“Dünyanın her yerinde aynı anda yayınlanan 12 milyon gizli belgeyle ilgili tartışmalar sürüyor. Gün geçtikçe daha fazla politikacı Pandora Papers’ın gözler önüne serdiği sırlardan dolayı hesap vermek zorunda kalıyor. Türkiye’de ise iktidar Pandora Papers belgelerine karşı sessiz. AB ve ABD’li yasa yapıcıları Pandora Papers’ın ifşa ettiği finansal yapının önüne geçilmesi için yeni yasa tasarıları üzerinde çalışıyor. Hindistan, Endonezya, Fransa, Avusturalya, Hollanda, Panama, İrlanda, Arjantin ve Şilili yetkililer sızıntılarda adı geçen herkesi soruşturacaklarını açıklarken, Türkiye’de iktidar kanadından tam anlamıyla tok yok…
Deutsche Welle’deki seri yazıda offshore şirketlerde hesap açarak başta İngiltere olmak üzere yurtdışında emlak edinen çoğu kara paracılar anlatılıyor. Bu yazı dizinde kimler yok ki? Türkiye’yi talan eden Mehmet Cengiz’den Ziraat Bankası’na borçlanarak Doğan Grubu medyasını satın alan Demirörenlere, Aydın Doğan’ın damadı M. Ali Yalçındağ’dan, CHP’li Onur Öymen’in oğlu Burak Öymen’e, işadamları Turgay Ciner ve İnan Kıraç’tan, BJK Başkanı Ahmet Nur Çebi’ye tanınmış isimler listede.
Üniversitedeki ekonomi dersinde bir ülkede yaratılan değerlerin karşılığı olan paranın ulusal sınırlar içinde dolaşımının yerli ekonomi için önemli olduğu öğretilmişti. Bir başka deyişle devletin gözünde memleket içinde paranın bir emekçiden bir hırsıza geçmesinin bir önemi olmadığı, aslolanın yurtdışına kaçırılmaması gerektiğinin altı çizilmişti. Devletler bu nedenle batık kredilerin pek de arkasına düşmüyor, nasıl olsa ekonomik çarkın içinde dolaşımda deyü. Amma para dışarı kaçarsa iş değişiyor..
Yurtdışında offshore hesaplarında kurumlar vergisi yok, gelir vergisi yok, hesap için bürokrasi yok. Yasadışı değil ama etik sayılmıyor. Etiği metiği kim takar ki? Yurtdışındaki offshore hesaplarına kaçan her kuruş memleketin o kadar yoksullaştığının belgesi. Peki Türkiye’de hükümet bu listede yer alan işdünyasına neden sert tepki göstermiyor? Çok basit. Bekleyin göreceksiniz, Türkiye’nin en tepesindeki yöneticilerin de yurtdışı hesaplarıyla yakında tanışacağız. Yurtdışına para kaçıran iktidarın kanka şirketlerinin de sırları var herhalde…
***
Deveyi hamuduyla götüren kapitalist dünya, çalışanların hesap hareketliliğini ise kılı kırk yararak inceliyorlar. Türkiye dışında yaşayan vatandaşların Türkiye’deki banka hesap bilgileri AB ülkelerinde de 30 Eylül itibarıyla yaşadıkları ülke idarelerine bildirilmeye başlandı.
“Gurbetçi”lerin sosyal hakları hatta vatandaşlıkları riske girmiş oldu. Başta Almanya, Avusturya, Belçika, Hollanda ve Fransa olmak üzere Avrupa ülkelerinde yaşayan 4 milyonu aşkın emekcinin Türkiye’deki varlıklarıyla ilgili bilgilerin OECD çapında paylaşılmasıyla yeni bir dönem başlamış oldu.
OECD ülkeleri arasında geriye dönük 10 yıllık bilginin erişime açılması, Türkiye’deki birikimleri ve gelirlerini belirtmeden yaşadıkları ülkede sosyal yardım alan Türkiye kökenlileri zor durumda bırakacak. Bir yanda gözyumulan dev finans transferleri, diğer yanda dürbünle bakılan emekçilerin küçük hesap hareketleri… Lan siz önce kendinize bi bakın. Çamur içindesiniz!
***
Bu arada Avrupa’da çok sayıda havayolu şirketi, AB Komisyonu ile yapılan görüşmelerin ardından, pandemi nedeniyle iptal olan uçuşlar için bilet alan müşterilerinin söz konusu bilet ücretini iade etme konusunda anlaşarak bir yanlıştan dönüldü. Avrupa merkezli 16 havayolu şirketi, salgın nedeniyle iptal olan uçuşlar için bilet alan müşterilerinin bilet ücretini eksiksiz iade etme konusunda AB Komisyonu ile anlaştı. Şirketler, yapılan görüşmede ayrıca, sahip oldukları haklar konusunda müşterilerini daha fazla aydınlatmayı da taahhüt etti. Buna göre, salgın sırasında bazı havayolu şirketlerinin sıklıkla yaptığı gibi, iptal olan uçuşların ardından müşterilere hediye çeki verme uygulaması, sadece müşteri bunu kabul ederse yapılabilecek. Heyooo…
