuluş Günü olarak da anılan bu tarih, kuzeydeki komünist Vietnam güçlerinin Amerika’nın desteklediği güneydeki rejime karşı zafer elde etmesini simgeliyor.
ABD’NİN ANTİ KOMÜNİST SAVAŞI
Vietnam’ın geçen yüzyıllık tarihinin otuz senesinde savaş hüküm sürdü. Komünistlerin Fransız koloni kuvvetlerine karşı 1940’lı yıllarda başlattıkları mücadele Saygon ve ülkenin tamamının kontrolünün 1975’te ellerine geçmesine dek sona ermedi.
ABD’lilerin “Vietnam Savaşı”, Vietnamlıların da “Amerikan savaşı” diye andıkları dönem, 1965’ten 1973’e dek süren Amerikan işgalini kapsıyor.
Kuzeyde mevzilenmiş komünist güçler, milliyetçi lider Ho Şi Min liderliğinde 1954 yılında Fransızları bozguna uğrattılar.
Ülke, yapılan anlaşmalarla komünist kuzey ve Amerikan yanlısı güney olmak üzere ikiye bölündü, arada askerden arındırılmış bir bölge vardı. Kalıcı bir çözüm için ülke çapında seçim sözü verildi ama bu asla gerçekleşmedi. Beş yıl içinde komünistler, güneyde gerilla savaşı başlatmışlardı.
DOMİNO ETKİSİ
Komünistlerle savaşmak üzere bölgeye yüz binlerce Amerikan askeri gönderildi. Nihayetinde, pahalı ve başarısız olacak; sivil huzursuzluğa ve uluslararası şaşkınlığa yol açacak bir süreçti bu.
ABD özellikle domino teorisine dayanarak komünizmin yayılacağı yönündeki Soğuk Savaş kaygısıyla hareket etmişti. Bu teori, Asya uluslarından biri sol ideolojiyi desteklerse, diğerlerinin de bu ülkeyi izleyeceği savına dayanıyordu.
5 MİLYON ÖLÜ
‘Vietnam Savaşı’ uzun ve kanlı bir savaş oldu. Hanoi hükümeti, 21 yıl süren çatışmalarda kuzey ve güneyde toplam dört milyon sivil ile bir milyondan fazla komünist savaşçının hayatını kaybettiğini tahmin ediyor.
ABD’nin verilerine göre, 200 ile 250 bin Vietnamlı asker ile 53 bin 200 Amerikan öldü ya da kayboldu. (BBC)
FOTOĞRAF: 67 yaşında ölen Nguyen Ngoc Loan 1968’de Saygon’da Viet Kong’lu esiri vururken. 67’sinde yaşamını yitiren AP foto muhabiri Eddie Adams tarafından çekilen ve savaşın tüyler ürpertici yüzünü gösteren bu fotoğraf, Vietnam Savaşı’nın simgesi olmuştu…
