İsrail’de ağır Covid-19 vakalarının yarısını 60 yaş üstündeki aşılıların oluşturduğu bildirildi. Doktorlar aşılıların aşısızlara göre daha çabuk iyileştiğini belirtirken İsrail’de üçüncü doz yaş sınırı 40’a indirildi.
Delta varyantının baskın hale gelmesiyle aşılılar arasında da vaka sayısının artması üçüncü doz tartışmalarını alevlendirdi. Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) üçüncü dozun şu aşamada gerekli olmadığı, yoksul ülkelere ağırlık verilmesi yönündeki açıklamasına rağmen pek çok ülke üçüncü doz uygulamasına hız verdi.
Temmuz ayında 60 yaş üstü ve risk grupları için üçüncü doz uygulamasını başlatan ve hafta sonunda üçüncü dozu 50-59 yaş grubu ile yaşlı bakımevleri ve sağlık çalışanlarına genişleten İsrail, bugünden itibaren yaş sınırını 40’a düşürdü.
Reuters haber ajansının İsrail’de 11 doktor, sağlık uzmanı ve yetkililerle yaptığı mülakatlara dayandırdığı araştırmaya göre ülkede şu an hastanede tedavi gören ağır Covid-19 vakalarının yaklaşık yarısını aşılılar oluşturuyor.
“Aşısızlarda risk daha büyük”
Ancak araştırma 600 ağır vaka arasında yer alan aşılılar ve aşısızlarda farklı özellikler görüldüğünü ortaya koyuyor. Araştırmada, ağır vakalar arasında iki doz Pfizer/BioNTech aşısıyla aşılanmış olanların çoğunluğunun 60 yaş üstü grupta yer aldığı, yaklaşık yüzde 75’inin 70 yaşın üstünde olduğu, diyabet, kalp hastalıkları gibi kronik hastalıklarının bulunduğu ya da bağışıklık sistemini bastırıcı ilaç tedavisi gördükleri belirtildi. Bu kişilerin ikinci doz aşılarının üzerinden en az beş aylık süre geçmiş bulunduğuna da işaret edildi.
İsrail’deki Rabin Tıp Merkezi’nin koronavirüs bölümü başkanı Noa Eliakim-Raz, “Aşılanmış hastalarımız yaşlı, sağlıksız, enfeksiyon öncesinde de genelde hareket sorunu olan, yatağa bağlı ve bakım ihtiyacı bulunan kişiler. Buna karşılık gördüğümüz aşılanmamış Covid hastaları genç, sağlıklı, çalışan kişiler ve durumları hızlı bir şekilde kötüleşiyor. Aniden oksijen ya da solunum cihazına bağlamamız gerekebiliyor” dedi.
65 yaş üstünde aşının etkisi yüzde 55’e kadar geriledi
İsrail Sağlık Bakanlığı bu hafta paylaştığı son verilerde Pfizer/BioNTech aşısının ağır vakalara karşı yüzde 90’ı aşan koruyucu etkisinin, Ocak ayında ikinci doz aşısını olmuş 65 yaş üstü grupta yüzde 55’e kadar gerilediğini bildirmişti.
Yüksek aşılama oranlarına sahip olan ve Delta varyantının baskın olduğu Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve İngiltere’den de benzer sonuçlar gelmişti. İngiltere, son haftalarda virüsün Delta varyantı nedeniyle hastanede tedavi gören kişilerin yüzde 35’inin iki doz aşılı olduğunu duyurmuş, ABD de aşılılar arasında Covid-19 nedeniyle hastanede tedavi gören ya da ölen kişilerin dörtte üçüne yakınını 65 yaş üstü grubun oluşturduğunu bildirmişti.
Haziran ayında tek haneli vaka sayıları kaydeden İsrail’de Delta varyantının yayılması sonrasında günlük vaka sayıları 8 bin civarına yükselmiş durumda. Vakaların yarısının aşılı kişilerde görüldüğü, ancak genelde hafif ya da orta şiddette seyrettiği belirtiliyor.
“Aşılılar yoğun bakımdan daha çabuk çıkıyor”
Reuters’a konuşan İsrailli doktorlar, eldeki ilk verilere göre son haftalarda uygulanan üçüncü dozun yaşlılarda enfeksiyon riskini, sadece iki doz olmuşlara göre azalttığını kaydetti. Doktorlar, iki doz aşı olanların, hiç olmayanlara göre daha hızlı iyileşme eğilimi gösterdiğine de işaret etti.
Sheba Tıp Merkezi Acil Servis Başkanı Yael Haviv-Yadid, “Tedavi etiğim aşılı hastalar genelde yoğun bakımdan üç gün içinde çıkıyor. Aşısız hastalarda ise bu süre 1-2 haftayı bulabiliyor” diye konuştu.
İsrail’de Sağlık Bakanlığı verilerine göre 16 Ağustos itibarıyla 60 yaş üstü aşısızlar arasında 100 bin nüfusta kaydedilen ağır Covid-19 vaka sayısı 159 iken iki doz aşılılarda bu sayı 20.
60 yaş altı grupta ise 100 bin nüfusta ağır vaka sayısı aşısızlarda 2,4, aşılılarda ise 0,9 olarak kaydedildi.
Toplam 5,4 milyon kişinin iki doz aşılandığı İsrail’de şimdiye kadar 1,2 milyon kişiye üçüncü doz uygulandı. Deutsche Welle Türkçe
