KKTC’de askeri yasak bölgeyi ihlal etmek ve Türk askerine ait nöbet kulübesinden Türk bayrağını çalmak suçlamasıyla KKTC’ye giriş yapmak isterken tutuklanan AB Rum Milletvekili Marios Matsakis, bir taraftan show yaparken ve 28 Mayıs 2006 seçimlerinde milliyetçi Rumlardan oy almak peşinde koşarken aslında bize büyük bir iyilik yaptı.
Cumhurbaşkanı M. A. Talat’a yılbaşı çöreği vermek için sınıra gelen Matsakis tutuklanacağını bile bile ama dokunulmazlığına da güvenerek siyasi bir kumar oynadı.
Nasreddin Hoca’nın göle maya çalarsa “Ya tutarsa” düşüncesine benzer girişim yaptı.
İlk sürprizi askeri mahkeme yaptı. Ben askeri mahkemenin siyaseti ve siyasi koşulları dikkate alacağını hiç sanmıyordum ve kararını salt olarak sınır ihlali yönünde vereceğini düşünüyordum. Yargıç Kalkan’ın Kıbrıs’ın AB üyeliğini ve bu nedenle de KKTC topraklarının AB nazarındaki özel statüsünü dikkate alması ve Matsakis’in AP Milletvekili olarak edindiği dokunulmazlığının kuzeyi de kapsadığını vurgulayarak yargılamayı Matsakis’in AP milletvekilliği döneminin sonuna kadar ertelemesi olağan üstü ve çok dahice bir karardı.
Matsakis’in KKTC’deki mahkemelerin yasadışlılığına değinmekten kaçınarak savunmasında AB milletvekili olmasından ötürü dokunulmazlığının bulunduğu tezine yoğunlaşması ve askeri mahkemede yargılandığı sırada savcıya “saygıdeğer savcı” olarak hitap etmiş olması son derece önemli ve kayda değer bir gelişme.
Arkasından Bayrak çalmak suçu ile Lefkoşa Kaza Mahkemesine çıkarılması ve 5 Ocak’ta hazır olması koşulu ile 50,000 YTL kefalete şahsi imza atması koşulu ile serbest bırakılması ise bence tam bir siyasi zaferdir. Matsakis’in Lefkoşa Kaza Mahkemesinde Perşembe günü yapılacak mahkemeye gelmemesi durumunda kefalet ödeyeceğine dair imzaladığı belge, “KKTC’nin bir yerel mahkemesi’ni açıkça tanıdığını ve yeniden çıkmayı reddetmediği göstermektedir.
Louizidou davasını da, Aresti davasını da, Kakoulli davasını da, Orams davasını da ve benzeri tüm davaları da kökünden etkileyecek bir imzadır bu Matsakis’in attığı imza.
Türkleri muhatap dahi kabul etmek istemeyen Papadopulos ile Kıbrıs’ta bir sınır olduğunu, sınırın ötesinde bir varlık bulunduğunu ve sınırı geçerse başının derde gireceğini bilen AP milletvekili Matsakis’i kıyasladığımda, Matsakis’in bu girişiminin bize zararından çok faydası olacağını düşünüyorum.
Türkleri yok sayan Rum Yönetimi başkanının aksine Rum Meclis Başkanı Hristofyas’ın, Avrupa Parlamentosu Başkanı Joseph Borrell’den Matsakis’in serbest bırakılması için tüm nüfuzunu kullanmasını talep etmesi ise bizim lehimize bir diğer önemli gelişme.
Başlayalım gelişmeleri sıralamaya.
Matsakis, Perşembe günü gelmezse ve avukatını da göndermezse ne olabilir. Benim aklıma ilk gelen Lefkoşa Kaza Mahkemesinin, üstünde Matsakis’in imzası olan kefalet belgesine tuta kefaleti talep edeceği ve ödenmediği takdirde, Rumların bize karşı silah olarak kullanmak istediği “European Arrest Warrant”ı yani Avrupa Tutuklama Emrini devreye sokacağıdır. Elbet bir gün Matsakis’in Milletvekilliği bitecek ve dokunulmazlığı son bulacaktır. İşte o vakit AİHM’nin Kakoulli davasında “Kuzeyde bir varlık var. İç hukuklarında düzenleme yaparlarsa dikkate alırız” sözüne tuta, Lefkoşa Kaza Mahkemesinin bu kararı yasallık kazanacak ve imzaladığı kefalet belgesi Matsakis’in boynuna yapışacak. AB’nin kuruluş felsefesinde “Hukuk” temel taş ise Matsakisi’in bu karardan kurtulması olanaksız. Fare deliğine girse Lefkoşa Kaza Mahkemesinin bu kararı onu bulacak ve bu parayı ödeyecek. Bundan kurtulma şansı hiç yok.
Anayasanın değiştirilen 159.cu maddesinin, 1.ci fıkrasının b) bendine göre kurulacak tazmin komisyonunun, özellikle Myra Aresti davası ve benzeri davalardaki Maraş mülkleri konusunda alacağı kararlara karşı Lefkoşa Kaza Mahkemesinin ikizi olan Mağusa Kaza Mahkemesinin daha geçenlerde karara bağladığı 271/2000 sayılı Abdullah Paşa Vakfı ve 272/2000 sayılı Lâlâ Mustafa Paşa Vakfı davalarının sonuçları, yasal statüdeki bir mahkemenin kararı şeklinde kabul edilecek ve Rumların mülk davalarını temelinden sarsacak.
Niye mi?
AP’ın Kıbrıs bürosu başkanı Tasos Georgiu, konu ve dava ile ilgili olarak Avrupa Parlamentosu’na rapor gönderdi. Bu rapora göre Lefkoşa Kaza mahkemesi, Kakoulli Davasında atıfta bulunulan “Kuzeydeki varlığın” hukuksal karar alabilecek ve bir AP Milletvekilini yargılayabilecek yasal bir yargı makamı olarak kayda geçti.
Matsakis bence show yapayım derken, biz Kıbrıs Türklerine büyük bir iyilik etti.
__________
* Prof. Dr.
