Tek tip kavramı, savaş alanlarında ortaya çıkmıştır. Savaşta; karşılıklı savaşanların karışmaması için, ihtiyaç sonrası kendiliğinden ortaya çıkmıştır. Elbette başlangıçta bugünkü gibi tek ve biçimli kıyafetler yoktu ortada… İlkel savaşlar, profesyonellerin savaşı değildi, tarlasında çalışan, hayvanların başında olanların ortak çıkarlarına uygun savaşlar olurdu. Güvenlik karşılığında üretim! Doğal olarak, ilk savaşanlar savaşçı değildi. Onlar doğaya karşı savaşçıydılar ama zaman içinde sınıfların ortaya çıkması ile birlikte, toplumsal sözleşmenin yazıdan önce sözsel ve güç üzerine kurulması ile birlikte, savaşçı kavramı ve savaş için beslenen ayrı bir katmanında oluşması, tarih içinde kaçınılmazdı ve bu kaçınılmaz durumun karmaşıklığını bugün dahi yaşamaktayız.
Savaşın daha da karmaşıklaşması ve savaş için, savaş aletlerinin teknoloji ürün olarak üretimi ile birlikte, savaşta da bir düzen ve tek tipleşme ortaya çıkmıştır. Bu tek tip duruş ve hareket etmek; ölümü daha çabuk kolay benimsemeye ve ölüme gözü kapalı atlamayı da berberinde getirmiştir. Savaş alanına giden erlere, savaşın farklılığını ve ayrı bir yaşam olduğu hissi tek tip kıyafetler ile sözsüz olarak anlatılmıştır. Savaş cephesinde isim yoktur, rakamlar önem kazanmıştır. Tek tip kıyafet içinde kişinin kimliğinin artık önemi yoktur, savaş alanında öleceklerden sadece biridir ve o yüzden genel bir isimlendirme yapılmıştır. Tek tip kıyafet, kimliği ve kişiliği ortadan kaldıran birer ölüm makinesi haline sokan bir anlayışın ürünüdür.
Orduların teknoloji sayesinde var oldukları, toplumundan hep bir adım önce olması şaşırtıcı değildir. Ordu mensubu, işgal ettiği topraklardaki en değerli varlıkları yağmalarken, o topraklarda ki kültürü de bilinç dışı içselleştirerek, yaşadıkları toplumun bilgi düzeyinden hep bir adım önde olmuştur. Düşünme kabiliyeti daha da geliştirmiştir, çünkü yeni toplum görmek ve yeni diller ile tanışmak demek, o kurumun veya kişinin; yaşadığı toplumun önünde olmasını doğal olarak öne çıkarmıştır. Bilgi birikimi, daha geniş pencereden dünyaya bakmayı beraberinde getirir. Emperyalist toplumlar, sömürülen toplumlara göre daha güçlü olmaları, daha geniş bir perspektiften dünyaya bakmaları ile orantılı olduğunu görürsünüz.
Ortaçağın karanlığında, en geri yaşam kalitesini içinde barındıran Avrupa’nın emperyal güç olması aşamasındaki sıçramasını bir tarih dizimi içinde baktığınızda, göreceğiniz en önemli sıçrama, yeni topraklara doğru yapılmış yağma maceralarıdır. Gittikleri toplumu dönüştürmek için uğraş verirken, oradan elde ettikleri bilgi birikimlerini kıta Avrupa’sına taşımışlardır. Elde ettikleri bilgiler ile, tek tip anlayışı toplumlara nasıl daha katı uygulayacaklarını, sömürdükleri toplum üzerinde denemişlerdir. Bir çoğunda da başarıya ulaşmışlardır. Fakat bu başarı sürekli değildir, çünkü bastırılan ve yok edildiği düşünülenler zaman içinde bir yanardağın patlaması gibi yeniden patlamalar yapmış ve o tek tip anlayışı yıkmıştır.
Tek tipleştirme, savaş meydanlarından çıkıp toplum üzerine yönelmesi, ulus devleti kavramının ortaya çıktığı Fransız sanayi devrimi ile yaşamın içine girmiştir. O güne kadar tek tanrılı dinlerin yapamadığını, ulus devlet anlayışı içinde acımasızca uygulanmış ve toplumlar içinde acımasız kavgaların ve çatışmaları da körüklemiştir. Dünya savaşları adını verdiğimiz büyük yıkımlar, bu anlayışın ürünü olarak ortaya çıkmıştır. Tek tip anlayışı sonucu, ulus devletler; kendi içlerindeki diğer renkleri yok saymış ve asimile etmek için daha zekice yöntemler geliştirmiştir. Okulların zorunlu hale getirilmesi ve eğitimin silah olarak kullanılması, eğitimin bir sistem içinde tüm katmanları kucaklayacak boyutta genişletilmesi bu asimilasyon ve uyum politikası olarak söylenen politikaların sonucunda geliştirilmiştir.
Eğitimin içinde yer alan çocuklara, emperyal güçlerin kullandığı kıyafetler başlangıçta zorunlu hale getirilmiş ve bu kıyafetler ile toplum içinde katmanlar arasında ki uçurumun gözler önüne serilmesi için bir örtü olarak kullanılmıştır. Bu kıyafetler ile fırsat eşitliği denilmek istenmiştir. Zengin ile fakir arasında eğitimde fırsat eşitliği gibi kandırmaca sözler ile okullar çekici hale getirilmiş ve diploma ile işe girme süreci bu dönemin ürünüdür. Ulus devlet öncesi yapılan eğitimlerin mektupları tek tip değilken, ulus devletin hayat bulması ile birlikte tek tipleştirilmiş ve diploma olarak çekici hale getirilmiştir. Eğitimin çekici hale getirmesi ile istenen tek tip ulus kavramına hayat verilmesi amaçlanmış ve o amaca yönelik müfredat uygulanmıştır. Tarih birliği için; her ulus devlet için ayrı tarih uydurulmuş, kahramanlıklar / zaferler eşliğinde dünyaya bedel olacak kuşaklar yetiştirilmiştir.
Tek tip kıyafet ve eğitim; gönüllü / zorunlu ilişkiler içinde topluma dayatılmış ve dayatma sonucunda da kabul görmüştür. Bugün dahi geri kalmış ülkelerde, tek tip kıyafet ile eğitim yaptırılmaktadır. Karşılaştırmalı tarih yerine, hala eskiden olduğu gibi kahramanlıklar üzerine örülü destanlar; tarih dersi olarak okutulmaktadır. Ve bunların görüldüğü geri bıraktırılmış ülkelerin ortak yönü, çok kültürlü ve çok renkli olmalarıdır. Bu sayede o renkler tek renge indirilmeye çalışılmakta ve kültür zenginliği bilinç ile yok edilmektedir.
Tek tip ordu, tek tip eğitim, tek tip sağlık, tek tip diye uzatacağımız sözlerin hepsine hayır demek emperyal güçlerin istedikleri fakirleştirme ve çölleştirme politikasına karşı gelmektir. Ondan dolayı halkların çeşitliliğini geliştiren, toplumların bilgi düzeyini tek tip olmaktan çıkarıp, her görüşün kendisini ifade edebileceği ortamların yaratılması için, seyahat özgürlüğü yanında çalışma özgürlüğünün güvence altında alındığı insan haklarının temel maddelerinin hayat bulacağı bir toplum yaratmak için, tek tip kıyafete hayır demek gereklidir. Savaşlara hayır demek için, tek tipe hayır demek gereklidir. Artık, ayrılıklardan dolayı ötekileştirme politikasının son bulması için, tek tip düşünmeye, giyinmeye hayır demek; çağdaş dünyayı yaratma sürecine bir katkı sunmak demektir.
—
—————————————
http://cemoezkan.blogcu.com
