Eşdeğer açılımı bir reformdur

Geçtiğimiz gün çok güzel bir haber yaptık. Güzelliği, kendi haberim olmasından değildi elbet, içeriğinden…
Zira haberin konusu, KKTC ekonomisinin önünü açmanın yanında, önemli siyasi mesajlar içeriyor.
İşin siyasi boyutunu, daha sonra dönülmek üzere bir yana bırakıp, esas konumuz gelelim;
Garanti Bankası’nın eşdeğer malları teminat olarak kabul ettiğini duyar duymaz, hemen müdür Lefkoşa Şubesi Müdürü Mahmut Karımış’a giderek, olayı detaylandırdık.
Mahmut Bey, Garanti Bankası’nın eşdeğerleri kabul etme sürecini anlattı bize. 2004 yılından bu yana KKTC’de görev yapan her yöneticinin bu talebi Merkez’e ilettiğini, İspanyol ortakların KKTC’ye olan güvenini, Türkiye’nin Lefkoşa Büyükelçisi Halil İbrahim Akça’nın desteğini, vs…
Bazı bankaların eşdeğer koçana kredi vermemesi konusu Meclis’te de bazı vekiller tarafından dile getirilmişti. Özellikle Güzelyurt bölgesi bu konudan en fazla muzdarip olan bölgeydi ki, dönümlerce toprağı olan dahi kredi alamıyordu.
Emlak satışlarında da öyleydi. Bankanın teminat olarak kabul etmediği mala güven duymayan alıcılar, daha çok Türk malına yönelmişlerdi. Bu da Türk koçanlı malların değerini yükseltti, eşdeğer malların değerini aşağı çekti.
Durum böyleyken eşdeğer koçanların Garanti Bankasınca kabulü, ekonomiye ivme kazandıracak, emlak sektörünü canlandıracak ve en önemlisi de bu ülkeye güveni artıracak bir gelişme. Eşdeğer mal satışlarına rağbet gelirken, elinde eşdeğer koçanı olanlar herhangi bir kredi taleplerinde o koçanları teminat gösterebilecekler.
İşin siyasi tarafından bakıldığında ise “bu ülkeye güvenin” cümlesi rahatlıkla okunabilir. Yarım asırdır süregelen müzakerelerde hala bir sona ulaşılmamış olması, Kıbrıs Türk’ü adına bir şeyler yapılmasını zaruri kılıyor. Garantör Türkiye de bu anlamda yeni yeni çareler üretiyor.
Garanti Bankası her ne kadar özel bir bankaysa da, Büyükelçi Halil İbrahim Akça, Merkez Bankası ve KKTC’li bazı siyasilerle istişare ederek bu kararı almış. İşin en güzel kısmı ise İspanyol ortağın KKTC’ye güvenmesi. Bu güvenin temel noktası iseTC’nin garantisi.
***
Haberimiz üzerine İş Bankası Küçük Kaymaklı Şubesi Müdürü Kamil Bey bizi arayarak, kendilerinin de eşdeğer malı kabul ettiklerini söyledi. Halktan sürekli “TC Bankaları ve bizim bazı bankalarımız eşdeğer kabul etmiyor” serzenişlerini duyan biri olarak İş Bankası Müdürü’nün söyledikleri çok hoşumuza gitti. Meselemiz zaten banka reklamı yapmak değil, şu an KKTC ekonomisinin önünü açacak bu uygulamayı ortaya çıkarıp, diğer bankaları da teşvik etmek. İş Bankasından ve Ziraat Bankasından birer yetkiliyle bunları konuşacağız. Eşdeğer koçanı ne zamandan beri teminat olarak kabul ediyorlar, eşdeğer malı olup da kredi alamayanlar niçin alamıyor, Güzelyurt halkı neden bu durumdan şikayetçi, bunların hepsini kendilerine soracağız.
Vurgulamam gerekir ki, bu eşdeğer konusunun çok iyi okunması gerekiyor. Konuyu bir banka hizmeti olarak değerlendirmekten öte, işin siyasi derinliğini araştırmakta fayda var.