İsveç’te, 19 Eylül’de yapılacak genel ve yerel seçim sonuçlarını ”kararsız” lar belirleyecek. İsveç seçmeni, iktidardaki sağ koalisyondan kurtulmak istiyor. Ancak, muhalefetteki Sosyal Demokrat Parti’den de bir umut ışığı göremiyor. Dört yıl önce, sağcı partilerin iktidar olmasından hemen sonra patlak veren ekonomik kriz, kısa sürede hükümetin yıpranmasına neden oldu. Seçimlerden kısa bir süre sonra yapılan kamuoyu yoklamalarında Sosyal Demokrat Parti öne geçti. Bu başarıda, Olof Palme ekolünden gelen Mona Sahlin’ in, ilk kez bir kadın lider olarak partinin başına geçmesinin de payı vardı. Ancak, geçen süre içinde ne Sosyal Demokrat Parti, ne de Mona Sahlin, bu şansı yeterince değüerlendiremedi. Sorunlara farklı çözüm önerileri getiremedi. Hatta, son günlerde, Mona Sahlin, sosyal demokratların dışındaki -gelecekte koalisyon ortağı olabileceği- sola karşı tavır alarak, sorunların çözümünde sağcı söylemleri dillendirmeye başladı.
Sosyal Demokrat Parti’nin, Mart ayında ”Ermeni ve Süryani Soykırım Tasarısı”nın İsveç parlamentosundan geçirilmesine öncülük etmesi ise, seçimlerde en büyük desteği olan Türkleri yitirmesine neden oldu. Yıllarca, sosyal demokratların oy potansiyeli konumundaki 200 bin dolayındaki Türk, bu seçimlerde büyük bir kafa karışıklığı yaşıyor. Türklerin bir bölümü, sosyal demoktarlara oy verme konusunda kararsızlık yaşarken, önemli bir bölümü de bu seçimlerde iktidardaki sağcı Moderat Parti’ye oy vereceklerini söylüyor. Türklerle sosyal demokratlar arasındaki bu çatlağı fark eden sağcı Moderat Parti de Türklerin yoğun olarak yaşadıkları bölgelerde yaptıkları seçim çalışmalarında, sosyal demokratların iktidar olması halinde, ”Ermeni ve Süryani soykırımı” savlarının ders kitaplarına konacağı, ülkenin birçok yerine soykırım anıtlarının dikileceği propagandasını yapıyor. Sağcı Başbakan Fredrik Reinfeldt, İsveçteki en büyük Türk göçmen grubunun geldiği kent olan Konya’nın Kulu ilçesini ziyaret ederek İsveç seçimlerinde Kulu’lulardan destek istedi. Türkiyenin Stokholm Büyükelçisi Zergün Korutürk de, Göteborg kentinde yaptığı konuşmada, iktidardaki sağ partilerin, Türk Hükümet politikalarına destek verdiğini, sosyal demokratların iktidar olması halinde, İsveçin de katkılarıyla Birleşmiş Milletler ve Avrupa Birliğinde ,”soykırım” konusunda Türkiye’ye yaptırım uygulanmasından endişe ettiklerini söyledi. Sosyal Demokrat Parti ise, Türklerden yitirdiği desteği, Kürt, Süryani ve diğer gruplardan almaya çalışıyor. Belediye Meclislerinde çarşaflı ve türbanlı kadınları aday göstererek diğer Müslüman grupların oylarını almak istiyor.
Yüzde 4 seçim barajını uygulayan İsveçte, 19 Eylül’de milletvekili, belediye, bölge parlamentosu( il genel meclisi)seçimleri birarada yapılacak.
Tüm olumsuzluklara karşın, Türk kökenli adaylar partilerin milletvekili listelerine girmeyi başardılar. Sosyal Demokrat Parti’nin Süryani kökenli Genel Sekreteri İbrahim Baylan, Süryani kökenli Yılmaz Kerimo, ”Pizzacının kızı” olark bilinen Evin Çetin ile Yekbun Alp Sosyal Demokrat Parti listesine milletvekili adayı oldular.. Hediye Güzel, Vänster(sol) Partiden; Gülan Avcı, Folk(Halk) Partisinden, halen milletvekili olan Mehmet Kaplan da Çevre Partisinden aday.. İsveçte, sayıları 5 bini bulan Malatya- K.Maraş kökenli Tavkirarlılar da, bölge parlamentosu seçimine kendi adaylarıyla katılacak. Takirarlılar’dan Hüseyin Mirza Karagöz, Halland Bölge Parlamentosundan aday oldu. .
İktidar değişimleri, İsveçin ekonomik ve siyasi yapısında önemli bir değişikliğe, bürokraside depremlere yol açmıyor. Eski hamam, eski tas; sadece başbakan ve bakanlar değişiyor. Bürokratlar, devlet kadrolarında uzun yıllar çalışarak yükselen birikimli kişilerden oluşuyor. Bürokratlar, politik görüşlerine göre değerlendirilmiyor. Seçimde, dinsel eğilimler propaganda aracı olarak kullanılmıyor. Partilerin kemikleşmiş geleneksel bir tabanları yok. Seçmen eğilimleri, partilerin izledikleri ekonomik politikalara göre değişiyor. Bazen ekonomik bir açılım, bazen izlenen bir yabancı politikası seçmenler üzerinde etkili olabiliyor. Bu nedenle, İsveç’i 19 Eylül 2010′ da sonuçları ortada zor bir seçim bekliyor…
[email protected]
* Bu yazı, Cumhuriyet Gazetesi, Pazar Yazıları sayfasında da yayımlandı.
