İnsan Hakları İzleme Örgütü: Türkiye, çok sayıda Afganı koruma taleplerini incelemeden rutin bir şekilde sınırlarından geri itiyor ya da Afganistan’a sınır dışı ediyor
İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) bugün yayımladığı raporunda, “Türkiye, dünyada en fazla mülteciye ev sahipliği yapan ülke olarak haklı bir uluslararası takdir ve destek kazanmış olsa da, çok sayıda Afganı uluslararası koruma taleplerini kısmen ya da hiç incelemeden rutin bir şekilde sınırlarından geri itiyor ya da Afganistan’a sınır dışı ediyor” dedi.
“Kimse Bana Afganistan’dan Neden Ayrıldığımı Sormadı” isimli raporda, “Türk makamları yeni gelen Afganların uluslararası veya iç hukuk kapsamında yasal koruma talebinde bulunmalarına veya statülerinin değerlendirilmesine yönelik prosedürlere erişmelerine engel oluyor. Bu engelleme özellikle de yanlarında kadın aile üyeleri olmaksızın seyahat eden erkekler için söz konusu” ifadeleri yer aldı.
Rapor şöyle devam ediyor:
“İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün bu rapor için görüştüğü Afganların birçoğu İran sınırından Türkiye’ye geçmek için birden fazla girişimde bulunmuş ancak Türkiyeli yetkililer tarafından en az bir, bazen birden fazla defa geri itilmişler; genellikle resmi kayıt işlemleri ya hiç yapılmamış ya da kısmen yapılmış ve bu kişilerin sığınma talebinde bulunmalarına fırsat verilmemiş.”
Raporda, geri itmelerin, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi kapsamındaki toplu sınır dışı etme yasağı, Uluslararası Medeni ve Siyasi Haklar Sözleşmesi’ndeki adil yargılanma hakkı ve mültecilerin hayatlarının veya özgürlüklerinin tehdit altında olacağı yerlere geri gönderilmelerini yasaklayan 1951 Mülteci Sözleşmesi kapsamındaki geri göndermeme ilkesi de dahil olmak üzere “birçok insan hakları normunu ihlal ettiği” belirtildi. Geri göndermenin “Türkiye hukuku uyarınca da yasaklanmış bir uygulama” olduğu belirtildi.
İnsan Hakları İzleme Örgütü görüştüğü tüm “bekar” erkekler ve erkek çocukların, İran sınırında Türk yetkililerin kendilerini veya beraberlerindeki diğer kişileri “darp ettiğini veya kötü muamelede bulunduklarını” söylediklerini aktardı. Rapora göre bu kişiler, bu durumu ya kendileri yaşadı ya da buna tanık oldu.
Örgüt, “Bunların birçoğu da Türkiye’nin İran sınırına yaklaştıklarında ya da bu sınırı geçmeye çalıştıkları sırada Türkiyeli sınır yetkilileri tarafından kendilerine ateş açıldığını bildirdi” dedi.
