Anadolu’dan göçenlere ya da götürülenlere yanarız hep. Bunlar bazen beyin göçüdür, bazen bir lale tohumudur… Kaysı da ise şanslıyız… Dünyanın yüzde 85’i Türkiye’de yetişen kayısıyı nereye götürürseniz götürün topraklarındaki tadını bulamazsınız.
Türkiye dışında en büyük Türk işadamları kuruluşu da merkezi Almanya’daki Türk İşadamları Dernekleri Avrupa Federasyonu’ndan (TİDAF) söz etmiş ve Avrupalı işadamları olarak Malatya’nın kayısı ile dünya pazarına açılmasına katkıda bulunmayı planladığımız anlatmıştım. Bu amaçla Malatya’da 12-16 Temmuz arası 14’ncü Malatya Kayısı Festivali 14 – 16Temmuz arasında da 2’nci kez uluslararası sempozyuma TİDAF olarak çıkarma yaptık… Malatya’ya yarıya yakını yabancı 43 işadamı gittik.
Malatya Belediyesi kendi olanakları ölçüsünde hazırladığı festival ve sempozyumdan çok memnun kaldık. Daha iyisi yapılabilir miydi? Yapılabilirdi elbetle. Bu da belediyeye bütün sivil toplum kuruluşları ve üniversitelerin omuz vermesiyle olurdu.
Sempozyumun açılışını Vali Halil İbrahim Daşöz ve Belediye Başkanı Cemal Akın yaptı. Sempozyumun oturumlardan birine de başkanlık yapma şansım da oldu. Sempozyumdaki konuşmamda özellikle Avrupa’daki Türkler olarak Türkiye’nin ekonomisine katkı dışında herhangi siyasi bir misyonumuz olmadığının altını çizdim. Türkiye’deki her yapılan etkinlikten siyasi rant elde etme çabalarının Malatya’da da kayısının tadını kaçırmasına gönlümüz razı olmazdı. TİDAF olarak dün Isparta’ya, bugün Malatya’ya yarın da Denizli’ye destek olacağımızı anlattım…
Sempozyumda ABD’den katılan Association of Food Industries Başkanı Bob Baner ve Jules Janick kayısının tarihini anlattı. Yabancı konuklar, Himaliyaların eteğinde yetişen kayısı 1400’lü yıllarda İpek yolu aracılığıyla Anadolu’ya getirildiğini ve bu meyvanın Malatya’yı da çok sevdiğini söylediler.
Fransa’da politeknik’te öğretim görevlisi olan Yusuf Ziya Günata ise 1938’de Atatürk’ün kurdurduğu Kayısı Enstitüsü’nün süreç içinde geliştirilemeyip köreldiğini anlatarak bilimsel araştırmalar için kurumsallaşmanın gereğine değindi. Günata, son 20 yılda rekoltenin 10 kat artmasına karşın elde edilen 200 milyon Dolar’a yakın gelirin değişmemesini pazarın büyümemesi ve fiyatların da düşmesine bağladı. Bilimadamının gözüyle kayısı da yapılacaklar arasında tanıtımın yapılması, pazarın büyütülmesi, ürün geliştirilmesine gidilmesi, hijyenlikte uluslararası standartların getirilmesi önerileri yer aldı.
Kayısının beslenme değeride sempozyumda ele alındı tabii. Çocukların gelişiminde etkili olduğu ve organizmanın direncini artırdığı belirtildi. Rusya ve ABD’de birbirinden farklı yapılan deneylerde özellikle kandaki oranların normalleşmesine katkıda bulunduğu anlatıldı…
Konuşmalar sonunda Malatya’ya entegre tesis ve Kayısı Enstitüsü kurulması gerektiği sonucuna ulaşıldı. Bir de toplumca kayısıdaki besin değerinin farkına varabilmemiz için Sağlık Bakanlığı ile işbirliğinin önemine değinildi. Organize komitesi gelecek yıl festivali Mayıs ayında yapmaya karar verdi.
Böylece üreticisinden pazarlamacısına herkesin katılabileceği uygun bir zaman seçilmiş oldu.
Türkiye dışından giden konuklar oldukca memnundular. Tanrıların seçtiği Nemrut’u kayısının yuva edindiği Malatya’yı görmekten ve tadına doyum olmayan kayısıyı tadmaktan hoşnuttular. Tabii Malatyalılar’ın misafirseverliği de övgüye değerdi.
İşadamlarının Malatya çıkarmasında TİDAF’ın çabalarıyla Polonya’da Bolomn ili ile Malatya Yeşilyurt İlçesi’nin kardeş belediye olduğunu da unutmadan aktarmalıyım. Bugünlerde en çok ihtiyacımız olan kültürler arası dostluk adına yapılan bu girişimden gurur duyduğumuzu da söylemeliyim…
__________________
* Akşahin: BABİK Yönetim Kurulu Başkanı ve Türk İngiliz Sanayi ve Ticaret Odası’nın Avrupa – Türkiye İlişkilerinden Sorumlu Yönetim Kurulu Üyesi, Türk İşadamları Dernekleri Avrupa Federasyonu Başkan Yardımcısı Türkiye ve Türk Cumhuriyetleri Sorumlu ve İngiltere Temsilcisi, Açık Gazete Danışma Kurulu üyesi
