Soru sormuyoruz. Soruların yanıtları verilir hemen. Ya da yanıt verilemez. Onun için soru işaret yok. Ünlem işareti koyduk. Biraz sitemkar ve farkındamısınız demek için.
Yaklaşık çeyrek asırdır gündemimiz de, “Ekonomik ve Sosyal Konsey.”
90’lı yılların başları. Avrupa Birliği içinde yer alma umudu. Avrupa da olan kurumları, biz de gerçekleştirmeğe çalışıyoruz. Ekonomik ve Sosyal Konsey kuracağız.
Önce, bu konuda ki ILO sözleşmesini onaylıyoruz. Mevzuatımızın bir parçası oluyor. Sonra uygulamak için genelgeler çıkarma dönemi başlıyor. Süleyman Demirel, Tansu Çiller, Mesut Yılmaz, Bülent Ecevit, Necmettin Erbakan. Her başbakan döneminde, yeni bir Genelge. İçerik ve oluşumunda biraz değişiklikler yapılıyor.
Ve İKİBİN’li yıllar. Yasa da çıkartıyoruz. Yasa’nın öngördüğü Yönetmeliği de.
Ama ugulama. İşte orada biraz duralım.
Yasa gereği, Ekonomik ve Sosyal Konsey’i Başbakan yılda dört kez, yani üç ayda bir toplantıya çağıracak.
Ne için, önemli ekonomik ve sosyal kararların alınacağı zaman, ilgili yasalar çıkarılacağı zaman, sosyal taraflarla devlet bir araya gelecek, bunları görüşecek, topluma olumlu mesajlar verilecek ve herşey diyalog ile gerçekleştirilecek. İşçiler, işverenler, sendikaları, odalar, sivil toplum kuruluşları ve Hükümet. Hep birlikte.
Üç ayda bir Başbakan’ın toplantıları düzenlediğini varsayarsak, bu güne kadar 50 nin üzerinde toplanması gerekiyor.
Peki ne mi olmuş.
Ekonomik ve Sosyal Konsey, en son 2009 da ve 9. kez toplanmış.
Toplanmış da ne olmuş. Yeni çıkan çalışma yasaları, iş yasası, sosyal güvenlik ile ilgili yasalar, bu toplantılar sonrasında, sosyal taraflarla anlaşılarak mı çıkarılmış. Bunlar için toplantıya bile çağrılmamış. Peki ne oluyor, Ekonomik ve Sosyal Konsey kaldırılmış mı!
Olur mu, önemli bir sosyal diyalog platformu. Üçlü yapılanma ile oluşuyor. Hükümet de bunun önemini biliyor ve önemini daha da artırmak istiyor. 2010 gelirken, Anayasa değişikliği gündem de. Yeni düzenlenecek Anayasa içine de alınıyor, Ekonomik ve Sosyal Konsey.
Sonra Referandum yapıyoruz. Bu Anayasa değişikliğine kabul oyu çıkıyor. Ve Ekonomik ve Sosyal Konsey, Anayasal bir kuruluş haline geliyor. 12 Eylül 2010. O gün bu gündür, sosyal diyalog platformu, Ekonomik ve Sosyal Konsey artık bir Anayasal kuruluş. Değişmedi. Bu günde aynı.
2010 da referandum sonucu anayasal kuruluş haline gelen Ekonomik ve Sosyal Konsey, şimdi nerede ne yapıyor!
Söyledik ya, 2009 da toplandı son kez. Yasası, yönetmeliği de yürürlük de hala. Ayrıca, Anayasa da yazılı şimdi.
Sendikalar ve toplu iş sözleşmesi, is sağlığı ve güvenliğine ilişkin yasalar çıkarıldı. Ekonomik ve Sosyal Konsey de, bu konular yasa çıkarılmadan görüşüldü mü! Nerde, Ekonomik ve Sosyal Konsey, gören bilen var mı!
64. Hükümet var şimdi. Davutoğlu 3. Hükümeti. Ekonomik ve Sosyal Konsey’i Başbakan toplantıya çağırdı mı. Yani, yasa gereği üç ayda bir Başbakan’ın çağrısı ile Ekonomik ve Sosyal Konsey’in toplanması gerekiyor. Toplandı mı. Ben duymadım da, siz duydunuz, gördünüz mü!
Bakan çıkıyor, tarih veriyor. Şubat’ta Kıdem Tazminatı Fonu Tasarısı, TBMM’ne gelecek diyor. 15 yıldır konuşulan bu kıdem tazminatına ilişkin yasa değişikliği söylemlerinin, ete kemiğe bürünmüş şeklini, yani yasa tasarısı taslağını gören bir tek kişi var mı acaba. Söylemlerin de bunu aktaranlar dahil.
Bu konu, Ekonomik ve Sosyal Konsey de görüşülmeyecek mi!
Taşeron işçilerinin kadroya alınacağı da söylendi. Yine Maliye Bakanı açıkladı hazırlıyoruz diye, bu ay çıkacakmış. Gören bilen var mı! Bir de şunu açıklasalar, 64. Hükümet dönemin de, yılbaşı öncesi, kaç kişiyi kapsayan, kaç taşeronla, ne süreli alt işveren sözleşmeleri imzalandı. En büyük taşeron çalıştıran işveren de, Hükmet. Maliye Bakanı önce Bakanlığı’nda ki bu belgelerini dökümünü açıklasa, asıl söylemesi gerekeni gerçekleştirmiş olmaz mı.
Bu konu, Ekonomik ve Sosyal Konsey de görüşülmeyecek mi!
Asgari ücretin ne olacağına, aylar öncesi politikacılar karar verdi. Sonra da gereğini, komisyon toplantıya çağrılıp yaptı. Yaptı da, hala tartışıyoruz.
Geleceğe ilişkin değil, şimdi gerçekleşen durumu ve sorunları değerlendirmek için hiç değilse, Ekonomik ve Sosyal Konsey’i toplama gereği düşünülmüyor mu?
Şu anda TBMM’nin gündeminde, esnek çalışma ve özel istihdam bürolarının görevlerine ilişkin yasa tasarısı görüşülüyor. Sosyal tarafların bilgisi ve onayı ile mi, TBMM’ne sevkedildi.
Bu konuyu da, Ekonomik ve Sosyal Konsey’de görüşme gereği neden duyulmadı acaba!
Torba yasaların ne kadar olduğunu, sayısını bile unuttuk. Bir daha torba yasa çıkarılmayacak dendi. Ocak ve şubat ta, birer tane daha çıktı bile.
Çalışma yaşamına ilişkin, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı’n dan önce, diğer bakanlar ya da öncekileri konuşuyor. Bu konuşmalar Ekonomik ve Sosyal Konsey’de sosyal taraflarla öncelikle yapılamaz mı acaba.
2009 dan bu yana, Ekonomik ve Sosyal Konsey toplantıya çağrılmıyor. Başbakan’ın, üç ayda bir toplantıya çağırması gerekiyor ama çağırmıyor. Yasa var, Anayasa’da yazılı. Toplamıyacaksak, o zaman niye yasaya ve Anayasa’ya bunu yazıyoruz!
Ekonomik ve Sosyal Konsey nerede, gören, duyan, bilen var mı!
Hükümet’e işçi ve işveren kuruluşlarının temsilcilerine, böyle bir soru yöneltmiyorum.
Peki niye bu yazı.
Aynaya bakıyorum. Oraya soruyorum. Nerede bu, Ekonomik ve Sosyal Konsey?
Başka aynaya bakıp, bu soruyu soran var mı acaba. Merak işte.
Nerede bu, Ekonomik ve Sosyal Konsey?
Elimizde lamba arıyoruz.
___________________
Ankara. 23 Şubat 2016. Salı. [email protected]
