Mersin’de inşası devam eden Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nde Rusya tarafı, Türkiye’den IC İçtaş şirketiyle mühendislik, satın alma ve inşaat sözleşmesini 26 Temmuz’da feshetti.
Şirketin 30 Temmuz’da, üç Rus ortak tarafından kurulan TSM Enerji adlı şirketle yola devam edeceğini açıklaması Soçi’de bugün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasında yapılacak görüşmesi öncesi dikkatleri projeye çevirdi.
Pazartesi günü bir açıklama yayımlayan IC İçtaş kararın Türk şirketlerini proje yönetiminden uzaklaştırma amacı taşıdığını söyledi.
Bunun ardından Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Akkuyu Nükleer Güç Santrali ve yüklenici Titan 2-IC İçtaş konsorsiyumu arasındaki ihtilafın çözümü için gerekli girişimlerde bulunulduğunu duyurdu.
“Türkiye’nin en büyük projesi” olarak nitelendirilen santraldeki ihtilafla ilgili Bakanlık açıklamasında şu ifadeler kullanıldı:
“Bu süreçte Bakanlığımız tarafların arasındaki ihtilafın çözümü için gerekli girişimlerde bulunmuştur. Önceliğimiz, projenin başından bu yana inşaat sahasında hizmet veren bütün yüklenicilerin ve çalışanların aleyhine bir mağduriyet oluşmaması ve projenin zamanında devreye alınmasıdır. Daha önce olduğu gibi, yine bu çerçevede girişimlerimiz sorunların çözümü için devam etmektedir. Taraflara da böyle bir projede daha sağduyulu ve yapıcı bir görev düştüğünü bir kez daha hatırlatmak isteriz.”
Fesih kararının ardından IC İçtaş, fesih girişiminin uluslararası hukuka ve Türkiye Cumhuriyeti Hukuku’na aykırı olduğu belirtti ve “projenin yönetim kadrolarında yer alan 3 bine yakın Türk personeli ve bu kadronun yönetiminde çalışan yüzde 93’ü Türk 25 bin kişilik” çalışan kadrosunun “tasfiye edildiğini” söyledi.
Şirket bu girişimi “Türk şirketlerini sadece standart inşaat işleri yapan alt taşeron seviyesine indirgemeye çalışmak” olarak nitelendirdi.
Karar, Londra Tahkim Mahkemesi’ne götürülecek
Firma kararı Londra Tahkim Mahkemesi’ne götüreceğini de açıkladı.
Akkuyu Nükleer AŞ Genel Müdürü Anastasia Zoteeva, 1 Ağustos’ta yaptığı açıklamada Titan 2-IC İçtaş Anonim Şirketi’ni değiştirmeye karar verdiklerini hatırlattı ve şu ifadeleri kullandı:
“Sahada çalışan Türk yüklenicilerimiz dahil olmak üzere mevcut tüm Türk taşeronlarımızın sözleşmeleri, şu an itibarıyla ya yeniden imzalanmış ya da en yakın zamanda yeniden imzalanacaktır.
“Projedeki tüm Türk taşeronlarımızla görüştük ve hepsi de bizimle çalışmayı kabul etti. Şu andan itibaren daha yoğun çalışmamız gerekecek. Türk yüklenici şirketlerimizle uzun süredir, güvene dayalı doğru bir ilişki sürdürüyoruz. Ben tüm taşeronlarımıza yürekten inanıyorum ve onları her zaman gönülden destekliyorum.”
Neden feshedildi?
Rosatom, sözleşmenin feshiyle ilgili resmi bir açıklama yayımlamadı.
Bloomberg’e konuşan Rosatom kararın, bundan sonraki sürecin “inşaat ve kurulum konusunda gerekli kaliteyi sağlayacak nükleer yapım alanında uzman becerileri gerektirmesi” nedeniyle verildiğini söyledi.
IC İçtaş tarafından yapılan yazılı açıklamada sözleşmenin feshiyle Türk şirketlerinin varlığının azaltılması amacını taşıdığını iddia edildi. Açıklamada şu ifadeler yer aldı:
“Akkuyu Nükleer A.Ş. Cumhuriyet tarihinin tek kalemdeki en büyük yatırım sözleşmesini feshetme girişimiyle Proje’deki Türk paydaşlığını ortadan kaldırma sonucunu oluşturmakta ve Proje genel yüklenicisi olarak tamamen Rus menşeili başka bir şirketi tayin etme yönünde adımlar atmaktadır. Söz konusu fesih girişimindeki esas amacın, Proje’nin yönetimindeki Türk şirketlerinin varlığını azaltmak ve taşeron seviyesine indirgemek olduğu açıktır.”
CHP Mersin Milletvekili Alpay Antmen ise Twitter’dan yaptığı açıklamada, Akkuyu Nükleer AŞ’nin IC İçtaş’ın iş güvenliğini sağlamaması ve sözleşmeye aykırı davranması nedeniyle iptal edildiğini iddia etti.
Antmen şu ifadeleri kullandı:
“Titan-2 IC İçtaş A.Ş.’nin birçok defa uyarıldığını ve iş güvenliği önlemleri alması hususunda ihtar gönderildiğini ifade eden Akkuyu Nükleer A.Ş., iş güvenliğine ilişkin önlem alınmadığını ve bu sebeple işçi ölümlerine sebep olan kazalar yaşandığını söyledi.
“Sözleşme uyarınca yalnızca inşaat işlerinde kullanılması gereken avansların, Akkuyu NGS inşaatı hariç bir yere gönderilmiş. 59 milyon 428 bin TL usulsüz bir şekilde harcanmış.”
HABERİN DEVAMI İÇİN LÜTFEN LİNKİ TIKLAYINIZ
https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-62421141
